Allah haradadır?

[alparslan]

Allah kimdir?

Allah bütün ilahi ad və sifətlərə malik olaraq labüd olaraq mövcud olan əsl tanrının məxsusi adıdır. Allah təkdir. Onun nə oğlu ,nə şəriki, nə də tayı-bərabəri var. O kainatı yeganə yaradıcısı və saxlayanıdır. Hər bir məxluq Onun təkliyinə,ilahiliyinə,rübubiliyinə və Onun ad və sifətlərinin təkliyinə şahidlik edir.

Onun mahiyyəti digər mahiyyətlərə bənzəmir. Onun tayı bərabəri yoxdur. O təkdir, yeganədir, vahiddir. O bütün işləri həll edəndəndir,Allah hər şeyi bacaran və hər şeyi biləndir. Onun elmi gizlin və aşkar hər şeyi əhatə edir. O Öz məxluqlarının bildiyindən daha böyükdür. O hər şeyi bilir , yerdə və göydə baş verən heç bir şey ondan gizlin deyil. Allah Alidir ,hər şeyin Rəbbidir və bütün işlər Onun sərəncamındadır. Onun rəhməti hər şeyi əhatə edir.

O ədalətsizlik və zülmkarlıqdan uzaqdır. O öz əməllərində müdrikdir və hər şey Onun qədərindəndir. Onun ədaləti kainatda olan qayda qanunu təmin edir və heç bir şey bu qanunlardan kənarda deyil. Heç kəs Onun hakimiyyətinə şərik deyil və O Öz yaratdıqlarından yardım almır. O insana onun şah damarından daha yaxındır (Quran 50:16). Mömin şəxs köməyə ehtiyacı olanda Onu çağırır ,O da cavab verir. Allah Özünün sonuncu müqəddəs yazısını İslam dinini insanlara çatdırılmasında cavabdeh olan sonuncu peyğəmbər Məhəmmədə(s.ə.s) endirmişdi. O şövkətli Allahdır. Əzəmət Ona məxsusdur.

[alparslan]

Allah haradadır?

Uca Allah Özünü kitabında və elçisinin (s.ə.s) dili ilə uca, ali kimi təsvir edib. Quranda Allahın ucalığına dair çoxlu sübutlar var. Əhli-sünnə vəl-camaat Allahın yeddi göyün ustündə ,ərşinin üstündə yaratdıqlarından kənarda və yaratdıqlarının da ondan kənarda olduğuna, və Allahın sifətlərini təhrif etmədən inanır və təsdiq edir. Bu məqalə Allahın insanlarda yaratdığı Allahı tanımaq bacarığının ayrılmaz hissəsi olan Allahın ucalığını ilahı kitablardan olan sübutlarla göstərəcək. Allahın ucalığı əqidəsi insanın anadangəlmə biliyinin bir hissəsidir və fərziyyəyə əsaslanan fəlsəfi mübahisə mövzusu ola bilməz , buna baxmayaraq öz nəfslərinə uyan bəzi yolunu azmış təriqətlər bu intuisiyaya əsaslanan , bəlli faktı inkar edirlər. Bu səbəbdən onlar ilahi sübutları istədikləri kimi yozub təhrif edir öz batil iddialrına uyğunlaşdırmaq üçün onları təhrif ediblər. Butün ilahi sifətlər ilahi ucalığın sifətlərinə zəruri olaraq əlaqədardır. Buna görə də onları qəbul və ya inkar etmək Allahın ucalığının qəbulu və inkarı üzərində qurulmalıdır. Kim ki Allahın ərşi (taxt) üzərində yaratdıqlarından kənarda olduğuna inanır,o həmçinin Allahın digər sifətlərinə, göylərin və yerin Onun iradəsinə tabe olduğuna və Onun aləmlərin Rəbbi olduğuna inanır. Allah nə istəyir onu da edir və qaydalar Onun istəyindən asılıdır. Həmd Ona məxsusdur.

Ilahi ucalığın inkar edilməsi cəhmiyyəçilər və onların qolları tərəfindən musəlmanları çaşdırmaq üçün irəli sürülmüş əsas əqidə bidətlərindəndir. Ilahi ucalığın inkar edilməsi Allahın Öz ərşinə qalxması faktının da inkar edilməsinə gətirib çıxarır. Heç bir şübhə yoxdur ki , Allahın sifətlərinin inkar edilməsi Allahın gözəl adları və özünəməxsus əhəmiyyətli sifətləri təsdiqlənən açıq-aydın Quran ayələrinə zidd gəlir. Bu sifətlər yalnız Allahın aid olaraq təsdiqlənməlidir. Onlar əhli-sünnə vəl camaat tərəfindən bu sifətlərin necə olması barədə sual verilmədən təsdiqlənir. Onları inkar etmək açıq küfr və bidətdir. Bu səbəbdən məqalə Qurandan , peyğəmbərin(s.ə.s) hədislərindən erkən müsəlmanların sələfi salehin dediklərindən ibarət olan sübutlarla Allahın ucalığı əqidəsini təbliğ etmək və “ Allah haradadır?” sualına cavab vermək məqsədilə yazılmışdır.

