Qəza namazı

[Firat]

oxuyun xristyanligi,ve yahudilerin dinini!

[al-Fath]

Salam Momine!

Her namaz qilan momin deyil elbetde,eslinde hehc onlarin qildiglari namazda deyil,idmandi.

Dilde ne olsunki ekseriyyet deyirki Allaha inaniram.Mesel uchun menim tanidigim bir adam var,o Allahdan qeyrisine Allah deyib ibadet edir,O sizce muselmandir?siz hindistanda ineye Allah deyenlerede muselman deyirsiz?

Xristian ve Yehudiler ve Vahhabiler Allahi tanmayiblar,Allahdan qeyrisine(xeyal istehsalina) Allah adi verib ibadet edirler,indi onlara nece muselman demek olarki?

Mekke mushriklerini bu halda nece ittiham etmek olardi?

P.s Al Fathe unvanlanan suala fikrim bildirdiyim uchun her ikinizden halalliq istiyirem.

Bu cür ifadələrdən çəkinin, Sizə xəbərdarlıq edirəm. Vəhhabilər də müsəlmandır!

[al-Fath]

Mənim demək istədiyim də budur. Allaha inanmaq, Peyğəmbəri tanımaq müsəlman olmaq mənasına gəlmir.

Siz səhv edirsiz! Dildə şəhadət gətirən hət bir kəs müsəlmandır. Amma qəlbində iman gətirən və əməlində düz olan isə mömindir.

Allah-təala bu haqda deyir:

Bədəvi ərəblər: “Biz iman gətirdik!” – dedilər. (Ya Peyğəmbər! Onlara) de: “Siz (qəlbən) iman gətirmədiniz! Ancaq: “Biz islamı qəbul etdik!” – deyin. Hələ iman sizin qəlblərinizə daxil olmamışdır (çünki iman əməllə etiqadın vəhdəti, islamı qəbul etmək isə yalnız zahiri əməl deməkdir). Əgər Allaha və Peyğəmbərinə itaət etsəniz, O sizin əməllərinizdən heç bir şey əskiltməz.

[Firat]

Quranda hər yerdə namazın vaxtlı-vaxında qılınması vacib buyurulmuşdur. Və yenə də Quranda mən qəza namazına rast gəlmirəm. Allah isə bizi Quranla hesaba çəkəcək.

4:101. Səfərə çıxdığınız zaman kafirlərin sizə zərər yetirəcəklərindən qorxarsınızsa, namazı qısaltmaq sizə günah hesab edilməz. Həqiqətən kafirlər sizinlə açıq düşməndirlər.

4:102. (Ya Rəsulum!) Sən (əsgərlərin) içərisində olub onlara namaz qıldırdığın zaman onlardan bir dəstə silahlarını (özlərilə) götürsünlər. səcdə edən kimi sizin arxanıza (düşmənin önünə) keçsinlər. Sonra o biri dəstə öz ehtiyat vasitələrini və silahlarını götürərək gəlib səninlə birlikdə namaz qılsın! Kafirlər istərdilər ki, sizin silahlarınızdan və mallarınızdan heç bir xəbəriniz olmayaydı və onlar da sizin üzərinizə birdəfəlik (qəfil bir hücumla) basqın edəydilər. Yağışdan əziyyət çəkdiyiniz, yaxud xəstə olduğunuz zaman silahlarınızı yerə qoymaq sizə günah deyildir, lakin ehtiyatınızı gözləyin! Şübhəsiz ki, Allah kafirlər üçün alçaldıcı əzab hazırlamışdır!

Hətta peyğəmbərimizə bu ağır şəraitdə belə namazın vaxında qılınması fərz buyurulmuşdur.

Tanışlarım tez-tez qəza edirlər. İşim vardı, sübh namazına dura bilmədim deyirlər. Mən isə bunun doğru olduğunu düşünmürəm. Peyğəmbərimiz ən ağır zamanlarında belə ibadətini vaxinda edirdi. Allaha ibadətdən vacib nə işimiz ola bilər ki.. Bu dünyada keçərli ola bilər bu sözlər, axı Allaha cavab verəndə bəhanə gətirə bilməyəcəyik.

Namazi oturmek olmaz!..Geza hakkinda ise hec ne yoxdur..Men Geza namazlarini qilmiram!..

yaniki yolda olanda iwim olanda ele yolda, iwde qiliram ,amma destemez ala bilmesem,ve temizlenmesen Qilmiram....Gezanida qilmiram!

