Nazim S?leymanov: "Dedil?r ki, s?n futbol?u deyils?n"

[Breaker]

M?asir Az?rbaycan futbolunun canl? ?fsan?l?rind?n biri Nazim S?leymanovun futbol ictimaiyy?tin? geni? t?qdimat?na ehtiyac yoxdu. Daim ?z?n? t?sdiq etm?k m?cburiyy?ti qar??s?nda qalan Rusiya ?empionat?n?n bombardiri, b?st?boy h?cum?u 1983-2000-ci ill?ri ?hat? ed?n futbol?u karyeras? ?rzind? 386 oyun ke?irib r?qib qap?lar?na 100 qol vurub. Rusiya ?empionu oldu?u Alaniyan?n hey?tind? 142 oyuna 60 qol vurmaqla komandan?n tarixin? premyer liqada ?n ?ox qol vuran futbol?u kimi d???b. Osetiyan?n f?xri v?t?nda?l??? v? ??hr?t Ordeni il? t?ltif olunan h?myerlimizl? g?r???b h?yat? v? karyeras?n? bir daha biziml? yada salma?? xahi? etdik.

“Toplu”nun anketi

Ad?, soyad?, atas?n?n ad?: Nazim Hac?baba o?lu S?leymanov

Do?um tarixi v? yeri: 17 fevral 1965, Sumqay?t

M?vqeyi: H?cum?u

Boyu v? ??kisi: 179 sm, 76 kq

Karyeras?: Avtomobilist (1982), Neft?i (1983—1990), Spartak Moskva (1990), Alaniya Vladiqafqaz (1991—1996), Jem?ujina So?i (1997—1998, 2000)

Milli karyeras?: 1992—1998-ci ill?r ?rzind? Az?rbaycan millisinin hey?tind? 24 oyun ke?irib 5 qol vurub.

Nailiyy?tl?ri: Rusiya ?empionu: 1995Rusiya ?empionat?n?n g?m?? m?kafat??s? (2): 1992, 1996 Rusiya ?empionat?n?n “q?z?l oyun”un i?tirak??s?: 1996 Rusiya ?empionat?n?n 33 ?n yax?? futbol?usu siyah?s?na d???b (2): № 3 (1992, 1993)R?smi oyun statistikas?:SSR? y?ks?k liqas? — 147 oyun, 29 qolSSR? birinci liqas? — 57 oyun, 11 qolRusiya Premyer Liqas? — 150 oyun, 50 qol

M??q?i karyeras?: Jem?ujina (2002), X?z?r L?nk?ran (2004), Az?rbaycan milli komandas?nda seleksioner m??q?i (2007), Bak? FK-da ?v?zedici komandan?n ba? m?q?isi (2008-2009), AZAL (2009—2011), Az?rbaycan milli komandas?n?n m??q?isi (2011-…)Sevimli futbol?usu: Lionel Messi

Sevimli klubu: "Barselona"

A?-2012-d? favoriti: Ukrayna

?t?nl?ri h?v?sl? xat?rlayan Nazim m??llim bu g?n? q?d?r i?ind? saxlad??? bir s?ra sirl?ri biz? a?d?: H?v?sim bitib- t?k?nm?z idi

Nazim m??llim, s?hb?timiz? u?aql???n?zdan ba?lamaq ist?rdim. O ?a?lar? nec? xat?rlay?rs?n?z?