[alparslan]

Qurandan sübutlar

Uca Allah möminlərə mübahisələrini Allahın kitabına və peğəmbərin (s.ə.s) sünnəsinə əsalandırmağı əmr edir:

“Əgər bir iş barəsində mübahisə etsəniz, Allaha və qiyamət gününə inanırsınızsa, onu Allaha və Peyğəmbərə həvalə edin! Bu daha xeyirli və nəticə e’tibarilə daha yaxşıdır. " (Quran 4:59). Buna görə də Allahın və peyğəmbərin (s.ə.s) sözləri qəti və həlledici hökm kimi qəbul edilməlidir. Heç bir qərar və hökm xüsusilə ilə də ilahi sifətlər və digər dini məsələrdə Allahın və peğəmbərin (s.ə.s) sözləridən üstün tutula bilməz . Allahın və peğəmbərin (s.ə.s) sözləri dini həqiqəti əks etdirdiyinə baxmayaraq məntiqçilər ,modernistlər və cəhmiyyəçilər ağılı ilahi vəhylərdən üstün tuturlar. Qeyd edək ki,Quran və sünnədə Allahın ucalığının açıq bəyanı ağılın hüdudlarından yüksədə durur. Əsl möminlər məntiqçilərin əksinə olaraq inanırlar ki, Allahın ərşi 7 göyün üstündədir. Onlar həm də inanırlar ki,7 göyü ,yeri və onların arasındakıları yaramış Allah öz böyük ərşinə qalxıb:” Ən uca olan Rəbbinin adını pak (müqəddəs) tutub şə’ninə təriflər de! " (Quran 87:1)

Ədəbi dildə “ali” üstünlük dərəcəsindədir ki bu da Allahın hər şeydən ucalığını və hər bir mövcudiyyətdən ,qüvvədən yuxarıda durduğunu göstərir. Bu ayəni şərh edərkən Ibnul-Qeyyim rəhiməhullah demişdir: “ Keçmiş və indiki müsəlmanlar Allaha dua edəndə və ya Allahdan kömək istəyəndə əllərini göyə qaldırırlar. Onlar əllərini nə aşağı yerə tərəf ,nə sağa, nə sola və ya başqa istiqamətə yönəltmirlər. Onlar əllərini ona görə yuxarı qaldırırlar ki, bilirlər ki Allah onlardan yuxarıdadır. Müsəlmanlar həmçinin namaz vaxtı səcdə edəndə deyirlər: “Mənim nöqsansız Rəbbim ucadır””

Əgər azmış firqələrin dediyi kimi Allah hər yerdə olsa idi onda nəyə görə həmin ayə belə nazil olmadı:” Hər yerdə olan Rəbbinin adını pak (müqəddəs) tutub şə’ninə təriflər de! “ Allah deyib:

“Onlar öz (başlarının) üstündə olan Rəbbindən qorxarlar” (Quran 16:50)

Bu ayə mələklər barədədir ki onlar bizdən yuxarıdadırlar onlardan da yuxarıda bizim uca Rəbbimizdir. Hər bir səhv edən üçün bu ayədə Allah təsdiq edir ki, O səma sakinləri olan mələklərdən yuxarıdadır:

“Rəhman ərşə qalxdı” (Quran 20:5)

Və “Həqiqətən, Rəbbiniz göyləri və yeri altı gündə xəlq edən, sonra ərşə qalxan Allahdır” (Quran 7:54)

Allah həmçinin deyib:” Göydə Olanın (Allahın) yer hərəkətə gəlib çalxalandığı zaman sizi onun dibinə batırmayacağına əminsinizmi?!

Yaxud göydə Olanın sizin üstünüzə daş yağdıran bir yel göndərməyəcəyinə arxayınsınızmı?! ” (Q 67:17-18)

Məşhur təfsirçilər və şərhçilər göydə Olanın öz əzəmətinə uyğunolaraq

ərşə qalxan Allahdan başqa heç kəsin olmadığına razılaşıblar.

Allahın hər yerdə olduğuna inananlar öz mübahisələrini bu ayəyə əsaslandırırlar:

“Göylərdə də, yerdə də (ibadətə layiq olan) yalnız O Allahdır! Sizin gizlində də, aşkarda da nəyiniz varsa, tutduğunuz (bütün) əməlləri də O bilir!”( əl-Ən’am (Davar) surəsi 3-cü ayə)

Imam Zeynuddin Karmiyə görə bu ayənin mənası belədir:” Göylərdə və yerdə Allah adlanan yalnız bir kəsdir. O göylərdə və yerdə yalnız bu cür adlanır. məsələn Kəbə göylərdə və yerdə toxunulmaz ev adlanır. Və ya filankəs ölkəni idarə edir deyəndə biz demirik ki, o ölkənin hər yerindədir. Bu cür ifadələr ərəb dilinə xasdır. Allah sözünün mənası ibadət edilən deməkdir. Məşhur şərhçi Qatadə bu ayəni belə şərh edib:” O göylərdə və yerdə ibadət ediləndir.”