[al-İslam]

Namazi oturmek olmaz!..Geza hakkinda ise hec ne yoxdur..Men Geza namazlarini qilmiram!..

yaniki yolda olanda iwim olanda ele yolda, iwde qiliram ,amma destemez ala bilmesem,ve temizlenmesen Qilmiram....Gezanida qilmiram!

Niyə?! İslam alimləri arasında belə fətva verən var?

[al-Fath]

Niyə?! İslam alimləri arasında belə fətva verən var?

O özü elə alimdi, özü özünə fətva verir.

[Hanbali]

Ən fəzilətli əməl – vaxtında qılınan namazdır.

Abdullahibn Məsud (Allah ondan razı olsun) belə rəvayət edir: Peyğəmbərdən  (ona, ailəsinə və səhabələrinə Allahınsalavatı və salamı olsun) hansı əməlin daha əfzəl olduğunu soruşdum? O:“Vaxtında qılınan namaz” deyə cavab verdi. Mən yenə: “Sonra hansı” deyəsoruşdum. O: “Valideyinlərlə yaxşı davranmaq” deyə cavab verdi. Mən yenə: “Sonrahansı?” deyə soruşdum. O: “Allah yolunda Cihad etmək” deyə cavab verdi. Onuyormaq istəmədiyimdən ondan daha cox şey soruşmadım.”(Buxari / 527, Müslim/85).

və bilə bilə namazın vaxtını gecikdirmək olmaz namaza yatıb qalmış və ya onu

qılmağı unutmuş kəs onu xatırladıqda qılmalıdır.

