?rana ?r? ged?n q?zlar

[Uqo Caves]

?rana ?r? ged?n q?zlar

http://www.//content/article/24254783.html

G?li?imizin m?qs?dini bildir?nd?, N?rgiz ?z?n? saxlaya bilmir, g?zl?ri dolur. ??rti olaraq N?rgiz adland?rd???m?z bu xan?m?n 19 ya?? var. ?t?n il valideynl?ri onu ?ran ?slam Respublikas?n?n bir v?t?nda??na ?r? vermi?dil?r. Ona bildiribl?rmi? ki, ?ran v?t?nda?? s?ni yolda g?r?b v? b?y?nib. ?st?lik qohum-?qr?bas? deyib ki, ?randa ya?ayanlar da eyni dinin, eyni dilin da??y?c?lar?d?r. ?r? getdiyi adam?n da imkanl? oldu?u bildirilib.G?L?NL?K DONUNDAN B?RBA?A ?ADRAYA N?rgiz deyir ki, toydan sonra ?r evin? getm?mi? g?linlik paltar?n? ?ynind?n ??xard?blar. Deyibl?r ki, ?rana bu formada getm?k olmaz. Ona hicab tax?b, ba??na ?adra ?rt?bl?r. N?rgiz is? ?r evind? c?mi 5 ay qala bilir... N?rgiz deyir ki, ?randa qad?nlar?n h?quqlar? var. Lakin o h?quqlar?n he? birisi ona ?amil edilmirdi. ?randa ?mlak qanunla kim? m?xsusdursa, o da ail?d? h?kmranl?q edir, s?z sahibi olur: 

OX?AR TALEL?R

Az?rbaycan?n c?nub b?lg?sind? N?rgiz kimil?rin say? ?oxdur. Onlardan biri d? Astara rayonunda ya?ayan Sevinc xan?md?r. Onun da ad? ??rtidir. Sevincin d? N?rgiz kimi b?xti g?tirm?yib. Sevinc d? N?rgiz kimi ?ran v?t?nda??na ?r? gedibmi?. Az?rbaycanda molla k?bini k?sdirs? d?, r?smi nikah ba?lamay?bm??. Lakin Sevinc N?rgizd?n f?rqli olaraq ali t?hsillidir. Qanunlar? bilir. O deyir:

«A?IQ DED?M K?, S?N? M?XSUS EV? G?RM?K, A?L? ?ZVL?R?NL? TANI? OLMAQ ?ST?Y?R?M»

?randa ki?i il? qad?n?n k?binini k?s?rk?n b?y?k ??rtl?r qoyulur

«M?ni ?ranl? il? tan?? etdil?r, dedil?r ki, tan?? olmaqda m?qs?d ail? qurmaqd?r. Tan?? oldum. M?lum oldu ki, o, da ?randa ali t?hsil al?b. Biznesl? m???uldur. M?nasib?t qurandan sonra b?y?ndim. M?nim 30-a yax?n ya??m var. Fikirl??dim ki, bu el? b?xtimdir, ?ld?n verm?yim. Dilimizi ?ox g?z?l bilirdi. Bir ne?? ay evimizd? qald?. Valideynl?rim ist?yirdi ki, onun yax?nlar? il? tan?? olsunlar. O, h?r d?f? bir b?han? g?tirirdi. He? inanmaq olmurdu ki, yalan dey? bil?r. O deyirdi ki, ?rana ged?n kimi k?bin k?sdir?c?k. ?z x?rcimizl? toy etdik. Toydan sonra da bir ne?? ay atam?n evind? qald?q. ?rana getm?k vaxt?n?n ?atd???n? yad?na salanda, «h? vaxtd?r» des? d?, t?l?smirdi. Bir g?n t?l?b etdim ki, ?rana ged?k. A??q dedim ki, s?n? m?xsus evi g?rm?k, ail? ?zvl?rinl? tan?? olmaq ist?yir?m. M?cbur olub raz?l?q verdi. ?rana ke?dik. Lakin n? onu, n? d? m?ni ya?ad??? ev? buraxmad?lar. M?lum oldu ki, ail?si var. Ev d? onun arvad?na m?xsusdur. N? etm?li idim? Geri qay?td?m».

