Adsiz

[SAFINA]

?ki ilin s?hb?tidir.Biz? qonaq g?l?n atam? qar??lamaq ???n hava liman?na getmi?dik. G?zl?m? m?dd?tind? yerind? durmay?b ora-bura qa?an q?z?m? geri ?a??randa, yan?mda oturan qad?n dill?nd? ve aram?zda bel? bir dialoq yarand?:

-Ooooo.... Q?z?n?z?n ad? t?rk ad?d?r?

-M?n??c? ?otland ad?d?r, amma s?sl?ni?in? g?r? biz? d? yax?n add?r...

-Maraql?d?r... Hans? ?lk?d?nsiniz, bilm?k olar?

-Az?rbaycandan.

-Az?rbaycandan? Hm, m?n d? az?ric? dan??a bilir?m...

Burda ya?ad??im m?dd?td? h?l? t?sad?f?n bir az?rbaycanl? il? qar??la?mad???ma g?r?, t??cc?b qar???q bir sevincl? ?z dilimizd? soru?dum:

-Do?urdan? Az?rbaycanl?s?n?z?

-He...yox... m?nim d?, yolda??m?n da n?n?-babas?, valideynl?ri az?rbaycanl?d?r, amma m?n d?, o da Tehranda b?y?m???k...

Cavab?n? el? do?ru-d?r?st anlamasam da, t?krar soru?ma?a utand?m v? s?hb?timiz ba?qa bir m?vzuya- t?yyar? reysinin gecikm?si m?vzusuna y?n?ldi. U?aqlar bir yerd? oynay?b s?s-k?y sal?rd?lar v? h?ms?hb?tim onlara fars dilind? n?s? deyib sakitl??dirdi.

Mara??m? bo?a bilm?dim:

- Evd? d? farsca dan???rs?n?z? N? ?c?b az?rbaycanca ?yr?tmirsiniz?

-H?, farsca dan???r?q. Ax? az?rbaycan dilini onlar d?nyan?n ba?qa hans? ?lk?sind? istifad? ed? bil?rl?r?

D?zm?dim... M?nim i?im olmasa da, dayana bilm?dim.

- Guya ki, farsca bilib b?t?n d?nyan? g?z? bil?rl?r... ?fqan?stan v? Tacikistandan ba?qa daha harada t?tbiq ed? bil?rl?r ki?!

- ...........

- Bilirs?n, ..... (ad?n? unutmu?am), insan?n ?ox dil bilm?si h?ddind?n art?q m?sb?t keyfiyy?tdir. Nec? dey?rl?r, ne?? dil bilirs?ns?, o q?d?r d? insansan. Amma yegan? bir dil var ki, o laz?ml?l?q d?r?c?sin? g?r? ?yr?nilmir. Bu dil ANA dilidir. M?nim ana dilim ?g?r Afrikada hans?sa bir x?rda q?bil?nin dili d? olsayd?, m?n yen? d? onu ?vlad?ma ?yr?tm?kd?n f?xr duyard?m!

Qad?n?n a??g galm?? a?z?, b?y?m?? g?zl?ri h?l? d? g?zl?rim ?n?nd?dir.

M?vzunu a?mamda m?qs?dim, bu bar?d? forum?ular?m?z?n da fikrini ?yr?nm?kdir. Niy? mill?timizin b?zi n?may?nd?l?ri (bu, x?sus?n d? V?t?nd?n k?narda ya?ayanlara aiddir) ANA dilin? bel? ?gey m?nasib?t b?sl?yir, ?vlad?na dilimizi, milli d?y?rl?rimizi ?yr?tm?yi ?z?n? utanc bilir?

Dey? bil?rsiniz ki, ??kdiyim misal?n sahib?si ?randa, fars m?hitind? boya-ba?a ?at?b. Amma g?lin etiraf ed?k ki, bel? misal sahibl?ri el? Az?rbaycandan ??xanlarda da az deyil (??xsi m??ahid?l?rim? ?saslanaraq da deyir?m)... (

Daha sonra m?ni heyran ed?n ba?qa bir misal?n sahibi, daha do?rusu sahib?si haqda sizinl? fikirl?rimi b?l???c?m.

[strANger_04]

Safina, hissl?rin m?n? ?ox tan??d?r.

Amma m?hz bu "N? ???N?!" sual?na cavab? art?q ?z?m? tan?yandan cavab ala bilmir?m.