ƏbuQatədə (Allah ondan razı olsun) belə rəvayət edir: Peyğəmbər (ona, ailəsinə vəsəhabələrinə Allahın salavatı və salamı olsun) bizə xitab edərək belə buyurdu: “Sizaxşam çağı və gecə gedəcəksiniz, sabah isə Allah qoysa suya çatacaqsınız.” Və hərkəs bir-birinə heçnə demədən getməyə başladılar. Əbu Qatədə belə buyurdu: “Peyğəmbər(ona, ailəsinə və səhabələrinə Allahın salavatı və salamı olsun) məndə yanındaolmaqla yola davam etdikdə gecənin yarısı oldu. Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinəAllahın salavatı və salamı olsun) mürgüləyib dəvəsinin üzərində yana tərəf əyildi.Onu oyatmadan dəvənin üzərində düz oturana kimi qaldırdım. Sonra yoluna davametdi. Gecənin çox hissəsi getdiyində yenə dəvəsinin üzərində yana əyildi. Onuoyatmadan dəvənin üzərində düz oturana kimi qaldırdım. Sonra yoluna davam etdi.Səhər vaxtının sonuna yaxın, əvvəlki iki dəfə əyildiyindən daha çox əyildi. Az  qaldı ki, düşsün, yanına gəlib onuqaldırdıqda başını qaldıraraq belə soruşdu: “Kimdir?” Mən: “Əbu Qatədə” deyə cavab verdim. O: “Mənimləbərabər nə zamandan gedirsən” deyə məndən soruşdu? Mən: “Gecədən bəri” deyə cavabverdiyimdə belə buyurdu: “Peyğəmbərini qoruduğun üçün Allahda səni qorusun”.Sonra belə soruşdu: “İnsanların gözündən itmişik?” Sonra isə belə dedi: “Kimisəgörürsənmi?” Mən: “Bu bir atlı, O başqa bir atlı” deyə-deyə yıqışdıqda yeddiatlı olduq. Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinə Allahın salavatı və salamıolsun) yoldan çıxaraq başını qoyub “Bizə namazı qoruyun” deyərək yatdı. Ənbirinci oyananda Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinə Allahın salavatı vəsalamı olsun) oldu. Gün belinə düşürdü. Biz təlaş içində qalxdıqda bizə tərkinizəminin deyə əmr etdi. biz miniyə minib getməyə başladıq. Günəş yüksəldikdə,düşdü və yanımda olan içində bir az su olan qabı istədi. Ondan su götürərək xəfifbir dəstəmaz aldı. Qabın içində bir az su qalmışdı. Mənə: “Bizim üçün qabısaxla, bir azdan onun üçün bir xəbər olacaq. Sonra Bilal azan verdi. Peyğəmbər(ona, ailəsinə və səhabələrinə Allahın salavatı və salamı olsun) iki rükətnamaz qıldıqdan sonra Sabah namazını qıldı və hər gün etdiyi şeyləri bu gündəetdi. Sonra Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinə Allahın salavatı və salamıolsun) miniyinə mindi. Bizdə onunla bərabər miniyimizin tərkinə mindik. Bizdənbəziləri bir-birinə sakitcə: “Bizim namaza səhlənkarlığımızın kəffarəsi nədir”deyə danışdıqda, O belə dedi: “Sizin üçün mən bir numunə deyiləmmı?!” sonra isəbelə buyurdu: “Yatmaq səhlənkarlıq deyildir, səhlənkarlıq namazı o biri namazınvaxtı girənədək qılmamaqdır, kimin başına belə gəlsə onu xatılladıqda qılsın. Əgəro biri gün xatırlasa isə onu namazın öz vaxtında qılsın.” Sonra belə soruşdu: “İnsanların nə etdiyinigördünüzmü?” Sonra isə belə buyurdu: “Insanlar Peyğəmbərlərini itirərəksabahladılar.” Əbu Bəkr və Ömər (Allah ondan razı olsun) belə dedilər: “Peyğəmbəriniz(ona, ailəsinə və səhabələrinə Allahın salavatı və salamı olsun) arxada gəlirsizi arxada qoymaz.” İnsanla belə dedilər: “Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinəAllahın salavatı və salamı olsun) sizin önünüzdədir, əgər Əbu Bəkr və Ömərə itaətetsəniz sizi doğru yola yönəldərlər. Günün uzandığı və hər şeyin qızdığı birvaxta gəlib onlra çatdıqda onlar belə dedilər: “Ey Allahın Elçisi susuzluq bizihəlak etdi” O belə buyurdu: “Sizə həlak yoxdur” sonra isə: “mənə qədəhimi gətirin”dedi və su qabını da istədi. Sonra Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinəAllahın salavatı və salamı olsun)  susüzməyə başladı və Əbu Qətada da onlara onu paylayırdı. Insanlar qabda olansuyu görərək onun başına yığıldılar. Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinəAllahın salavatı və salamı olsun) onlara belə buyurdu: “Camaat əxlaqlı olunhamınız doyacaqsınız.” Onlar belədə etdilər. Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinəAllahın salavatı və salamı olsun) su süzürdü məndə paylayırdım. O qədərpayladıq ki, nəhayət mən və Peyğəmbər qaldı. Sonra Peyğəmbər (ona, ailəsinə vəsəhabələrinə Allahın salavatı və salamı olsun) mənim üçün süzdü və mənə iç deyəbuyurdu. Mən ona: sən içməyincə içmərəm dedikdə” O belə buyurdu: “Su suzən ənsonuncu içər” Mən içdim, sonra isə Peyğəmbər (ona, ailəsinə və səhabələrinəAllahın salavatı və salamı olsun) içdi. Insanlar suya dincəlmiş, doymuş haldaçatdılar. Abdullah ibn Rabah belə demişdir: “Bu Hədisi insanlar cəm olan məsciddədanışdığımda İmran ibn Hüseyn mənə belə dedi: “Ey oğlan necə danışdığına fikirver çünki mən o gecə o karvanda olanlardan biriyəm.” Mən ona: “elə isə sən hədisidaha yaxşı bilərsən” dedikdə, O məndən: “Sən kimlərdənsən” deyə soruşdu. Mən:“Ənsarlardanam” deyə cavab verdikdə, O belə dedi: “Danış siz danışdığınız hədisləridaha yaxşı bilirsiniz.” Mən onu camaata danışdım. Sonra Imran belə dedi: “Mən ogecə oradaydım, sənin əzbərlədiyin kimi kimsənin əzbərləyəcəyni heç hiss etmədim.”(Müslim / 681).

[Savadsiz]

Kimsə vaxtında qılınan namazın fəzilətli olduğunu inkar edir ki?

[Elvin Memmedzade]