[alparslan]

Allahın elminin hər şeyi əhatə etməsi

Göylərdə də, yerdə də (ibadətə layiq olan) yalnız O Allahdır! Sizin gizlində də, aşkar əməlləri, O bilir! Və O bilir siz nəyə nail olursunuz.

(əl-Ən’am (Davar) surəsi 3-cü ayə)

Allahın Öz ərşinin üstündə olduğunu inkar edənlər deyirlər ki, bu ayə onların fikirlərini dəstəkləyir. Məşhur təfsirçilər bu ayəni Allahın varlığı barəsində yox elmi barəsində olduğunu bildirərək onların dediklərini rədd etmişlər. Onlar həmçinin bildirmişlər ki ,Allahın elmi göylərdə və yerdə olan hər bir şeyi əhatə edir. Ayənin Ilahi biliyə aid olması ayədə “O bilir”cümləsinin 2 dəfə işlədilməsi ilə aydın olur:” Sizin gizlində də, aşkar əməlləri, O bilir! Və O bilir siz nəyə nail olursunuz.”

Əgər ayə “yer” sözü ilə bitsə idi onların dəlilinə inanmaq olardı, ancaq Allah açıq şəkildə bildirir ki, hər şeyi əhatə edən Onun varlığı deyil elmidir. Allahın Öz ərşinin üstündə olduğunu inkar edənlər həmçinin aşağıdakı ayəni də öz dediklərinə sübut kimi göstərməyə çalışırlar:” Məgər görmürsənmi ki, Allah göylərdə və yerdə nə varsa, (hamısını) bilir. Aralarında gizli söhbət gedən üç adamın dördüncüsü, beş adamın altıncısı Odur. Onlar bundan az da, çox da olsalar və harada olsalar, (Allah) yenə də onların yanındadır. Sonra qiyamət günü (Allah) onlara etdikləri əməlləri (bir-bir) xəbər verəcəkdir. Allah hər şeyi biləndir!”( əl-Mücadələ (Mücadilə) surəsi 7-ci ayə)

Bu ayəni göstərərək onlar Allahın hər yerdə olduğunu sübut etməyə çalışırlar. Bu iddia ibn Kəsir tərəfindən belə rədd edilib:”Bu o deməkdir ki, Allah onların söylədiklərini ,şəxsi söhbətlərini və fikirlərini bilir.”

Əl-Qurtubi bu ayəni belə şərh edib:”O şəxsi söhbətlərini bilir və eşidir. Bu Allahın elmi barədə sözlərin ayənin əvvəlində və sonunda işlənməsi ilə sübut edilir.”

Əl-Qasimi deyib:”Quranın şərhini ardıcıllarına öyrədən Peyğəmbərin (s.ə.s) sahabələrindən olan alimlər bu ayənin mənasını belə hesab ediblər ki, Allah öz ərşinin üstündədir ancaq Onun elmi hər yerdədir” . Bu ayənin linqvistik təhlili aşağıdakı nəticələrə gətirir:

• Ayənin əvvəlindəki sözlər Allahın elmı barəsindədir, məkanı barəsində deyil.

• Bu ayə şəxsi və ya gizli söhbətlər barəsindədir. Allah deyir,” Aralarında gizli söhbət gedən üç adamın dördüncüsü, beş adamın altıncısı Odur.” O demədi ki” onlar 3 nəfər deyillər , Allah 4-cüdür.” Beləliklə tamamilə aydın olur ki ayə Allahın hər şeyi elmi barəsindədir məkanı barəsində deyil.

• Allah təsdiqləyi ki, qiyamət günü onlara gizli söhbətləri barədə xəbər verəcəkdir.

• Bu səbəbdən də ayə Allahın elmınin təsdiqi ilə bitir.

• Allah əl-Mücadələ (Mücadilə) surəsinin əvvəlində deyir:” Əri barəsində səninlə mübahisə edən və Allaha şikayət edən qadının sözünü Allah eşitdi. Allah sizin danışığınızı eşidir. Həqiqətən, Allah (hər şeyi) eşidəndir, (hər şeyi) görəndir!”

• Allah subhanatəala bəyan edir ki, O əri barəsində peyğəmbərə(s.ə.s) mübahisə edən qadını eşitdi . Ancaq Allah demədi ki, O onların 3-cüsü idi.

• 3-cü ayədə Allah bildirir ki, O öz qullarının əməllərindən xəbərdardır.

Əgər kimsə inanırsa ki, Allah hər yerdədir, onda o belə düşünməlidir ki , Allah həmçinin murdar yerlərdədir. Yalnız ağılsız adam Allah barədə belə düşünə bilər. Allah onların dediklərindən uzaqdır. Allahın hər yerdə olduğunu deyənlər həmçinin belə bir nəticəyə gəlməyə məcbur olacaqlar ki, O öz yaratdıqları ilə yerdə və göylərdə qarışıb. Bu cür inam panteizm tərəfindən əsası qoyulmuşdu və tanrının təcəssümü əfsanəsi irəli sürülmüşdü. Allah onların dediklərindən uzaqdır. Müsəlmanlar bilməlidilər ki, Allahı heç bir şey əhatə edə bilməz və və heç bir məkan Allahdan ibarət ola bilməz . Əşyalar və məkanlar Allahın yaratdıqlarıdır və Allah yaratdıqlarından yüksəkdədir. Hər bir məxluq Ona möhtacdır ,O isə məxluqlarından kənardadır və onlara möhtac deyil.