S?nin misallar?n yen? m?nim m??ahid?l?rim yan?nda toya getm?lidir M?g?r bizim ?z?m?zk?l?rimizin aras?nda Ana Dilimiz? yet?rinc?mi h?rm?t qoyulur....?! Ana dilini bilib, bu dild? dan??maqdan ?lk?mizin m?xt?lif m?kanlar?nda y?ng?l dild? des?k "?ox y?ks?k z?vq alan" v? nitql?rini bil?r?kd?n ba?qa dild? quran n?may?nd?l?rimiz azd?rm?....

[azerasi]

Safina, eslinde meni de bu mesele narahat edir. Bundan elave, oz adetlerimizi kenara cixan kimi unuduruq, hetta bazen onlardan sanki utaniriq. Rusiada yashayaraq bele hallarla cox rastlashiram.

Biz ailemizde yalniz doqma dilimizde danishiriq, bu menim ovladlarimin rus dilini organmasine mane olmur.

Ushaqlarimin ilk kitablari, mehz ana dilimizde olan naqil kitabi olub.

Изменено 21 июня, 2010 пользователем azerasi

[alex 2]

Aktual m?vzudur, x?sisi il? d? Az?rbaycan ???n. Amma ana dilini bilm?m?k bir yana dursun, Az?rbaycan dilini ?ox g?z?l bilib, bu dild? dan??ma?? ?zl?rin? ay?b bil?nl?r d? var.bax ?sl faci? m?nc? budur.

[Pisuk]

Bilirsiz ax?r zamanlar m?ni sevindir?n odur ki,artiq Ana dilimizd? dan??anlara he? kim yuxar?dan a?a?? baxm?r...Loru dill? des?k d?bd?di Az?rbaycan dili...Ancaq Ana dili g?r?y h?mi?? ?nd? olsun...Adam?n ?ti t?k?l?r art?q k???d? bay?rda rusca dan??an g?r?nd?.Rus dili m?nim ?n sevdiyim dildi...B?lk? d? d?nyada ?n g?z?l dildi...Ancaq ki,h?r ?ey yerli yerind? olmal?d?...X?triviz? d?ym?sin(moderatorlara m?raci?t edir?m)Bu boyda sayta Ana dilind? dan??maq ???n g?r?y Ana dili b?lm?sin? gir?s?n...ama m?nc? ?ksin? olmal?d?...el? bil ki o biri b?lm?l?rd? ?z dilimizd? dan??ma?a ham? unat?r...

[SAFINA]

U?aqlar, m?nim fikrimc?, Az?rbaycan?n ?z?nd? son bu bir ne?? ild? bu sah?d? ?ox ir?lil?yi?l?r var. ?ld? bir d?f? V?t?n? g?ls?k d? , oldu?umuz m?dd?td? bu y?nd? inki?af? v? b?zi h?l? d? m?vcud x?rda m?nfi n?anslar? g?rm?m?k m?mk?n deyil. ?nki?af dedikd?, s?hb?t ?lb?tt? ki, rus dilinin kor-koran? s?x??d?r?l?b bir kunc? qoyulmas?ndan getmir. Rus dili d?nyan?n ?ox z?ngin dill?rind?n biridir, bu dil d?nya ??hr?tli Tolstoy, Pu?kin, ?exov v? d?nya ?d?biyyat?nda ?z yeri, oz t?hf?si olan bir ?ox yaz??? v? ?airl?rin dilidir. S?hb?t xalg?m?z?n b?zi n?may?nd?l?rinin h?l? d? ana dilin? yuxar?dan a?a?? baxmas? v? sizl?rin d? qeyd etdiyi kimi, ?ox vaxt bil?-bil? rus dilind? dan???b, bununla guya f?rqli g?r?nm?k ist?m?sidir.

?vladlar?mla birg? burada h?rd?n ata-analar?n da u?aqlar?yla qat?ld??? "a??q ba??a" adlanan bir yer? gedirik. Aralar?nda m?xt?lif mill?tl?rin n?may?nd?l?ri var. Onlardan biri d? h?yat yolda?? yar? norve?li-yar? ingilis olan k?rd q?z?d?r. ?ki ?vlad anas? olan bu insan?n u?aqlar?yla h?m ingilis, h?m norve?, h?m d? k?rd dilind? dan??d???n? g?r?nd?, d?z?, heyr?t qar???q bir r??b?t hissi g?t?rd? m?ni... Dem?k, ana hans? dild? sual verir, u?aqlar da h?min dild? cavab verir. G?z?m?n ?n?n? Tehranda b?y?y?n, az?rbaycanl? olub-olmad???na d?qiq cavab verm?yi bacarmayan, h?r ikisinin etnik az?rbaycanl? olmas?na r??m?n, ail?d? farsca dan??an ( ??bh?siz ki, Az?rbaycanda da analoji olaraq rusca dan??an ail?l?r) h?ms?hb?tim g?ldi...