Hörmətli Rena xanım Mən yeni oxudum burdakı diskuasiyanı və qatılmağa qərar verdim. Bəli siz doğru vurulayırsınız ki qəza namazı qyrani kərimdə yoxdur.. Və mən bütün səmimiyyətimlə qeyd etmək istəyirəm ki qurani kərimə edilən əlavələrə görə din xadimləri cavab verəcəklər. Dini iki əsaa qola aylrablar şiə və sünnülər.. Sünnilərin qolları da var ki bunlar belə öz aralarında istər hənəfi hənbəli və şafiilər bu məsələdə ixtilafdadırlar. Şəfiilərə görə qəza namazı yalnız unudulduqda və ya yatıb qaldıqda qılınır. Hənəfilər isə qəzanın mütləq var olduğunu deyir. Şiəlikdə qəza onsuzda var.. Lakin Quranda qəza sözü ümumiyətlə yoxdur . Varsa da qəza namazı kimi işlənmir. Qəza namazı deyilən bir termin uydurmadır və zəndir. Quran isə zənnin günah olduğunu vurğulayır. Bəli hər bir insan halıdır ki bəzən yatıb qalıb vaxtında namazı qıla bilmirik və ya unuduruq Lakin bütöv bir teoriyaya əsasən o namaz ağlımıza ya gəlincə ya da yuxudan durduğumuz vaxtda qılınarsa vaxtında belə olmasa vaxtında qılınmış sayılır. Çünki insan zamana və məkana görə ixtiyarsız vəziyyətdə olduqda əmələ görə cavabdeh deyil. Məsələn yatdığımız halda biz günah törədə bilmirik. Çünkü şuurumuzda deyilik. Lakin yuxudan durduğumuz halda və ya unutduğumuz halda yadımıza düşdüyü an və məkana görə biz cavabdehik və əgər həmin an namazı qılmayıb sonraya saxlasaq bu artıq yenə vecsizlik edib namazı tərk etmək deməkdir.Əvvəllər məndə qəza namazının olduğunnu zənn edidim daha doğrusu elə öyrənmişdim Lakin quranın təvsirinə dərindən yiyələndikdən sonra bunun anladım ki qəza etmək quranın namaz ayələrini çeynəmək və bununla dini ixtilafa gətirməkdən başqa bir şüy deyil. Peyğəmbər heç bir namazını qəza etməyib. İki namazı birini uhud döyüşündə yadından çıxdığı və ya başqa mənbədən düşmən imkan vermədiyi üçün vaxtını ötdükdən sonra dərhal qılıb birini də yatıb qalıv diyə dər hal durub qılıb. Yoxsa ki mən işləyirəm qəza edim axşama qılaram və ya keçmiş namazlarımı qılım savab qazanım yüküm azalsın deyə bir şey yoxdur. Əvvəla sən namaz qılmamısansa bu artıq sənin günahındı və günahdan yalnız tövbə edərək əl çəkə bilərsən. Namaz isə vaxtı bəlli olan ibadətdir vaxtında yerinə yetirmədikdə artıa yüz namaz belə onun yerini verə vilməz əgər bu işin bir kəffarəai və ya vacibatı olsaydı quran i kərimdə bu haqda xüsusi bir ayə olardı. Kimlərinsə şuuraltı fikirləri yox.. Ama otuc tutmanın qəzası var bəli bu amıqxadır .Fərqi isə oruc pozmaq əməli qeyri ixtiyari ola bilər ama namaz üçün elə bir vəziyyət yoxdur. Sizində qeyd etdiyini kimi quranda namazın hətta xəstə halında gözünlə işarələrlə qılınması qeyd edildiyi halda qəzaya saxlamaq bu artıq absurd haldır və təmbəllərin uydurmasından başqa bir şey deyil.

Изменено 25 июня, 2015 пользователем Elvin Memmedzade

[Elvin Memmedzade]

Savadsız bəs siz hansı ayələrə əsaslanıb deyirsiz ki, sübh namazı, günorta namazı və axşam namazları müəyyən rükət qılınmalıdır?

Peyğəmbərimiz (s.ə.s) müəyyən namazları müəyyən rükətlərdə qılıb, bizdə bunu edirik, ona görə biz deyirik ki, Quran və sünnə (Peyğəmbərin etdikləri, yolu) ilə gedirik.

Sübh - "...sübh namazını da qıl!". (əl-İsra surəsi, 78)

Zöhr - "Günortadan [gün batmağa meyl edəndən] ... namaz qıl!". (əl-İsra/78)

Əsr - "...xüsusi iıə orta namaza riayət edin!". (əl-Bəqərə/238)

Məğrib - "Günortadan [gün batmaga meyl edəndən] gecənin qaranlığınadək [lazımınca] namaz [zöhr, asr, məğrib və işa] qıl!". (əl-İsra/78)

İ'şa - "Gecənin qaranlğınadək [lazımınca] namaz [zöhr, asr, məğrib və isa namazları] qıl!". (əl-İsra/78)

[Elvin Memmedzade]

Savadsız bəs siz hansı ayələrə əsaslanıb deyirsiz ki, sübh namazı, günorta namazı və axşam namazları müəyyən rükət qılınmalıdır?

Peyğəmbərimiz (s.ə.s) müəyyən namazları müəyyən rükətlərdə qılıb, bizdə bunu edirik, ona görə biz deyirik ki, Quran və sünnə (Peyğəmbərin etdikləri, yolu) ilə gedirik.