Göy dua üçün qiblədirmi?

Müsəlmanlar Allaha əllərini qaldıraraq dua edirlər çünki onlar inanırlar ki Allah göyün üstündədir .Kimlər ki Allahın ucalığıni inkar edirlər bu faktla qarşılaşanda onu inkar edib deyirlər ki göy dua üçün qiblədir .

onların dedikləri Qurandan və sünnədən heç bir şeyə əsaslanmır peyğəmbərimizin- səllallahu aleyhi və səlləm - sahabələri və onların ardınca gedən tabiinlər onların dediklərini təsdiqləmir.Qiblə məsələsi islam dininin mərkəzində durur, və hər bir müsəlman bunu başa düşməli hər bir islam alimi bunu bilməlidir.

Bu müəyyən edilmiş faktdır ki, namazın da duanın da qibləsi Kəbədir .

Kim ki deyir ki göy və ya başqa bir şey duanın qibləsidir bu böyük bir bidətdir

və açiq aydın Qurana ,sünnəyə, icmaya müxalif olur çünki müsəlmanların bir qibləsi var -Kəbə .

Qiblə elə bir istiqamətdir ki müsəlmanlar namaz vaxtı üzlərini ora tuturlar .

Əgər göy qiblə idisə onda peyğəmbərimiz - səllallahu aleyhi və səlləm - səhabələrinə namaz vaxtı üzlərini göyə çevirməyə əmr edərdi.Əksinə peyğəmbərimiz - səllallahu aleyhi və səlləm - namaz qılarkən göyə baxmağı qadağan etmişdi və səcdə yerinə baxmağı əmr etmişdi.

Peyğəmbərimiz - səllallahu aleyhi və səlləm - xəbərdarlıq edib :”Kimlər ki namaz vaxtı yuxarı baxırlar bunu dayandırsınlar yoxsa kor olacaqlar .”( imam Buxari ,imam Muslim və digərləri )

Quran ayələri bu fikirləri təkzib edir : “Haradan çıxsan, üzünü Məscidülhərama tərəf çevir!”( əl-Bəqərə (İnək) surəsi 150-ci ayə.)

Allah müsəlmanlara ünvanlayır:”Harada olsanız, üzünüzü o tərəfə döndərin”(

əl-Bəqərə (İnək) surəsi 150-ci ayə)

Allahın ucalığı həmçinin bu ayə ilə də sübut olunur

”Pak söz Ona tərəf yüksələr və pak sözü də (Allah dərgahına) yaxşı əməl qaldırar.”(

Fatir (Yaradan) surəsi 10-cu ayə )

Bu ayə Allahın aydın sözlərindən ibarətdir ki, Allah yuxarıdadır və yaratdıqlarından kənardadır .Əməllərin yuxarı qalxması peyğəmbərimizin - səllallahu aleyhi və səlləm -zenitin zəvalından sonrakı vaxtın müddətininin düşməsini təsvir edilməsi ilə də sübut olunur . O- səllallahu aleyhi və səlləm - deyib:”Bu göylərin qapılarının açılması vaxtıdir və mən ümid edirəm ki mənim yaxşı əməlim Allaha yüksələcək.”

Mətndəki yüksəlmək feli yaxşı əməllərin qalxıb Allaha çatmasını bildirir .

Və Allah deyir:”Mələklər və ruh (Cəbrail) Onun dərgahına müddəti əlli min il olan bir gündə qalxarlar.”

(əl-Məaric (Dərəcələr, yaxud Pillələr) surəsi 4-cü ayə )

Yaradanın əzəməti Rəbbin səmaların sakinləri olan mələkərin üstündə olması və onlardan böyük məsafə ilə kənar olması ilə aydın olur. Allah deyir:” O, göydən yerə qədər olan bütün işləri idarə edir. Sonra (həmin işlər) sizin saydığınızın (dünya ilinin) min ilinə bərabər olan bir gündə (qiyamət günündə) Ona doğru (Allahın dərgahına) yüksələr.” (əs-Səcdə (Səcdə) surəsi 5-ci ayə). Həmin ayədən əvvəl isə bu ayə gəlir:” Göyləri, yeri və onların arasındakıları altı gündə xəlq edən, sonra ərşə qalxan Allahdır.” (əs-Səcdə (Səcdə) surəsi 4-cü ayə).

Allah buyurdu: "Ya İsa, həqiqətən, Mən sənin ömrünü tamam edib Öz dərgahıma qaldırıram,( Ali-İmran (İmran ailəsi) surəsi 55-ci ayə). Beləliklə Allah İsaya ünvanlayaraq:”səni Öz dərgahıma qaldırıram,”dedi,

indi isə Allahın hər yerdə olduğuna inananlara sual versək ki, bəs İsa indi haradadır ? Onlar ya deyəcəklər ki İsa hər yerdədir ya da deyəcəklər ki, İsa göydədir əgər onlar desələr ki, İsa hər yerdədir onlar bu fikirdən daşınacaqlar, çünki bu zaman onlar İsanı Allahla 1 edirlər və bu tələb xristianların Allahın insanda təcəssümü əfsanəsi ilə oxşardır .

