Borçalı | Борчалы | Borchali

[Tekeli]

B O R Ç A L I - Gürcüstanın cənub-şərq və Ermənistanın şimal-qərbində yerləşən Borçalı mahalının ərazisi, əsasən, dağlıq, üçdə biri isə düzənlikdir. Borçalıda ən əski çağlardan bəri Türk boyları yaşamış, bu torpaqların yiyəsi olmuşlar.

Geniş yay və qış otlaqları olan Borçalıda maldarlıq, taxılçılıq, bostançılıq, bağçılıq, ipəkçilik inkişaf etmişdir. Türkün gücdən düşdüyünü düşünən yağılar Borçalıya zaman-zaman hücum çəksələr də Borçalı Azərbaycanın bir hissəsi olmuşdur. XVIII yüzilin başlarında Borçalı Gəncə bəylərbəyliyinin tərkibində idi. Bəylərbəyi Ziyadoğlu 1736-cı ildə Muğanda Nadirqulu xanın şah elan olunmasına qarşı çıxdığı üçün Nadir şah kimi tanındıqdan sonra Ziyadoğluları cəzalandırmaqdan ötrü Borçalını Gəncə bəylərbəylərindən alaraq gürcü Kartli-Kaxeti çarına hədiyyə edib. XVIII yüzilin ortalarında Azərbaycan xanlıqlara, sultanlıqlara bölündüyü vaxt Borçalıda da sultanlıq elan olundu. XIX yüzilin ortalarında Borçalı mahalı qəzaya çevrildi. Azərbaycanda 1918-ci ildə Xalq Cümhuriyyəti yaradıldıqdan sonra Borçalı Gürcüstanla Azərbaycan arasında mübahisəli əraziyə çevrildi. Rus-Sovet işğalından sonra da ədalət bərpa edilmədi və Borçalı Gürcüstana qatıldı. 1929 - cu ildə qəza ləğv edilərək 3 yerə bölündü: Borçalı, Lüksemburq (Bolnisi), Başkeçid (Dmanisi).

"Borçalı məsələsi" bu gün də öz ədalətli həllini gözləyir.

BORÇALInın saytı

Изменено 16 июня, 2008 пользователем Tekeli

[Tekeli]

Başlıca problemlər:

1) V-XI siniflər üçün dərsliklərin təşkili

2) Gürcüstandakı Azərbaycan məktəbləri üçün metodiki vəsaitlərin təşkili

3) Kaspi, Kareli, Qori, Zalqa, Telavi, Laqodexi, Msxeta və Gürcüstanın azərbaycanlılar yaşayan digər regionlarında gürcü dilində təhsil alan məktəblilər üçün ana dilində fakültativ dərslərin, şənbə və bazar günü məktəblərdə təşkili

4) "Azərbaycan coğrafiyası", "Azərbaycan tarixi" dərslərinin məktəblərdə fakültativ keçirilməsinə yardım etmək

5) Borçalı mahalında olan kitabxanaları son illərdə nəşr olunmuş kitablarla təmin etmək

6) Borçalıda Xalq Teatrının yaradılması, ona maddi yardım göstərmək

7) S.S.Orbeliyani adına Tbilisi Pedoqoji Universitetinə dərslik və metodiki nəticələrə kömək göstərmək

8) Borçalıda folklorun toplanmasına, nəşrinə, yayılmasına və xalq ansambıllarının yaradılmasına köməklik

Aşıqlar Birliyinin Gürcüstan filialının fəaliyyətinə kömək etmək

9)Aşıqlar Birliyinin Gürcüstan filialının fəaliyyətinə kömək etmək

10) Azərbaycanda nəşr olunan qəzet və jurnalların Borçalıda yayımını təşkil etmək

11) Borçalıda FM radiosunun,həmçinin ana dilində olan televiziya kanalının açılışına yardım etmək

12) Gürcüstanda Azərbaycanlıların mövcud olan təşkilatları ilə Azərbaycanda olan QHT forumu ilə əlaqələrin qurulmasına nail olmaq

13) Beynəlxalq təşkilatların sənədlərini tərcümə edib Borçalıda yaymaq

14) Tbilisidə Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin əməli fəaliyyətinə yardım etmək

15) M.F.Axundovun, C.Məmmədquluzadənin, N.Nərimanovun ev muzeylərinin statusunun təsdiqinə nail olmaq

16) Yaradılmaqda olan Gürcüstan Azərbaycanlılarının Konqresinin anoloji qurumlarla əlaqələrini gücləndirmək

17) Gürcüstanda Azərbaycan mədəniyyətinin təbliği

1) Teatr truppalarının regiona qastrolunun təşkili

2) Azərbaycan mətbəxinin təşkili

3) Azərbaycan kino həftəsinin keçirilməsi

4) Konsert briqadalarının Borçalıya səfərlərinin təşkili

18) Gürcüstanda yaşayan yazıçıların Bakıda almanaxının nəşrinəyardım etmək

19) Gürcüstan Yazıçılar Birliyinin Azərbaycan bölməsinin fəaliyyətinə, əsərlərinin çapına köməklik etmək

20) Gürcüstanda fəaliyyət göstərən azərbaycandilli qəzetlərə yardım etmək, qəzetlərin abunə və ya pərakəndə yolla Azərbaycanda yayılmasına nail olmaq

21) Borçalıda fəaliyyət göstərən "İeqova şahidləri", nurçuluq, vəhabilik, xomeyniçilər dini cərəyanlarının fəaliyyətini zəiflətmək üçün dinşunas alimlərin kəndlərdə muhazirələrinin təşkili

22) Əhalinin məşğulluğunu artırmaq üçün xalqa sexlərin açilması,xarici, türk iş adamlarının regional investisya yatırmasına nail olmaq.