?K? ?LK? ARASINDA GED??-G?L?? ARTIB

Bak?da ba? ver?n 20 Yanvar q?r??n?ndan sonra SSR? il? ?ran aras?nda memorandum imzalan?b. Memoranduma g?r?, s?rh?dyan? ?razil?rd? ya?ayanlar ?rana, ?ran v?t?nda?lar? is? Sovet Az?rbaycan?na sad?l??dirilmi? qaydada g?l? bil?rdil?r. Az?rbaycan m?st?qillik qazanandan sonra da bu qaydalar saxlan?ld?. ?t?n ilin fevral?nda ?ran birt?r?fli qaydada vizan? l??v etdi. H?r bir az?rbaycanl? ?rana ??x?? qazand?. ?ki ?lk? aras?nda gedi?-g?li? artd?. Qeyri-r?smi m?lumatlara g?r?, Astara ke?id m?nt?q?sind?n bu taya g?l?n iranl?lar?n say? h?ft?d? 1000 n?f?r? ?at?r. Bu da iki ?lk? aras?nda yeni ?alarlar?n meydana g?lm?sin? s?b?b oldu. N?rgiz v? Sevinc kimi ?ran v?t?nda?lar?na ?r? ged?nl?rin say? artd?.

«AZ?RBAYCAN QIZLARI AZAD H?YAT YA?AYIRLAR»

L?nk?ran rayonun qeydiyyat ??b?sinin m?diri ?zizulla ??k?rov deyir ki, Az?rbaycan q?zlar? azad h?yat ya?ay?rlar. Bu da ?ran v?t?nda?lar?na az?rbaycanl? q?zlarla tan?? olma?a imkan verir:

«Bu bax?mdan da iranl?lar q?zlar?m?zla ??tinlik ??km?d?n tan?? olub ail? qura bilirl?r. C?nub b?lg?sind? el? bir faktla rast g?lm?mi??m ki, iranl? q?z? Az?rbaycana ?r? g?lsin. M?qs?dli ??kild? ?r? ged?nl?r d? var. Lakin biz he? kimin ail? i?l?rin? qar??a bilm?rik. Xarici v?t?nda?larla nikah? Bak? r?smil??dirir. ?lqar Qas?mov

Buna g?r? d? iranl?larla nikaha gir?nl?rin say? biz? m?lum ?lqar Qas?mov deyil».

L?nk?randa f?aliyy?t g?st?r?n «H?quqi yard?m» ?ctimai Birliyinin direktoru ?lqar Qas?mov ?ran v?t?nda?lar? il? qeyri-r?smi evl?n?n az?rbaycanl? q?zlar?n say?n?n ?ox oldu?unu s?yl?di:

R?SM? N?KAHIN OLMAMASININ F?SADLARI

«Gedi?-g?li? artd?qca, v?t?nda?lar aras?nda ??xsi m?nasib?tl?r qurulur. Bu m?nasib?tl?rin bir ?oxu evl?nm?l?rl? n?tic?l?nir. L?nk?randa, Astarada, Yard?ml?da ?ran v?t?nda?lar? il? ail? quran q?zlar ?oxdur. ?ran v?t?nda?lar? il? nikaha gir?nl?ri iki qrupa b?lm?k olar. Birinci qrupa aid edil?nl?r nikahlar?n? r?smil??dir?nl?rdir. ?kinci qrupa aid olanlar qeyri-r?smi ail? quranlard?r. Az?rbaycan mollalar? onlar?n k?binl?rini k?sir v? ?rana, ?r evin? yola sal?rlar. Bu qayda ?ranl? ki?il?rin? s?rf edir. Bel? halda ki?i he? bir m?suliyy?t da??m?r, evl?ndiyi qad?n? ?ox rahat ba??ndan edir. Az?rbaycan q?zlar? da qeyri-r?smi evl?nm?y? ?st?nl?k verirl?r. Fikirl??irl?r ki, ?ranl? varl? ki?i il? evl?nm?k iqtisadi ??tinlikl?r? son qoyacaq. N?tic?d? ?rana ?r? ged?n az?rbaycanl? q?zlar? k?l? v?ziyy?tin? d???rl?r. Onlar? fahi??liy? d? t?hrik edirl?r. ?ranl? ki?il?rl? nikah ba?lamadan ya?ayan az?rbaycanl? q?zlar?n say? ild?n il? art?r. T?kc? Astara ??h?rind? 12 bel? evl?n?n var. Onlardan d?rd n?f?ri ?randan ?r t?r?find?n qovulub ya da qad?n ?rinin ?lind?n qa?araq ata evin? d?n?b. Rayonlarda onlarla bel? q?zlar?n oldu?u ehtimal olunur».