Əgər onlar desələr ki, İsa göydədir və bununla da onlar Allahın İsanı göyə qaldırdığını və Allahın göylərin üstündə olduğunu təsdiq edəcəklər .

Allah deyir:” Həqiqətən, Rəbbiniz göyləri və yeri altı gündə xəlq edən, sonra ərşə istiva edəndir” əl-Ə’raf (Sədd) surəsi 54-cü ayə)

Qeyd :istava (keçmiş zamanda) saviya felindən törənib və onu istivaa törəməsi ərşə qalxmaq deməkdir əşarilər mötəzililər cəhmiyyəlilər və digərləri ki öz əqidələrini müdafiə edirlər onlar istivaanı ancaq simvolik qəbul edirlər ,ancaq əhli sünnə Allahın bu və digər atributlarını olduğu kimi qəbul edirlər.

Bu Quranın 7 ayəsindən biridir ki, Allah subhanatəala ərşinə istivasından ( qalxmasından) deyir. əhli-sünnə qəti əmindir ki, Allahın ərşi 7 göyün üstündədir. Onlar həmçinin inanırlar ki, Allah yeri yaratdıqdan ərşinə qalxmışdır. Başqa cür inananlar bu ayəni məcazi mənada qəbul edirlər. Onlar deyirlər ki, Allah hər yerdədir və Allahın ərşinin üstündə olmasını inkar edirlər. Allah onların dediklərindən uzaqdır.

Allahın ucalığını əks etdirən ayələrin hamısınnı yazsaq məqalə çox böyük olar. Quranda təxminən 215 qədər ayə var ki, endirilmə feli ya Quran ya da əvvəlki müqəddəs yazılar ya da mələklər barəsində işlənir. Məsələn,

“Həqiqətən, Biz onu (Qur’anı) Qədr gecəsi endirdik!” əl-Qədr (Qədr gecəsi) surəsi 1-ci ayə) “Biz onu mübarək bir gecədə (qədr gecəsində) endirdik.”( əd-Duxan (Duman) surəsi 3-cü ayə) “elm verilmiş kimsələr Rəbbindən sənə endirilənin (Qur’anın) haqq olduğunu və onun (mö’minlərə) yenilməz qüvvət sahibi, (hər cür) şükrə (tə’rifə) layiq olan Allahın yolunu göstərdiyini görürlər.”( Səba surəsi 6-cı ayə)

“Əvvəl də, axır da, zahir də, batin də Odur.”( əl-Hədid (Dəmir) surəsi 3-cü ayə)batin Allahın adlarndan biridir və Allahın bəndələrinə varlığı ilə yox elmi ilə yaxınlığını bildirir.

Özlərinin haqlı olduğunu sübut etməyə çalışan bidətçilər peyğəmbərin(s.ə.s) Allahın insanlara çox yaxın olmasını təsvir etdiyi hədislərindən sitalar gətirirlər. Onlar həmin yeri kontekstdən çıxarıb Allahın hər yerdə olduğunu bildirirlər. Aşağıda həmin hədis bütöv şəkildə verilib : ”Peyğəmbərlə(s.ə.s) 1 qrup səhabə o qədər bərkdən “Allahu əkbər” deyə-deyə səyahət edirdi ki, o(s.ə.s) onlara dedi:”Camaat , sakit olun. Siz kara və ya burda olmayana dua etmirsiz. Sizin dua etdiyiniz Kəs hər kəsə heyvanının boynundan daha yaxındır. Sizin dua etdiyiniz Kəs hər şeyi eşidəndir və yaxındadır.””(Buxari,Muslim və digərləri)

Aydın görsənir ki, peyğəmbər(s.ə.s) Allahın onlara varlığı ilə yaxın olduğunu nəzərdə tutmurdu , əgər elə olsaydı o (s.ə.s) onlara Allahın hər yerdə olduğunu deyərdi. Onlar bərkdən “Allahu əkbər” dediklərinə görə peyğəmbər(s.ə.s) onlara dedi ki, onların dua etdiyiniz Kəs onları eşidir.

Batil firqələr peyğəmbərin(s.ə.s) aşağıdakı sözlərini də səhv yerə yozurlar:” Səcdə edərkən qul Rəbinə ən yaxın olandır”(Əhməd, Muslim və digərləri) onlar bəhanə gətirirlər ki, bu hədisdən zahirən Allahın ya yerin altında ya da yerin içində olduğu görsənir və buna görə də insanlar Ona yaxın olmaq üçün səcdə edirlər.