23) Gürcüstanda qeyri-dövlət universitetləri ilə Azərbaycandakı qeyri-dövlət universitetləri arasında işgüzar əlaqələrin yaradılması

24) Borçalıda Azərbaycan –Gürcüstan müəssələrinin yaradılmasına çalışmaq

25) Borçalıda Azərbaycan-gürcü dostluğunu möhkəmlətmək üçün birgə bədii gecələrin, tədbirlərin keçirilməsi

26) Gürcü mətbuatında, radio və televiziya kanallarında Azərbaycan həqiqətlərini təbliğ etmək

27) Bolnisi rayonunda kənd adlarının hüquq normaları əsasında geri qaytarılmasına nail olmaq

28) Azərbaycan-gürcü xalqlarının dostliğunu möhkəmlətmək üçün xalq diplomatiyasından səmərəli istifadə etmək

29) Gürcüstanda yaşayan azərbaycanlıların hüquqi mariflənməsinə kömək məqsədilə beynəlxalq sənədlərin çap olunmasına kömək etmək

30) Torpaq islahatları zamanı baş verən ədalətsizliyin beynəlxalq hüquq çərçivəsində həllini qaldırmaq

31) Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinin çəkilişi zamanı azərbaycanlıların işə götürülməsi məsələsini sivil qaydada Gürcüstan ictimaiətinin nümayəndələri ilə müzakirələrinin təşkilinə nail olmaq

32) Azərbaycan-Gürcüstan sərhəd keçid məntəqələrindəki vəziyyətlə bağlı seminar keçirilməsi, sərhəd-keçid məntəqələrindəki neqativ halların aradan qaldırılması

33) Sərhəd-keçid məntəqələrində qaçaqmalçılıq,narkotika daçınmasının qarşısının alınması və bu istiqamətdə əhali arasında hüquqimaarifçilik işinin genişləndirilməsi

34)Əhali arasında internet texnalogiyalarına maraqı olanlara Marneulidə ödənişli internet klub açmaq, gələn gəlirə yeni komputerlər almaq.

[Tekeli]

Borçalının adı sovet işğalından sonra hələ bir sürə rəsmiyyətdə qalmışdı ki,o da Borçalının indiki Sarvan(rəsmi gürcücə adı Marneuli) oymaqçasını(rayonunu) əhatə edirdi, ancaq sonradan onu da aradan qaldırdılar.Bundan başqa Borçalının az qala bütün yer-yurd adları gürcüləşdirilib,şəhərlərdən tutmuş ta kiçik obalaracan,dağ-dərə adlarınacan demək olar ki,bütün toponimlər gürcüləşirilib.Bildiyim başlıca yer adlarını yazıram ki biləsiniz.İlk öncə rəsmi gürcü adını,qarşısından isə gerçək öz Türk adını yazacağam:

Marneuli - Sarvan

Bolnisi - Çörük Qəmərli

Qardabani - Qarayazı

Dmanisi - Başkeçid

Salka - Barmaqsız

Tetri Skaro - Ağbulaq

Saqareco - Qaraçöp

Laqodexi - Qabal

Telavi - Qaracala

Siğnaqi - Sığnaq

Bunlar böyük yer adları idi,oymaqça(rayon) adları.Bundan savayı adı dəyişdirilmiş irili-kiçikli yüzlərcə,minlərcə toponim var.

Biz isə həmişəki kimi "gürcü qardaşlarımız"ın könlü xoş olsun deyə,ağzımızı bağlamışıq.Qoy orda gürcü nə bilir etsin,istər Qamsaxurdiyanın vaxtındakı kimi qısa bir vaxtda təkcə Qəmərlidən bölgədəki gürcülərin(!) yardımı ilə 2000 Türk ailəsini qovduqları kimi qalan Borçalılıları da qovsunlar,istər əkin torpaqlarını başqa bölgədən olan gürcülərə hədiyyə etsinlər,istərsə də illər boyunca tarix dərsliklərində bizim Borçalıda gəlmə olduğumuzu və bizi Şah Abbasın buraya köçürdüyü yalanını yaysınlar...kimə nə?! El başsız qalanda belə olar.