?lqar Qas?mov ?hali aras?nda izahat i?l?rinin apar?lmas?n? vacib say?r:

«?RAN V?T?NDA?LARINA ?R? GED?N QIZLARIN ?OXU KASIB A?L?L?R?N U?AQLARIDIR»

«Az?rbaycan Respublikas?n?n Ail? M?c?ll?sind? xarici v?t?nda?larla nikah?n ba?lanmas? qaydas? qanunla t?nziml?nir. Bel? nikahlar ?lk?nin ?z?nd?, diplomatik n?may?nd?likl?rind? v? konsulluqlarda h?yata ke?irilir. MDB ?lk?l?rinin v?t?nda?lar? il? nikah? rayonlarda olan qeydiyyat ??b?l?ri d? ba?laya Novruz Hac?zad?

bilirl?r. Novruz Hac?zad? Dig?r xarici

?lk?l?rin v?t?nda?lar?n?n nikahlar? Bak?da r?smil??dirilir. ?ran v?t?nda?lar?na ?r? ged?n q?zlar?n ?oxu kas?b ail?l?rin u?aqlar?d?r. Bak?da nigah b?y?k pul ist?yir. ?ranl? v?t?nda?larla nikah? asanla?d?rmaq ???n L?nk?ran qeydiyyat idar?sin? bu ixtiyar? verm?k olar».

Az?rbaycan V?kill?r Kollegiyas?n?n ?zv? Novruz Hac?zad? deyir ki, nikah azadd?r. Lakin bu, evl?n?nl?ri nikah ba?lamaq m?suliyy?tind?n azad etmir:

«?ND? 13-14 YA?LI QIZLARINI ?R? VER?RL?R»

«Nikahs?z ya?ayanlar?n m?raci?tl?rinin say? art?b. Erk?n ya?lar?nda ?r? gedirl?r, ya? h?ddin? g?r? bel? evl?n?nl?ri qeyd? alm?rlar. ?ndi 13-14 ya?l? q?zlar?n? ?r? verirl?r. ?ran v?t?nda?lar? il? evl?n?nd? d? bu hallara yol verirl?r. Bel? olduqda qad?n ?mlak h?ququndan m?hrum olur. U?aq aliment ala bilmir. ?ox adamlar m?raci?t edirl?r, nikah ba?lamad?qlar?na g?r? onlar?n h?quqlar?n? m?dafi? ed? bilmirik. ?ranl? v?t?nda?? il? evl?n?nd?n sonra bo?ananlar?n i?ini is? m?dafi? etm?k, dem?k olar ki, m?mk?ns?z olur».

MEHR?YY? N?D?R?

Astara ??h?r M?scidinin Axundu Hac? ?lqar H?s?nov deyir ki, ?slamda evl?nm? qaydas? «Qurani k?rim»d? d?qiqlikl? g?st?rilib. Onun dem?sin? g?r?, ?slamda k?bin v? si?? var. ?ran ?slam ?lk?si oldu?u ???n h?r iki qayda il? gedir:

«?randa ki?i il? qad?n?n k?binini k?s?rk?n b?y?k ??rtl?r qoyulur. Ki?i bo?anark?n qad?na ver?c?yi s?rv?t Mehriyy? adlan?r. Mehriyy?y? g?r?, ki?i bo?anark?n bu k?bind? n?z?rd? tutulmu? b?y?k m?bl??d? s?rv?t qad?na ?at?r. Buna g?r? iranl? ki?il?r az?rbaycanl? q?zlarla evl?n?rk?n k?bind?n qa??rlar».