Bu hədis Allahın Ona səcdə edən bəndəsinə dərhal cavab verməsini göstərir və yaxınlıq isə Allahın razlığını qazanmaq xatirinə Allaha ibadət və Allahın qarşısında kiçilmək nəzərdə tutulur

Peyğəmbər(s.ə.s) bu hədisdə göstərir ki, Allah və qulu arasında əsas əlaqə qulun Ona ibadətidir və qul tərəfindən Allaha mütilik və tabelik ən yaxşı halda səcdə edilərək göstərilə bilər. Başqa sözlərlə desək mütilik və tabelik insanı Rəbbinə daha bağlı edir və Allahın dəstəsinə qəbul olunmasına kömək edir ki, bu da Allahın cavabına uyğun gəlir. Buna görə də Peyğəmbər(s.ə.s) öz ardıcılllarına Allaha əsasən səcdə edərək dua etməyi təlimatlandırırdı.

Bidət əhli həmçinin iddia edir ki, aşağıdakı hədis Allahın hər yerdə olması barədədir. Peyğəmbər(s.ə.s) Allah deyib:” Mən quluma o Məni düşündüyündən daha yaxınam o Məni xatırlayanda Mən onunlayam o Məni xatırlarsa Məndə onu xatırlaram ,o Məni bir məcisdə yada salarsa Mən onu daha böyük məclisdə yada salaram o Mənə bir ovuc yaxınlaşsa Mən ona bir disək yaxınlaşaram o Mənə dirsək yaxınlaşsa Mən ona bir qulac yaxınlaşaram o Mənə yeriyərək gəlsə Mən ona yüyürərək gələrəm” (buxari, muslim və digərləri)

Onlar iddia edirlər ki, əgər həmin hədisin zahiri mənasını götürsələr deyə bilərlər ki, Allah həmin hərəkətlərin hamısını edir. Çox aydın görsənir ki, Allahın sözləri (Mən onunlayam) məlumat xarakter daşımır burada səbəb xarakteri daşıyır(o Məni xatırlarsa). əgər Allah demək istəsəydi ki, O varlığı ilə birlikdə qulu ilədir onda səbəb cümləsini əlavə etməsinə ehtiyac qalmırdı (o Məni xatırlarsa). O ona görə həmin cümləni artırdı ki, aydın olsun ki, əgər qul onu xatırlarsa Onun qulu ilə bir yerdə olması dəstək və mühafizə mənasındadır. Beləliklə əgər qul Rəbbini xatırlarsa Ona güvənərsə Allah onu darda qoymaz. Başqa sözlə qul nəqədər Rəbbinə bağlanarsa o bir o qədər çox Allahdan dəstək alır.

Allahın yeddi göyün üzərində ərşin üstündə olduğunu inkar edənlər iddia edirlər ki, aşağıdakı hədisi qüdsü onların batil əqidələrini dəstəkləyir.

Allahın elçisi deyib :”Allah dedi:” Kim Mənim bir vəlimə (dost) düşmənçilik elan etsə Mən ona müharibə elan edərəm. Qulumun Mənə yaxınlıq etməsi üçün Mənim ona fərz buyurduqlarımı yerinə yetirməkdən sevimli heç bir vasitə ola bilməz. Nə qədər ki, qulum Mənə nafilə (əlavə) ibadətlərlə yaxınlıq edir, Mən onu sevərəm. Elə ki onu sevdim onun eşidən qulağı ,görən gözü tutan əli, gəzən ayağı olaram. O Məndən bir şey istəsə verərəm, Mənə pənah gətirsə ona sığınacaq verərəm. Onun Mənə aid hər bir şeydə istədiyini tərəddüd etmədən verərəm. Yalnız ölmək vaxtı çatanda ölümü zəruri olan , lakin ölmək istəməyən , Mənim dəpisliyini istəmədiyimmömin bəndəmin ruhunu bədənindən çıxaranda tərəddüd edirəm””.(Buxari)

Onlar deyirlər :” Hədisin zahiri mənası deyir ki, Allah qulun qulağı , gözü , əli, ayağıdır və bunu heç bir müsəlman bəyənmir” .

Bu hədisin normal şərhi onun məntiqi baxımdan edilməlidir zahiri baxımdan yox. Allah hədisdə deyir , ”kim Mənim bir vəlimə (dost) düşmənçilik elan etsə Mən ona müharibə elan edərəm.” Bu cümlə hədisin düzgün şərh edilməsində böyük sübut kimi dayanır. Allah Öz saleh bəndələrinin düşmənlərinə qarşı müharibə elan edir. Qul düşmənlə mübarizə də qulaq , göz , əllər, ayaqlardan istifadə edir Allah da bu səbəbdən qulun bu orqanlarını gücləndirməklə ona dəstək verir. Öz fövqaladə yardımını göstərmək üçün Allah sadəcə “ Mən onun qulaqlarını , gözlərino , əllərini, ayaqlarını gücləndirəcəyəm” demir daha yaxşı olaraq O məcazi olaraq Özünü qulunun orqanları kimi təsvir edir.(məsələn bizim dildə belə ifadələr var : filankəs filankəsin sağ əlidir və sairə)