Sübh - "...sübh namazını da qıl!". (əl-İsra surəsi, 78)

Zöhr - "Günortadan [gün batmağa meyl edəndən] ... namaz qıl!". (əl-İsra/78)

Əsr - "...xüsusi iıə orta namaza riayət edin!". (əl-Bəqərə/238)

Məğrib - "Günortadan [gün batmaga meyl edəndən] gecənin qaranlığınadək [lazımınca] namaz [zöhr, asr, məğrib və işa] qıl!". (əl-İsra/78)

İ'şa - "Gecənin qaranlğınadək [lazımınca] namaz [zöhr, asr, məğrib və isa namazları] qıl!". (əl-İsra/78)

[Elvin Memmedzade]

Əvvəla başqalarına savadsız deyirsiz ama bir özünüz quran təfsirindən xəbəriniz yoxdur. Quran i Kərim də bütün namazların rükətləri var ama hər oxuya bunu anlamaz.. https://www.google.az/url?sa=t&source=web&rct=j&ei=VdaNVdLFEcOksAGfz5igCw&url=http://m.youtube.com/watch%3Fv%3DOf_GwVohD7Y&ved=0CBwQtwIwAQ&usg=AFQjCNGNe8Uzy8cWdJEF7_xpzK8c7Mwh4g&sig2=z6EMCU4brOjjlAHx4nQiPg

bu linkə bax ən azından

[Elvin Memmedzade]

Ay Qardaş, bu ayələr bizə aid deyil, cünki biz heç vaxt kafir olmamışıq! Siz məgər namaza başlamazdan əvvəl Allaha inanmırdız? Biz hamımız müsəlman idik, Allaha inanıb peyğəmbərimizi tanıyırdıq. Amma kimsə namazın cavib olduğunu bilmirdi, kimsə bilirdi, amma qılmaq istəmirdi, bu o demək deyil ki, bu insanlar kafirdir. Kafir Allaha inanmayan insandır.

Bu xristian, ya yahudi, ya bütpərəst islamı qəbul etsə onun qəza namazları yoxdur, çünki o kafir idi, amma biz kafir olmamışıq.

[Elvin Memmedzade]

Yenədə fikriniz səfdir. Əvvəla fikirləşin ki kafir olanın günahı bağışlanırsa bilmədən namaz qılmayanın günahı niyə bağışlanmasın. Onda ədalət harda qaldı. Siz ALLAHIN Ədl adını danmış olarsınız. Özünüzün və ya sizin kimi savadsız alimlərin təxəyyülü ilə oturub dursanız zənnə batarsınız . Zənn isə qurana görə günahdır. Bu MÖVZU İLƏ ƏLAQƏDAR ALLAH KƏLAMINDA HEÇ BİR GÖSTƏRİŞ YOXDUR. yəni qəza namazınl qılın deyilən bir ayə yoxdur. Olmadığı təqdirdə kimlərinsə əlavəsi şirkdən başqa birşey deyil. Qəza namazı olsaydı peyğəmbər peyğəmbər olmamışdan ona aid namazları qılardı. Axı bu absurd olardı.. Çün ki sən mən və bizim kimi bir çoxları namazın vacibliyini bilmədiyimiz üçün qılmayıb günahkar sayılarıq Ama kafir bağışlanar ki kafir olubda qılmayıb)))Heç özün dediyini bir götürqoy edirsən? Qəza namazı nə ötən illər nə də günün qəzası ilə mümkün olan ifadə deyil. Bir düşün ki döyüş və xəstəlikdə belə namazın necə qılınacağı barədə quranda ayələr var. Burda bəziləri neçə rükət olduğu barədə səy səy məlumatlar yazır ki guya namazın neçə rükət olduğu heç bir ayədə göstərilməyib. Əgər elə olsaydı nafilə namazlar kimi hərə bir fikir söylərdi. Çünki nafilə(müstəhəb) namazların neçə rükət olduğu yazılmır qurani kərimdə. Yalnız bir həqiqət var ki iki rükət iki rükət qılınır. Ama vacib namazlar barədə heç bir təriqətdə ixtilaf yoxdur. Bu da onu göstərir ki bəli quranda hər namazın neçə rükət olduğu barədə məlumat var. Lakin çoxu bunu anlamır. Bundan başqa əgər qəza namazı olsaydı Qəzanın səbəbi heç olmasa quranda yazılardı. Məsələn avariya eləmisən yataqdasan qıla bilmirsən və tutalım qəzaya saxlayırsan. Ama qurana əsasən əgər qəzadan sonra hundasansa o zaman dər hal namazını qəl yatan yerdə dəstəmaz almasan belə. Çün ki namaz o qədər vacibdir ko ötürülə bilməz heç bir halda. İkincisi peyğəmbərə savaşda belə bir rükətə endirilməsi əmr edilən vaxt ölümlə çiyin çiyinə olan əskərlərə namazı qıldırmağın nə kimi açıqlaması ola bilər.