M?n Sumqay?tda do?ulmu?am. 4-5 ya??mdan ba?layaraq m?h?ll?d? futbol oynama?a ba?lam??am. K??? futbolunda ham? m?ni yax?? oynayan u?aq kimi ?z komandas?na g?t?r?rd?. Biz m?h?ll?l?r aras?, Jekl?r aras? (M?nzil ?stismar Sah?l?ri – red) ?empionatlarda oynard?q. Orta m?kt?bd? oxudu?um zaman is? idman d?rsl?rind? sinif- sinif?, h?tta m?kt?b – m?kt?b? d? oyunlarda f?al i?tirak edirdim. Maraql? ?empionatlar ke?iril?rdi. B?t?n komandalar meydan?alara topla?ar, maraqla o biri oyunlar?n n?tic?l?rini g?zl?y?rdi. T??ss?fl?r olsun ki, indi h?min ?empionatlar ke?irilmir. H?v?sim bitib- t?k?nm?z idi. Ona g?r? d? futbol m?kt?bin? yaz?ld?m. ?lk m??lliml?rim is? Valera Ayrapetovla Tofiq Rzayev olub. O vaxt ?sas t?hsil 8 illik idi. Bundan sonra yax?? oxuyanlar imtahanla orta m?kt?bin 9-cu sinfin?, pis oxuyanlar is? pe?? m?kt?bl?rin? s?n?d verirdi. Yax?? oxudu?um ???n 9-cu sinif? daxil oldum. Paralel olaraq futbol m?kt?bind? d? m??ql?rim? davam edirdim. 15 ya??mda yeniyetm?l?r aras?nda milli komandan?n ?zv? idim.60 manat maa? al?rd?m

Sumqay?t futbolunda yeti?s?niz d?, pe??kar futbola Ming??evir “Avtomobilist”ind? ba?lad?n?z...

1981-ci ild?, 1964-65-ci il t?v?ll?dl? yeniyetm?l?r?n Az?rbaycan birinciliyind? m?kt?bimiz “Neft?i” Sumqay?t adlanan komanda il? ?empion oldu. Biz finalda ?li-Bayraml?l? h?mya??dlar?m?z? m??lub etdik. Bundan sonra Ali M??q?ilik m?kt?bini t?z? qurtar?b Ming??evir “Avtomobilist”in? ba? m??q?i t?yin olunmu? ?amil Heyd?rov bizd?n 7-8 n?f?ri ?z komandas?na bax??a d?v?t etdi. Oyunumuz xo?una g?lmi?di. T?lim-m??q toplan???ndan sonra 3 n?f?ri b?y?ndi. M?ni, ?qor ?vilyazevi v? Azad M?t?llimovu saxlasa da, yaln?z m?n komandada qald?m. ??nki n? Azad, n? d? ?qor Ming??evir? getm?k ist?m?di. Onlar “Neft?i”y? ?a?r?lmalar?n? g?zl?dil?r. M?n is? m?kt?bd?n s?n?dl?rimi g?t?r?b getdim. 10-cu sinifin III v? IV r?b?n? m?n Ming??evird? oxudum. Ustalardan ibar?t komandada oynay?b, 60 manat maa? al?rd?m. 1982-ci ilin yanvar ay?ndan bir il ?rzind? bu komandan?n hey?tind? oynayandan sonra bizim komandadan bir ?ox g?ncl?ri “Neft?i”y? d?v?t etdil?r. M?niml? birg? Ya?ar Vahabzad?, Camal?ddin ?liyev d? vard?. Dedil?r – yox! S?n futbol?u deyils?n

1983-c? ild?n “Neft?i”nin ??r?fini qorudunuz. Burada 177 oyuna r?qib qap?lar?na 27 qol vursan?z da 1990-c? ild?, sizi komandada saxlamaq ist?m?dil?r?