G?lin ?yri oturaq, d?z dan??aq. Siz ba?qa mill?tl? ail? qurub, onun ?lk?sind? ya?ayan v? ?vlad?na da az?rbaycan dilini sevdirib ?yr?d?n (dey?k ki, ehtiyac olmad??? halda) ?oxmu az?rbaycanl? q?z? tan?y?rs?n?z?

[PRIKOLISTKA]

Bilirsiz ax?r zamanlar m?ni sevindir?n odur ki,artiq Ana dilimizd? dan??anlara he? kim yuxar?dan a?a?? baxm?r...Loru dill? des?k d?bd?di Az?rbaycan dili...Ancaq Ana dili g?r?y h?mi?? ?nd? olsun...Adam?n ?ti t?k?l?r art?q k???d? bay?rda rusca dan??an g?r?nd?.Rus dili m?nim ?n sevdiyim dildi...B?lk? d? d?nyada ?n g?z?l dildi...Ancaq ki,h?r ?ey yerli yerind? olmal?d?...X?triviz? d?ym?sin(moderatorlara m?raci?t edir?m)Bu boyda sayta Ana dilind? dan??maq ???n g?r?y Ana dili b?lm?sin? gir?s?n...ama m?nc? ?ksin? olmal?d?...el? bil ki o biri b?lm?l?rd? ?z dilimizd? dan??ma?a ham? unat?r...

Moderator n? etsin? Sayt?n admini var, moderator is? sad?c? ona ay?rd edimi? b?l?m?n n?zar?t?isidir. ?kincisi, ana dilind? dig?r b?l?md? d? dan??a bil?rsiniz, buna he? kim qada?a qoymay?b.

[Kara_N_Eva]

Bilirsiniz ureyimden gelen sozleri ne muncuq kimi duzmusunuz bura????? hec bile bilmezsiniz!!! nece ildir butun saytlarda, catlarda artiq 1 ildir ki forumlarda Dilimizle bagli tebligat apariram, az qala davaya qalxiram!!! inaslara yeritmeye caliwiram ki dilimiz meneviyyatimiz, zengin xezinemizidr! soyumuzudr, eslmizidir! eslini danan haramzada olar -deyib atalarimiz...

amma bzi kiwi kimi de daniriq!!

menim rus diline etirazim yoxdur! ozum de bu dilden ikinci dil kimi istifade edirem! amma yerinde!! yerli-yersiz dukanda bazarda lazimsiz yerlerde deyil! lazim olan muhitde! 

bilirsiniz, hetta bu yaxinlarda bir forumda bele bir movzu var idi-biz Azerbaycanliyiq yoxsa Turk... inanmarsiniz hami rusca yazir ve xirdalayir ki, niye mehz Azerbaycanlidir!! men dehwete geldim ve bawladim  nece deyerler "haqq sesimi" ucaltmaga ki, hec olmazsa bu movzuda fikirlerinizi aid oldugunuz milletin dilinde yazin de noolar???!!!

neise...

[SAFINA]

Safina, eslinde meni de bu mesele narahat edir. Bundan elave, oz adetlerimizi kenara cixan kimi unuduruq, hetta bazen onlardan sanki utaniriq. Rusiada yashayaraq bele hallarla cox rastlashiram.

Biz ailemizde yalniz doqma dilimizde danishiriq, bu menim ovladlarimin rus dilini organmasine mane olmur.

Ushaqlarimin ilk kitablari, mehz ana dilimizde olan naqil kitabi olub.

Af?rin s?n?!

Bax, bir ?oxlar? da anlasayd? ki, do?ma dilin m?k?mm?l ?yr?nilm?sinin ba?qa dill?r? mane?iliyi yoxdur...

[blogger]

Safina,alq??lay?ram sizi. Yax?? etmisiz aeroportda. dilimiz ?ld?n gedir. Ham?sn?n?n da ba??nda savads?zl?q durur. Art?q "uje" demir?m! m?vzusunda ??rhl?rd? veril?n ??kill?r? bax?n.g?r?n savads?zl?q n? q?d?rdir.?z ?lk?mizd? bel? savads?zl?q olanda xaricd?kind?n n? g?zl?y?s?n?