[Elvin Memmedzade]

Allah bağışlasın, eybi yox. İndi deyin görüm, hansı ayəyə əsaslanıb deyirsiz, sübh namazı 2, zöhr 4, əsr 4, məğrib 3, işa 4 rəkətdir? Quranda bunu bildirən ayə var?

[Elvin Memmedzade]

Allah bağışlasın, eybi yox. İndi deyin görüm, hansı ayəyə əsaslanıb deyirsiz, sübh namazı 2, zöhr 4, əsr 4, məğrib 3, işa 4 rəkətdir? Quranda bunu bildirən ayə var?

[Elvin Memmedzade]

Bu haqda Abdulaziz Bayındır türk ilahiyyatçı profesotun açıqlamadl var https://www.google.az/url?sa=t&source=web&rct=j&ei=VdaNVdLFEcOksAGfz5igCw&url=http://m.youtube.com/watch%3Fv%3DOf_GwVohD7Y&ved=0CBwQtwIwAQ&usg=AFQjCNGNe8Uzy8cWdJEF7_xpzK8c7Mwh4g&sig2=z6EMCU4brOjjlAHx4nQiPgbaxın

[Elvin Memmedzade]

Bu haqda Abdulaziz Bayındır türk ilahiyyatçı profesotun açıqlamadl var https://www.google.az/url?sa=t&source=web&rct=j&ei=VdaNVdLFEcOksAGfz5igCw&url=http://m.youtube.com/watch%3Fv%3DOf_GwVohD7Y&ved=0CBwQtwIwAQ&usg=AFQjCNGNe8Uzy8cWdJEF7_xpzK8c7Mwh4g&sig2=z6EMCU4brOjjlAHx4nQiPgbaxın

[Elvin Memmedzade]

Sual: Tərk etdiyimiz namazları necə qəza edək?

Cavab:

Həmd Allaha məxsusdur.

Birincisi: Allah təala Ona məlum olan səbəblərdən dolayı ibadətlər üçün xüsusi vaxtlar təyin etmişdir. Biz onların bəzisinə bələdik, lakin onlardan bəziləri bizə gizlidir. İstənilən halda bizim üzərimizə düşən məsuliyyət onlardan möhkəm tutmaqdır. Şəriətdə icazə verilən üzrlər istisna olmaqla o səbəblərə qarşı həddimizi aşa bilmək bizə caiz deyil.

Bir insan namazı buraxarsa, o iki haldan xali olmur:

1. O namazı yuxuya getmək və yaxud unutmaq kimi səbəblərdən dolayı buraxmışdır. Bu halda ona günah yoxdur, lakin oyandıqda və yaxud yadına düşəndə buraxdığı namazı qəza etməlidir.

Ənəs ibn Malikdən radiyallahu anhu rəvayət olunmuşdur ki, peyğəmbər sallallahua aleyhi və səlləm buyurmuşdur: “Kim namazı unutsa, xatırlayan kimi dərhal onu əda etsin, çünki onun bundan başqa kəffarəsi yoxdur”. Əl-Buxari (572) və Müslim (684) rəvayət etmişdir. Müslimdə ziyadə var: “Yatıb qalarsa”.

Müslim (684) həmçinin rəvayət etmişdir: “Sizdən kim (namazdan) yatıb qalarsa və ya onu unudarsa (ondan qafil qalarsa), (namaz) yadına düşəndə onu əda etsin. Çünki Allah təala buyurur: “Məni anmaq üçün namaz qıl!” (Ta-Hə 20:14)

2.O namazı heç bir üzr olmadan buraxmışdır; daha doğrusu namazın vaxtı çıxana kimi tənbəllikdən və etinasızlıqdan namazı tərk etmişdir. Müsəlmanların ittifaqı ilə (yekdil rəyi ilə) bu günahdır. Böyük günahlardan böyüyünü etmişdir.

Alimlər arasında olan iki rəydən daha doğru (səhihinə) olanına görə bunu (namazı) qəza etməsi doğru deyil və o tövbə etməli və peşman olmalı, bunu bir daha etməməyə qərar verərək bunda əzmli, qətiyyətli olmalı və çoxlu saleh əməllər görməli və çoxlu nafilə (əlavə) namazlar qılmalıdır.