[Tekeli]

Али Бабаев: Положение азербайджанцев в Грузии тяжелое

Регион Квемо Картли, где проживает большинство азербайджанского населения Грузии, находится в очень тяжелом положении - экономическом, моральном. Многим его жителям из-за создавшейся ситуации приходится уезжать из Грузии. Об этом корреспонденту «Кавказского узла» сообщил председатель Союза «Грузия - моя Родина» Али Бабаев.

«Наша организация, которая входит в «Конгресс азербайджанцев в Грузии», пытается вместе решать проблемы общества. Одной из основных проблем является интеграция азербайджанского населения в грузинское общество. Ведь мы являемся частью этого общества. Мы за то, чтобы вернуть Абхазию и Южную Осетию мирным путем. Мы никогда не занимались сепаратизмом. Мы хотим быть полноценными гражданами и патриотами Грузии. У нас есть право всем вместе строить государство», - подчеркивает Бабаев.

По словам Бабаева, в Грузии были неправильно проведены земельная реформа и реформы в сфере образования. «Во время Шеварднадзе у азербайджанцев были свои представители во всех госструктурах, а сегодня осталось только два депутата. На данный момент имеется более 120 азербайджанских школ, и ни одного азербайджанского куратора в Министерстве образования», - говорит Бабаев. По его словам, азербайджанцы не знают грузинского языка. «А два часа грузинского языка в неделю для азербайджанского ребенка мало. Ведь он растет в азербайджаноязычной среде. Ни один азербайджанец не скажет, что он не хочет учить грузинский язык», - продолжает собеседник.

Он приводит слова представителей власти, которые часто говорят, что у азербайджанцев нет грузиноязычных кадров. «Это ошибка. В Грузии живет более 50-ти тысяч грузиноязычных азербайджанцев. Наши люди заканчивают грузинские вузы и не могут найти потом работы. Лучше тогда им поехать работать в Россию, Турцию или Азербайджан», - говорит председатель Союза «Грузия - моя Родина».

Также, отмечает Бабаев, из Квемо Картли не поступает негативная информация, а лишь одна положительная. «Это вредно. Мы хотим открыть глаза властям на проблемы. К сожалению, у нас нет доступа к грузинским СМИ», - рассказывает он. «Например, в Болниси (регион Квемо Картли) восемь семей разделили между собой все земли, и крестьянам не осталось территории, где пасти свой домашний скот. После того как мы создали «Конгресс азербайджанцев в Грузии», мы встретились с представителями президентской администрации и нам обещали сотрудничество. Будем надеяться, что это не только слова»,- сказал в завершение беседы Али Бабаев.

Изменено 16 июня, 2008 пользователем Tekeli

[Tekeli]

Салам миллет,

ну че думаете? почему в Азербайджане никого не волнует Борчалы?

Ну ладно,правительство...ну вы сами знаете...а как же остальные,журналисты например? Им то кто мещает? Или наши журналисты (а есть ли вообще истинный АЗЕРБАЙДЖАНСКИЙ журналист в Азербайджане? это тоже спорно...) бояться так сильно что не могут позволит себе несколько статей о Борчалы в неделью?

А тем временем "наши давные грузинские друзья" не хуже армян выдумывают себе историю на наших землях, я имею ввиду территорию Азербайджанского государство.Да,да, они уже давно успели объявить Балакен,Загаталу,Гах,Шеки древнегрузинскими землями, не просто древнегрузинскими а колыбелью грузинство ! Вот до чего дошли. А виноваты то мы сами,это нужно признать, когда они еще в советское время (и до него...да,да...) писали книги для того что бы обосновать,выдумать научную основу своим имперским амбициям,когда они еще в то время плевали на "братство народов" и воспитывали детей с учебниками в которых наш народ показывали как каких-то дикарей,захватчиков,вечных врагов, а наши земли древнегрузинскими,армянскими (и это говорили грузины, и не меньше самих армян кричали об этом)...чем занимались наши т.н. ученые? они занимались "Серьезнейшими вопросами",как доказать "братство" эрмяниляров нам,"братство" русских,грузин,китайцев,эскимосов....ну и марсина тоже конечно, мы же поставили перед собой цель-остаться самыми наитолерантнейшими в игре "останься толерантом", в котором кстати,участвуем только мы сами,но это не важно,главное мы должны доказать что все добрые англеы а мы злодеи-дъяволы,все нам что то подарили,нас учили читать и писать,ест ложками и вилками,а мы как "дикари" теперь в долгу перед всеми и поэтому нельзя говорит....ни о Борчалы ни о чем либо вообще.

Да сдравствует многонациональный Баку и его неповторимые жители нация под именем "бааааааа.........аааааа......аааакинцЫ" !!! )))

[Tekeli]

Предлогаю всех граждан Грузии Азербайджанской национальности проживающих по разным причинам (в основном это экономические трудности как известно) в Баку, вернуть на родину-в Грузию. Вся их имущество здесь по-презнему будет принадлежать им, а также государство для бедных семей может предложит помощь,ну например кредиты и все такое а также догаваривается с Грузией и обещает "репатриантам" что в ближайщие годы (начиная до их возвращения народину) откроет им рабочие места.