[PRIKOLISTKA]

Olduqca ac?nacaql? bir hald?r. Safa, sad?c? insanlar ?zl?rin? bu c?r rahat yol se?irl?r. M?n d? xaricd? ya?ay?ram, ancaq ?z o?lumla ana dilimd? dan???ram. D???n?r?m ki, h?r k?sin borcudur ?z ana dilini bilm?k. Biz onu qorumasaq, bizim yerimiz? onu kim qoruyacaq? Savads?z yaz?lar, postlar g?r?nd? is? lap d?li oluram. G?nc n?sil bir c?ml?ni ?m?lli ba?l? qura bilmir, bu h?l? az sektorudur. ?kinci m?ni narahat ed?n is? az?rbaycan dilind? lat?n ?lifbas? il? yazmaqd?r. Y?ni, az?rbaycan ?riftind?n istifad? olunmamas?. 100 deyir?m, az?rbaycanca yazark?n az?rbaycan ?riftind?n istifad? edin. C?ml?l?ri ?caib hala g?tirm?yin, ?g?r yaz?lanlar? yaz?lm?? kimi oxusaq, onda n? al?r?q? ?ox d?h??tli bir yaz? formas?. M?s?l?n - M?n d?n?n y?x?lm??am v? qolumu s?nd?rm??am. Lat?nca yazsaq (yaz?lm?? kimi oxu) - Men dunen yixilmisham ve qolumu sindirmisham. H?l? ay?b-ay?b bu c?r yaz?lar? ?ap edib, elan kimi d? as?rlar. Ay camaat, ba?a d???r?m, arqument g?tirirsiniz ki, komp?terinizd? az?rbaycan ?riftiniz yoxdur. B?y?m bu ?rifti internetd?n y?kl?m?k v? ya windows-un konfiqurasiyas?nda qurdalan?b, onu i?l?k v?ziyy?t? salmaq bel? ??tin i?dir? H?l? kirilc? yaz?lanlar? demir?m. Ham?s? t?nb?llik v? h?v?ssizlikd?n ir?li g?lir.

[strANger_04]

Az?rbaycan dilind? t?hsil al?b, bu dild? normal dan???b v? yazma?? bacarmamaq ?mumiyy?tl? biyab?r??l?qd?r, Mill?t (!)

H?qiq?t?n ?ox ac?nacaql? v?ziyy?tdir. M?n rus dillil?ri yen? k?nara qoyuram (onlara haqq qazand?rmamaq ??rtil?), amma ?sl g?n?n?-g?z?ran?n?, t?hsil v? ya?ay???n? m?hz Ana Dilimizd? aparan insanlar?n dilimizin qol-buda??n? s?nd?r?b, bu d?r?c?d? onu s?viyy?siz hala g?tirm?sini do?urdan b?y?k d?h??t say?ram. ?nan?n s?mimiyy?tim?, bu h?qiq?t?n narahat edir m?ni (((((((((( Bunu m?nc? he? kim bil?r?kd?n el?m?z. S?b?b m?hz savads?zl?qd?r. Bilmir?m bu adamlar, m?kt?bd? ana dili d?rsi olanda hans? k?nc? girib gizl?nmi?dil?r. Yoxsa g?zl?rini a?andan el? ana-atalar?ndan ilan-qurba?a nitqi e?idib beyinl?rin? h?kk edibl?r...

He? ana dilini normal bilm?yi bacarmaq ???n vallah yaln?z ana dili d?rsi d? yegan? vasit? deyil. ?mumiyy?tl? m?kt?bd? bir insan t?hsil al?bsa, h?r hans? bir d?rsliyi il boyu m?tali? edibs?, onun bu d?zg?n yaz?l?? v? d?zg?n nitqi beynind? qalmal?, g?z yadda??na hopmal?d?r. Bu t?bii prosesdir ax?. Ba?qa yol da yoxdur. Burdan bel? ba?a d??m?k olar ki, g?ncl?rimizin t?hsil?, m?tali?y? maraqlar? yox d?r?c?sind?dir ki, nitql?ri bu g?nd?dir (!)

[pleyada]

(shrifte g?re ?zr isteyirem,telefondan yaziram,orda azeri herfleri tam deyil)Hamimiz deyirik ki niye Azerbaycan dilinde daniwmaq istemirik,bashqa dillere ?st?nl?k veririk,danishanlarinda ?ox hissesi bilerek ve bilmeyerekden dili ele eybecer hala salir ki,dehshet! Axi gencler hardan bu dili ?yrensin.mekteblerde hami bilir ne bash verir, ushaqlarin bir hissesi neyese arxalanib oxumaq istemir, m?ellimlerin bir hissesi ushaqlarla ayrica meshqul olmaq ???n dersi normal ke?mir,oxumaq ve ?yredmek isteyenlerin sayi ise ?ox azdi. TV de ise yerli kanallar ancaq shou biznese ishleyir, adam Rusiyanin kanallarina baxanda paxilligi tutur,senedli filmler,elmi verlishler,seyahet,elbette eylenceli verlishlerde var,amma onlarin ?oxusu z?vgle hazirlanib,onlar ?z tarixlerine aid ?oxlu filmler ?ekib son vaxtlar,b?t?n bunlarin hamisi ehalide,genclerde vetenperverlik hissini ve rus dilline maraq yaratmaq ???nd?.