Hac? ?lqar H?s?nov

Axund deyir ki, Az?rbaycan?n c?nub rayonlar?n?n m?scidl?rind? ?ran v?t?nda??na ?r? ged?n q?zlar?n k?binini k?sm? hallar? var:

«M?S?LMANIN M?S?LMANI ALDATMASI G?NAHDIR»

«Biz? d? bel? m?raci?tl?r edilib. ?ran v?t?nda??na ?r? ged?n az?rbaycanl? q?zlar?n k?binini k?smi?ik. ?randa burda k?sil?n k?bin? h?rm?tl? yana??rlar v? n?z?r? al?rlar. Astara rayonundan 30-a yax?n q?z iranl?ya ?r? gedib. Bunlar?n aras?nda r?smi nikah v? k?bin k?sm?y?nl?r d? var. Az?rbaycanl? q?zlar xarici ?lk? v?t?nda??na ?r? ged?rk?n ehtiyatl? olmal?d?rlar, qanunlara ?m?l etm?lidirl?r».

Axund Hac? ?lqar H?s?nov onu da qeyd edir ki, m?s?lman?n m?s?lman? aldatmas? g?nah say?l?r:

«Ki?i qad?n? aldad?laraq k?bin k?sdirm?d?n onunla ya?ay?rsa, c?zaya

layiqdir».

XAR?C? V?T?NDA?LARLA BO?ANMA ARTIB

H?m yerli polis ??b?l?rin?, h?m d? qeydiyyat idar?l?rin? ba? ??ks?k d?, yerli sakinl?rin ?ran v?t?nda?lar? il? nikah ba?lamas?n?n r?smi statistikas?n? ?ld? etm?k m?mk?n olmad?. Rayon icra hakimiyy?ti orqanlar?nda da bel? m?lumatlar yoxdur. ?ox vaxt ail?, nikahla ba?l? probleml?ri gizli saxlay?r v? bu m?s?l?ni ictimail??dirm?k ist?mirl?r.

Xarici ?lk? v?t?nda?lar? il? nikah? Bak? r?smil??dirir. Bak? Nikah Evinin direktoru H?qiq?t S?limova «.» agentliyin? bunlar? deyib:

«Az?rbaycan v?t?nda?lar? il? nikaha gir?nl?r daha ?ox G?rc?stan v? Rusiya v?t?nda?lar?d?r. Onlar?n ?ks?riyy?ti is? milliyy?tc? az?rbaycanl?d?r».

D?vl?t Statistika Komit?sinin m?lumatlar?na g?r?, ?t?n il Az?rbaycanda qeyd? al?nan 78 min 73 nikahdan 2221-d? t?r?fl?rd?n biri ?cn?bi v? ya v?t?nda?l??? olmayan ??xs olub. 2008-ci ill? m?qayis?d? bel? nikahlar?n say? art?b. Art?m t?qrib?n 400-? yax?n bel? nikah? ?hat? edir.

?t?n il respublika ?zr? 7789 bo?anma fakt? qeyd? al?n?b. 2008-ci ill? m?qayis?d? ?t?n il bo?anmalar azal?b. Ancaq bir t?r?fi ?cn?bi olan bo?anmalar?n say? 2008-ci ill? m?qayis?d? 33 fakt art?b. Y?ni, 81 bel? hadis? ba? verib.

L?nk?ran iqtisadi rayonunda (L?nk?ran, Masall?, C?lilabad, Astara, Lerik, Yard?ml?) 2009-cu ild? 7327 nikah ba?lan?b. Bo?ananlar?n say? is? 289 n?f?r olub. Y?qin ki, N?rgiz v? Sevinc kimil?rin adlar? buraya d??m?yib. ??nki onlar evl?n?rk?n Az?rbaycanda v? ?randa r?smi qaydada qeydiyyatdan ke?m?yibl?r.

Изменено 17 января, 2012 пользователем Uqo Caves