Casus öz fəaliyyətində tək bir orqandan istifadə etmir casusu təsvir edəndə ərəblər deyirlər :”filankəs qulaqdır” ,bu cür ifadələr ərəb dilində işlənir. Alternativ olaraq başqa misal filan ölkə digər ölkədəki bütün proseslərə casusları vasitəsilə göz qoyur. Bu o demək deyil ki, o kiminsə gözlərini çıxarıb harasa qoyub sadəcə ölkəyə casus göndərib. Bu hədisi şərh edərkən İmam ət-Tavfi demişdir:”Məşhur alimlər yuxarıdakı hədisin Allahın Öz quluna yardımını ifadə etmək üçün məcazi mənada deyilmişdir. Bu faktı təsdiq etmək üçün Allah Öz dəstəyini bəxş etmək üçün ilkin şərt kimi qulunun itaətkar olmasını göstərmişdir. Başqa sözlə əgər insan Allaha tabe olmursa o Allahın dəstəyindən məhrum olacaq. Bu fakt Allahın bu sözləri ilə qeyd edilir:” Qulumun Mənə yaxınlıq etməsi üçün Mənim ona fərz buyurduqlarımı yerinə yetirməkdən sevimli heç bir vasitə ola bilməz. Nə qədər ki, qulum Mənə nafilə (əlavə) ibadətlərlə yaxınlıq edir, Mən onu sevərəm. Elə ki onu sevdim onun eşidən qulağı ,görən gözü tutan əli, gəzən ayağı olaram... ””

Fironun sözləri

Musadan Allahın aləmlərın Rəbbi olduğunu eşidən firon öz naziri Hamana elə dedi

“Fir’on dedi: “Ey ə’yanlar! Mən sizin üçün özümdən başqa bir tanrı olduğunu bilmirəm. Ey Haman! Mənim üçün od qalayıb palçıqdan kərpic bişir və bir qüllə tikdir ki, (ora qalxıb) bəlkə, Musanın tanrısına tamaşa edim. Axı mən onu, həqiqətən, yalançı sayıram!”” (əl-Qəsəs (Hekayət) surəsi 38-ci ayə)

“Fir’on dedi: “Ey Haman! Mənim üçün bir uca qəsr tik ki, bəlkə, yollara yetişim –

Göylərin yollarına (yetişim) və Musanın Allahını görüm (Ona vaqif olum). Doğrusu, mən onu yalançı sayıram!”” (əl-Mu’min (Mö’min) surəsi 36-37-ci ayələr)

Fironun bu sözləri Allahın ucalığına aydın dəlildir. Musa deməli idi ki, Allah 7 göyün üstündədir, yoxsa firon Musanı yalançı hesab edərək deyəndə ki:” mən onu yalançı sayıram” , nəyə görə o uca qəsr tikilməsini əmr etdi? O Musanın ona dediyinə inanmadı və Allahın ucalığını inkar etdi və buna görə də göylərin qübbəsinə çatıb özünün görməsi üçün vasitəyə ehtiyacı var idi. Musa inanırdı ki, Allah göylərin üzərindədir və onunla oradan danışırdı. Ibn Abbas (r.a) deyib:” Allah Musa ilə danışanda O onunla göylərin üstündən danışırdı.”(Buxari)

Yuxarıdakı ayələri şərh edərkən məşhur imamlar belə deyiblər:

Imam əd-Darimi(Imam Əhmədin tələbəsi və böyük alimdir.):

“Müsəlman ümməti və əvvəlki millətlər Allahın göylərin üzərində yaratdıqlarından kənarda olmasına şübhə etmirdilər. Bu ancaq batil firqədir(1) ki, Allahın kitabına və peyğəmbərin (s.ə.s) sünnəsinə müxalif olurlar və Allahın ucalığını inkar edirlər.”

Imam İbn Xuzeymə (2):

“Ey millət Allahın kitabından Allahın ucalığı barədə digər sübutu dinləyin. Öz kafirliyinə vəzalımlığına baxmayaraq Firon başa düşmüşdü ki, bəşəriyyətin Yaradıcısı göylərin üstündədir, bu səbəbdən o Hamana hündür tikili tikməyi əmr etdi ki, bunu özü üçün yoxlasın.”

Imam əz-Zincani (3):

Firon Musa öyrənmişdi ki, Allah göylərin üzərindədir ancaq o Musanı yalan danışmaqda ittiham etdi. Bu Allahın ucalığı məsələsində bizə müxalif olanlar bir faktı bilmirlər ki, onların ağlı fironunkundan az idi.

Peyğəmbərin (s.ə.s)sünnəsindən (təlimindən) sübutlar

Peyğəmbərin(s.ə.s) təlimində Allahı razı olduğu sahabələrin, 4 imamın və digər saleh sələflərin təlimlərində Allahın ucalığı barədə çoxlu sübutlar var. Allah rəsulunu tərifləyərək onun (s.ə.s) doğruluğunu təsdiq edir:” O, kefi istəyəni danışmır. Bu, ancaq (Allah dərgahından) endirilən bir vəhydir.” (ən-Nəcm (Ulduz) surəsi 3-4-cü ayələr) Allah həmçinin deyib:” Peyğəmbər sizə nə verirsə, onu götürün; nəyi qadağan edirsə, ondan əl çəkin.” ( əl-Həşr (Toplanma) surəsi 7-ci ayə)