1989-cu il futbol m?vs?m? sona ?atan kimi “Neft?i” r?hb?rliyi futbol?ulara m?qavil? t?klif etdi. Bir ?ox futbol?ular ba?lasa da m?n v? Novruz ?zimov m?qavil?ni istirah?td?n qay?dandan sonra ba?layaca??m?z? bildirdik. 1990-c? ilin yanvar?nda komandan?n hey?tin? qay?danda is? biz? bildirdil?r ki, siz komandaya laz?m deyilsiniz. Biz? b?y?k t?zyiq g?st?rdil?r. ?z?rimiz? ba?qa s?zl?r d? qoydular. “Neft?i”d?n getm?k ist?mirdik. Buna g?r? d? xahi? etdik ki, biz? ?ans verilsin. Novruz m?nd?n 5 ya? b?y?k oldu?u ???n onu ba???lamad?lar. M?n? is? ?z?m? s?but etm?k ???n iki ay m?hl?t verdil?r. T?lim- m??q toplan???ndan sonra, oynaya bilm?k ???n m?n? m?qavil?ni imzalama?? bildirdil?r. Oynamaq ist?diyimd?n m?qavil?ni g?z?yumulu imzalad?m. Birinci d?st?d? oynuyurduq. ?lk d?vr?d?n sonra 6 top vurmu?dum. V?li Qas?mov is? 12 top vurmu?du. Bu arada m?n? z?if oynad???m ???n komandaya laz?m olmad???m? dedil?r. Dedim ki, komandada ?n ?ox topu kim vurub – V?li Qas?mov. Ona 6-7 qol pas?n? is? m?n vermi??m. Komandan?n ikinci bombardiriy?m. Dedil?r – yox! S?n futbol?u deyils?n. Bu s?zl?r m?n? ciddi t?sir etdi. Deyil?nl?rd?n sonra m?nim “Neft?i”d? qalma??m m?mk?n deyildi. D?rhal ?riz?mi yaz?b, getdim Moskvaya. Sonradan m?n? qar?? olunan bu pislikl?rin s?b?bini tapd?m. M?s?l? bel? idi. Komandadan ham? ma??n alm??d?. T?kc? m?nim ma??n?m yox idi. Ma??n? alma??ma is? bir ne?? ay qalm??d?. Bu ?r?f?d? torbam? tikdil?r ki, m?n ma??n almay?m.Qalma?a yer v? yem?yimi verin, v?ssalam

Moskva “Spartak”?na ke?idinizd? vasit??i kim oldu?

“Neft?i”d?n ??xan kimi Valeri Lobonovskiy? v? Oleq Romantsev? z?ng vurdum. H?r ikisi m?n? - “g?l” dedi. H?tta Lobonovki m?ni qar??lamaq ???n n? vaxt hans? reysl? g?l?c?yimi ona z?ng ed?r?k x?b?r verm?yimi d? ist?di. Romantsev is? Tarasovkada yerimin haz?r oldu?unu bildirdi. Kiyev? getm?m?yimin s?b?bi ?ox sad? idi. Ukraynal?lar fiziki c?h?td?n haz?rl?ql?, g?c futboluna ?st?nl?k verirdi. “Spartak”da is? texnikal? futbol?ular c?ml??mi?di. M?n? uy?un oldu?u ???n Moskvaya getdim. Birinci m??qd?n sonra Oleq Romantsev dedi, n? ist?yirs?n? – Dedim n? etmi??m ki, n? d? ist?yim. Qalma?a yer v? yem?yimi verin, v?ssalam. Oynayandan sonra, n?y? qadir olaramsa, ona uy?un m?qavil? ba?layar?q. Tarasovkada klubun bazas?nda qal?rd?m. Bir aya yax?n Sokolnikd? m??ql?rd? i?tirak ed?nd?n sonra ?empionatda oynamaq ???n, transfer v?r?q?mi almal? idim. M?ni futboldan k?sd?rm?k ???n “Neft?i” transfer v?r?qimi g?nd?rmirdi. M?vs?m?n sonuna 3 tur qalm??, v?r?q? ???n 20 min rubl pul ist?dil?r. “Spartak” pulu ke?irir v? son ?? oyunu ?v?zedici hey?td? oynayaraq 3 top vurdum. Valeri Karpin sa?da, m?n is? h?cumun solunda oynay?rd?q. M?vs?m sona ?atd?. Spartak ?spaniyaya t?lim-m??q toplan???na gedirdi. 1991-ci ilin yanvar ay?nda ikit?r?fli oyunda ora yollanacaq hey?ti se?dil?r. Ad?m? siyah?da g?rm?y?nd? m?n? pis t?sir etdi. M?n ?v?zedici hey?t? g?lm?mi?dim ax?. H?min g?n Valeri Qazzayev m?ni evin? d?v?t etdi. O m?n? Alaniyan?n y?ks?k liqaya ??xd???n?, orada yax?? kollektiv yaratd???n? dedi v? komandas?na d?v?t etdi. Qazzayevd?n bir-iki g?n vaxt ist?dim. H?min vaxt V?li Qas?mov da bu komandan?n hey?tind? bax??da idi. Ona z?ng edib m?sl?h?t ald?m. M?n? Vladiqafqaz klubunu t?rifl?di. Bir g?n sonra t?yyar? il? yolland?m Vladiqafqaza. T??ss?fl?r olsun ki, V?li il? birg? oynamaq qism?t olmad?. O Bak?ya ??yalar?n? g?tirm?y? ged?nd? onu Rusiyaya buraxmad?lar.