İbn Həzm demişdir: Namazın vaxtı çıxana kimi namaz qılmağı bilərək, qəsdən tərk edənə gəldikdə, o bunu heç zaman qəza edə bilməz, ona görə də o adam çoxlu xeyirli əməllər etməli və çoxlu nafilə namazlar qılmalıdır ki, onun tərəzisi (yaxşı əməllər) qiyamət günündə ağır gəlsin və o tövbə etməli, Allahdan bağışlanma istəməlidir. Sitatın sonu. (Əl-Muhəllə 2/235)

Bu həmçinin Ömər ibn əl-Xattab və oğlu Abdullahın və Sad ibn Əbi Vaqqas, Salman, İbn Məsud, əl-Qasım ibn Muhəmməd ibn Əbi Bəkr, Bədil əl-Aqili, Muhəmməd ibn Sirin, Mutarrif ibn Abdullah, Ömər ibn Abdul Əzizin rəyidir. Həmçinin Davud əl-Zahiri və İbn Həzm bu rəydə olmuşdur. Şeyx ul-İslam ibn Teymiyyə və əl-Şövkəninin üstün tutduğu rəy də belədir. Müasir alimlərdən əl-Albani, İbn Bəz, İbn Üseymin və digərləri bu rəyi tərcih etmişdirlər.

Onlar aşağıdakıları dəlil olaraq gətirmişdirlər:

Allah təalanın kəlamı (tərcümə mənası): “Namazınızı qıldıqdan sonra ayaq üstə olanda da, uzananda da Allahı zikr edin, arxayınlığa çixdıqda isə, namazı (öz qaydasınca) qılın! Çünki namaz möminlərə bəlli vaxtlarda fərz (vacib) edilmişdir”. (əl-Nisə 4:103)

Onlar demişdirlər: Namaz üçün təyin olunmuş bir vaxt var və dəlil olmadan bunu başqa bir vaxtda əda etmək olmaz.

Peyğəmbərin sallallahu aleyhi və səlləm sözləri: “Kim namazı unutsa, xatırlayan kimi dərhal onu əda etsin, çünki onun bundan başqa kəffarəsi yoxdur”.

“Xatırlayan kimi dərhal onu əda etsin, çünki onun bundan başqa kəffarəsi yoxdur”-sözlərinin mənası belədir: Yadına düşdükdən sonra o namazı əda etməkdə tənbəl davranarsa, o zaman bu kəffarə sayılmır, elə isə unutmadan və yaxud yuxuya getmədən bilə-bilə, qəsdlə namaza laqeyd yanaşanın halı necə olar? Hətta daha çox ehtimal var ki, o halda kəffarə təşkil etməyəcəkdir və bu namazı qəza etməsinin ona heç bir faydası olmayacaqdır.

Çünki Allah hər bir fərz namaz üçün məhdud bir vaxt təyin etmişdir, onun başlanğıcını və sonunu müəyyən etmişdir, ona görə də sanki bu namazları həmin müəyyən olunmuş vaxtdan əvvəl, nə də sonra əda etmək səhih deyildir. (Əl-Muhəllə, 2/235)

İbn Həzm demişdir: “Həmçinin, namazı qəza etmək dəlilə əsaslanmaldır və Allah təalanın Öz Rəsulunun sallallahu aleyhi və səlləm dili ilə əmr etdiklərindən başqa bir şeyi şəriətdə buyurmaq olmaz. O kəslər ki “namazı qəsdən tərk edən onu qəza etməlidir”-deyirlər, biz onlardan xahiş edirik ki, bizə söyləsinlər: “Bu (ona qılmasını söylədiyiniz bu namaz) Allah tərəfindən əmr olunmuş namazdır yoxsa başqa bir namazdır? Onlar əgər bunun Allah tərəfindən əmr olunan namaz olduğunu söyləsələr, o zaman biz onlara deyirik: “Elə isə namazı qəsdən tərk edən asi deyil, çünki o Allahın ona buyurduğunu etmişdir və sizin dediyinizə görə bunda bir günah yoxdur və namazın vaxtı çıxana kimi onu qəsdən buraxan insanın üzərində bir qəbahət, günah yoxdur. Bununla belə bu elə bir şeydir ki, heç bir müsəlman söyləyə bilməz. Onlar əgər bunun Allah tərəfindən buyurulan bir namaz olduğunu söyləsələr, o zaman biz deyirik: “Siz doğru söylədiniz və bu kifayətdir, çünki onlar etiraf edirlər ki, onlar ona Allah tərəfindən buyurulmayan bir şeyi etməyi demişdirlər. Sitatın sonu.” (Əl-Muhəllə 2/236)

Namazı qəza etməlidir söyləyənlər, namazı unudan və yaxud yatan ilə qiyas edərək bu rəyə gəlmişdirlər və onlar deyir ki, əgər unudan kəs namazı qəza etməlidirsə, o zaman qəsdən edənin bunu qəza etməsi daha çox güman ediliir.