[Aydin4ik]

Daha sonra m?ni heyran ed?n ba?qa bir misal?n sahibi, daha do?rusu sahib?si haqda sizinl? fikirl?rimi b?l???c?m.

M?n h?l? d? ba?qa misal? g?zl?yir?m..) Bir d?, maraql?d?r, bu hadis? hans? ?lk?d? ba? verib?

Ox?ar hadis?l?rl? y?qin ki, ham?m?z qar??la?m???q. Burada, Sidneyd? bir az?rbaycanl? xan?m var. Atas?-anas? az?rbaycanl?d?r, ?z? h?yat?n?n ?n az? 10 ilini Az?rbaycanda ya?ay?b, Az?rbaycan Respublikas?n?n pasportunu da??y?r. ?ndi t?rk ?silli bir o?lanla evlidir, balaca bir q?zlar? var, yax?nda biri d? olacaq. Bu xan?m?n t?kidl? ?z ad?n? "moderniz?" etm?yind?n (sondak? ? h?rfin A il? ?v?z etm?yind?n) he? dan??mayacam. Q?zlar?na az?rbaycanl? ad? verm?diyind?n d?. M?s?l? ondad?r ki, balaca q?z il? he? bir yerd? bir k?lim? az?rbaycanca dan??an yoxdur. ?vv?l-?vv?l m?n az?rbaycanca 1-2 s?z dedim (u?aq u?aqd?r, onsuz da he? bir dili ba?a d??m?r, n? f?rqi var hans? dild? dan???rsan) v? reaksiya bel? oldu - "S?n niy? u?aqla az?rbaycanca dan???rsan?"

Bilmir?m u?aqla az?rbaycanca dan??anda onun t?rbiy?si pozulur, yoxsa bu ba?qa dill?ri ?yr?nm?yin? mane olur... Amma n?inki ?ks?r az?rbaycanl?lar evd? ANA D?L?ND? dan??m?rlar, h?tta buna israrla mane olurlar. Bir az?rbaycanl? kimi bizi birl??dir?n ANA D?L?ND?N ba?qa n? var?

[Aydin4ik]

M?nim bir d? anti-misal?m var.

AzTV-d? b?lk? 20 ildir i?l?y?n bir diktor var, Dilar? S?limova. B?r ara ABA kanal? var idi, o kanalda ?z?n?n tok-?ousu da var idi, sonra kanal? ba?lad?lar, yen? AzTV-y? qay?td? (qohumumdur dey? detallar? bilir?m ). M?kt?bi d?, universiteti d? rus dilind? bitirs? d?, 20 ild? TVd? onun rusca bir k?lim? d? i?l?tdiyini g?rm?mi??m. ?ksin?, xeeeeeyli diktorlar az?rbaycan dilini ondan ?yr?ns?ydil?r, az?rbaycan telekanallar?nda dan???lan dil bel? eyb?c?r olmazd?... Yoxsa hans? Az?rbaycan kanal?na baxsam, e?itdiyim T?rkiy? t?rkc?sinin imitasiyas?ndan ba?qa bir ?ey olmurdu. Amma bu ba?qa m?vzudur.

Dilar? xan?m uzun ill?r Avropada ya?am?? bir c?nabla ail? qursa da (y?ni he? biri az?rbaycandilli m?hitd?n ??xmay?blar), onlar?n u?aqlar? az?rbaycan dilind? ?ox s?lis, l?hc?siz v? t?miz dan???rlar. Niy? - ??nki o u?aqlar 4-5 ya??na ?atana q?d?r valideynl?ri onlarla ANCAQ az?rbaycan dilind? dan???rd?lar. Bir d?f? bu bar?d? s?hb?timiz olanda, u?aqlar?n atas? bel? bir s?z demi?di: "U?aq hans? dild? dil a?sa, ba?qa dill?ri o dil? n?z?r?n ?yr?nir. Y?ni, m?s?l?n rus dilind? dil a?sa, az?rbaycan dilind? ruslar kimi dan??acaq. Ona g?r?, u?aq birinci az?rbaycan dilini ?yr?nm?lidir."

Ka? ki, h?r az?rbaycanl? u?a??n? t?rbiy? ed?nd? onun hans? dil? ANA D?L? dey?c?yini bu q?d?r fikirl???ydi..