B?y?k u?urlar qazana bil?rdik

H?min ill?rd?, m?harib? ??raitind? ya?ad???m?z ???n UEFA Az?rbaycan?n ev oyunlar?n? T?rkiy?d? ke?irm?si haqq?nda q?rar q?bul etmi?di. Trabzonda ke?iril?n oyunlarda millimiz ilk xallar?n? qazan?rd??T??ss?f, ?g?r biz, Bak?da oynasayd?q, h?r ?ey ba?qa c?r olacaqd?. Biz do?ma meydan amilind?n yararlan?b o vaxt toplad???m?zdan iki-?? d?f? ?ox xal qazana bil?rdik. Hey?timiz ?ox g?cl? idi: Jidkov v? ?ahin Diniyev ?sraild?, Arif ?s?dov Rusiyada, Qurban Qurbanov Ukraynada, V?li Qas?mov ?spaniyada oynay?rd?. B?y?k u?urlar qazana bil?rdik. ?ndi millimizd? legioner futbol?ular dem?k olar, yoxdur.

Biz ?empionlu?u “Q?z?l oyun”a q?d?r t?min ed?rdik

Alaniyan?n hey?tind? 1995-ci ild? Rusiya ?empionu oldunuz. N?vb?ti il “Q?z?l oyun”da “Spartak”a m??lub olandan sonra u?urlu Rusiya mac?ran?zda eni? ba?land?... Onlar m?nim ala g?zl?rim? a??q olmam??d?lar. “Alaniya” “Spartak”a bu ke?id ???n pul ?d?m?di. M?n buraya ?z?m? s?but etm?k ???n g?lmi?dim. 95-ci ild? Rusiya ?empionu olmaqla b?rab?r, ?empionat?n bombardiri oldum. ?empionlar Liqas?nda “Borussia” Dortmunda, “Liverpul”a, “Qlazqo Reyncers”? qar?? oynad?q. N?vb?ti il d? biz ?empion olmal? idik. Lakin “q?z?l oyun”da 2-1 hesab? il? m??lub olma??m?z h?r ?eyi korlad?. H?min oyunun 90-c? d?qiq?sind? el? bir epizod oldu ki, m?n qol vura bilm?dim. Oyundan sonra Qazzayev dedi ki: “h?r ?eyi s?n? ba???layard?m, ama bunu ba???lamayaca?am”. M?n d? Qazzayev? cavab?mda- b?li m?n futbol?uyam, futbol?uya bunu ba???lamaq olmaz -dedim v? h?min g?n komandadan getdim. Qazzayev indiki, t?cr?b?li Qazzayev olsayd?, biz ?empionlu?u “Q?z?l oyun”a q?d?r t?min ed?rdik. T?ss?fl?r olsun ki, onun t?cr?b?si ?atmad?. Biz ?empionat?n gedi?i zaman? “Spartak”dan 12-13 xal ir?lid? idik. Bunu d???nm?k laz?m idi. O is? h?r ?eyi futbol?ular?n boynuna atd?.

4 ay So?id? pulsuz oynad?m

Karyeran?z?n sonuna kimi So?i “Jem?ujina”s?nda oynad?n?z. H?tta 2002-ci ild? Rusiya ikinci divizyonunda bu komandan?n ba? m??q?isi d? i?l?diniz?