Mənim cavabım budur ki, iki hal arasında qiyas yoxdur, çünki namazı qəsdən tərk edən günah edir, lakin unudan üçün isə bu hökm tətbiq edilmir, elə isə günah edən ilə günah etməyən arasında qiyas necə ola bilər ki?

Əş-Şəukəni rahiməhullah demişdir:

İbn Teymiyyə demişdir: “Bununla razı olmayanlar-yəni namazı qəza etməlidir söyləyənlər-öz mübahisələrini dəstəkləmək üçün heç bir dəlilləri yoxdur. Onların əksəriyyəti deyir ki, aydın (yeni) bir əmr (dəlilə əsaslanan) olmayınca o bunu qəza etməməlidir, lakin bu vəziyyətdə bu cür əmr yoxdur. Biz namazı qəza etməyin vacibliyi barəsində mübahisə etmirik; daha doğrusu biz qəza olunacaq namazın ondan qəbul olunub-olunmaması, vaxtında əda edilməyən namazın səhih yoxsa səhih olmaması barədə mübahisə edirik. O bu məsələni uzun-uzadı müzakirə etmişdir və Davud və onunla razılaşanlar tərəfindən qeyd olunan rəyi götürmüşdür. Məsələ (iş) onun zikr etdiyi şəkildədir, çünki bu məsələni mən ətraflı tədqiq etmişəm və namazı qəsdən tərk edənin namazı qəza edəcəyinin fərz olmasını bildirən heç bir etibarlı dəlilə rast gəlmədim”. Neyl əl-Əutər (2/26)

Daha üstün (racih) rəy-və Allah daha yaxşı bilir-belədir ki, namazı qəsdən tərk edən onu qəza etməməlidir, əksinə Allahdan bağışlanma istəməli və tövbə etməlidir.

İbn əl-Qeyyim Allah ona rəhmət etsin bu məsələni, münaqişəni ətraflı müzakirə etmişdir və hər iki tərəfin dəlillərini əs-Salət (namaz) adlı kitabında (səh.67-109) yoxlamışdır.

Fayda: Şeyx ul-İslam İbn Teymiyyə demişdir: “Namazı qəza etməlidir deyən alimlər, qəza etməklə həmin insanın günahlarının ondan silinəcəyini demirlər, əksinə onlar deyirlər ki, qəza etməklə onun günah yükü yüngülləşir, lakin namazı buyurulmuş vaxtında əda eməmək və yaxud gecikdirməyin günahı (təxirə salmaq) ya tövbə etmək ya da xeyir əməllər etməkdir ki, günahı silsin və yaxud cəzaya mane olmaq üçün digər şeylər etməkdir. Sitatın sonu”. Minhəc əl-Sünnə (5/233)

Muhəmməd Saleh əl-Münəccid

http://dinifetvalar.com/fetva.pl?id=175

[Elvin Memmedzade]

ALLAH SİZDƏN RAZI OLSUN ƏHSƏN AMA BİR KİÇİK SƏFİNİZ VAR ÇOX ÜZÜR İSTƏYƏRƏK SİZƏ XATIRLATMAQ İSTƏYİRƏM Kİ Namazı yuxuda və ya huşdan çıxanda yəni bilmədən tərk etmək onu qəza etmək deyil əda etmək vacibliyi gətirir. Yəni əgər bir afam yatıb qalıbsa və ya unudubsa namazını qəza etmir onu yadına düşən kimi və ya yuxudan duran kimi əda edir. Və bu qəza deyil həmin unudulan və ya yatıb qalınan namazın vaxtında qılınfığı kimi qəbul edilir. Əgər buna qəza namazı desək o zaman insanlar belə başa düşərlər ki bu namazı sonra qılmaq olar. Ona görə də qəza etmək deyil əda etmək .. Yenədə sizin yazdıqlarınız ən düzgün fikirdi bunların arasında . Salam olsun ALLAHIN MÖMİN BƏNDƏLƏRİNƏ..