Vladiqafqazdan ??yalar?m? y????d?r?b So?iy? g?ldim. Burada ev v? ma??n ald?m. Sonra Ali m??q?ilik m?kt?bind? oxuma?a ba?lad?m. 1997-ci ilin yanvar?nda Moskvada ke?iril?n “Birlik kuboku” turnirin? baxma?a getmi?dim. H?min il Az?rbaycan? “K?p?z” t?msil edirdi. Oyunlar? izl?y?rk?n “Jem?ujina”n?n ba? m??q?isi il? qar??la?d?q. O m?ni komandaya d?v?t ed?r?k bildirdi ki, maddi c?h?td?n probleml?ri var. M??q?ilik m?kt?bind? oxudu?um ???n, m?n? burada ?at??mayan futbol idi. Ona g?r? d? raz?la?d?m. 4 ay So?id? pulsuz oynad?m. Sonra sponsorlar tap?ld? v? h?r ?ey qaydas?na d??d?. ?ki il dalbadal Rusiya Premyer liqas?nda oynad?m. Karyeram??n son akkordlar?n? orada vurdum. ?lk m??q?i f?aliyy?tim d? orada oldu.

“X?z?r”, “Bak?” v? AZAL-da m??q?i i?l?diniz. Hal-haz?rda Az?rbaycanda milli komandan?n m??q?isi kimi futbolumuzun bu g?n?n? nec? g?r?rs?n?z?

2012-ci il ?lk? ba???s? c?nab ?lham ?liyev t?r?find?n Az?rbaycanda “?dman ili” elan olunub. Futbolumuz son ill?rd? b?y?k inki?af yolu ke?ib. Bir s?ra liqalar yarad?l?b, milli komandalar?m?z formala?d?r?l?b. Futbol klublar?n?n r?hb?rl?rinin d? ?iyinl?rin? b?y?k y?k d???r. Onlar infrostruktura, futbol?ular?n yeti?dirilm?sin? qay??s?n? art?r?r, bir s?ra layih?l?r ger??kl??dirir. F?rs?td?n istifad? ed?r?k onlara bu ??tin i?d? u?urlar arzulamaq ist?yir?m. Bu g?n izl?diyimiz oyunda (s?hb?t “?nter” – “Bak?” oyunundan gedir - red) “Bak?”n?n hey?tind? 6 futbol?u klubun yeti?dirdiyi g?ncl?rdi. Onlar?n b?zil?riN? ?v?zedici hey?t? m?n c?lb etmi??m. “Sumqay?t”, “Q?b?l?” v? “Neft?i”nin d? hey?tind? g?nc az?rbaycanl?lar? izl?m?k q?rurvericidir.

Sadalad???n?z klublarda ??x?? ed?n g?ncl?r aras?nda g?l?c?yin Nazim S?leymanovlar?n? g?r?rs?n?zm??

?lb?tt?, olacaq. Biz buna ?ox inan?r?q. ?stedadl? futbol?ular?m?z ?oxdu. Onlar? ?z? ??xarmaq ???n ?ox i?l?m?k laz?md?r. G?ncl?r ?z ?z?rl?rin? i?l?s?l?r, m?sl?h?tl?ri dinl?s?l?r, onlar daha da ir?li ged? bil?r.

?ox sa? olun, siz? milli komandadak? f?aliyy?tinizd? u?urlar arzulay?r?q ?

M?n d?, “Bak?” klubunun r?hb?rliyin? t???kk?r etm?k ist?yir?m. ?ox sa? olun ki, m?ni yaddan ??xarmam?s?n?z. Jurnal?n?z ?ox xo?, r?ngar?ngdir. “Toplu”nun h?r say?n? maraqla izl?yirik. M?n “Bak?” klubunda i?l?mi??m. Bu klub m?nim ???n ?ox do?mad?r. Orada ?al??an h?r bir ?m?kda?a, futbol?ulara salamlar?m? ?atd?r?ram.