Allahın rəsulu(s.ə.s) deyib:”Mənə quran və ona oxşarı verildi”(əbu Davud). Peyğəmbər(s.ə.s) “ona oxşarı” sözü pak sünnəni nəzərdə tuturdu. Islamda sünnə ikinci dərəcəli mənbədir. Sünnədə Allahın ucalığı barədə çoxlu hədislər var. Aşağıdakı hədislər bütün dövrlərin alimləri tərəfindən səhihliyi qəbul olunmuş hədislərdir. Peyğəmbər(s.ə.s) merac(4) hadisəsini belə rəvayət edir:

” Cəbrayıl məni ən aşağı göyə qaldırdı və onun gözətçilərindən qapının açılmasını xahiş etdi. Ondan soruşuldu:” Sən kimsən? ”

o cavab verdi:” Cəbrayıl”

Onlar soruşdular:“ Yanındakı kimdir?”

o cavab verdi:” Muhamməd(s.ə.s) ”

Onlar soruşdular:“ O dəvət olunub?”

Cəbrayıl cavab verdi:” Bəli”

Sonra kimsə salamladı :” O xoş gəlib”

Peyğəmbər(s.ə.s) davam edir qapılar açılanda mən içəri girdim və Adəmlə qarşılaşdım. Cəbrayıl mənə dedi:”bu sənin atandır onunla salamlaş” Adəm mənim salmıma bu cür cavab verdi :” xoş gəlmisən saleh övlad və saleh Peyğəmbər” . Sonra Cəbrayıl 2-ci göyə qalxdıvə gözətçilərdən qapının açılmasını istədi. Qapı açılmazdan qabaq burada sorğu-sual aşağı göydəki kimi oldu. Peyğəmbər(s.ə.s) təsvir edir ki,o hər 1 göyü gördü və sonda o 7-ci göyün üzərinə qaldırıldı və burda da ona(s.ə.s) vacib namazlar tapşırıldı. Bu səhih mütavatir(5) hədisdə sadə sözlərlə və birbaşa olaraq söz açılır ki, bunu başqa cür yozmaq mümkün deyil. Peyğəmbər(s.ə.s) öz Rəbbinə tərəf bir göydən digərinə qaldırılmışdı. Əhli-sünnə vəl camaat inanır ki, merac xülya deyil ,bu həqiəqtdir. Əgər Allah hər yerdə olsa idi, onda nəyə görə Peyğəmbər(s.ə.s) 7-ci göyün üzərinə qaldırıldı? Allah gündə 5 dəfə namaz qılmağı göyün üstündə ona vacib buyurdu.

Abdullah bin Amr rəvayət edir ki, Peyğəmbər(s.ə.s) deyib:”Yer üzərində olanlara rəhmli olun ki, göylərin üzərində Olan da sizə qarşı rəhmli olsun”

Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər(s.ə.s) deyib: “Ölüm mələkləri ölən adamın yanına gəlirlər. Əgər o əməlisaleh şəxsdirsə onlar onun ruhuna müraciət edib deyirlər:”ey gözəl ruh! Gözəl bədəni tərk et və səndən razı olan Rəbbinin rəhm xəbəri ilə sevin”. Mələklər ruh bədəmdən çıxana qədər onunla belə danışırlar. Sonra o göyə qaldırılır burada göyünqapılarının açılması üçün icazə istənilir. Gözətçilər soruşurlar:“ Bu kimdir?” Mələklər cavab verirlər: “filankəs” . Gözətçilər deyirlər:”ey gözəl ruh! xoş gəlmisən” Ruh bu sözlərlə təriflənə-təriflənə sonda sonuncu göyə qaldırılır ki, ordan da yuxarıda Allahdır.” (Imam Əhməd, əl-Hakim və digərləri)

Bu Allahın 7-ci göyün üzərində olmasına aydın dəlildir.

Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər(s.ə.s) deyib: “Ölüm mələyi ruhları götürmək üçün insanlara gəlirlər. O Allahın peyğəmbəri Musaya (ə.s) gəlir ki, onun ruhunu götürsün. Musa vurub onun gözünü çıxarır. Ölüm mələyi Rəbbinə tərəf qalxır və deyir:”Ey Rəbbim! Sən məni Musanın yanına göndərdin o mənim gözümü çıxardı . Əgər ona hörmətiniz olmasaydı,mən onu ağır anlar yaşadardım...”

Ölüm mələyi Musanın ruhunu götürmək üçün göydən enmişdi. O ona şərqdən , qərbdən, şimaldan və ya cənubdan gəlmədi və sonra göylərin üstündə olan Rəbbinə tərəf qalxdı.

Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər(s.ə.s) deyib: “ Allah Onun üçün vuruşan mücahidlər üçün cənnətdə 100 təbəqə yaradıb. Təbəqələr arasında məsafə yerlə göy arasında məsafə qədərdir. Allahdan istəyəndə firdovs cənnətini istəyin. Çünki o cənnətin ortası və ən hündür yeridi ki, buradan cənnət çayları axır və ondan da yüksəkdə Rəhmanın ərşidir.”( Imam al-Buxari, Əhməd və digərləri)

Muaviyyə əs-Səhmi rəvayət edir:” Mənim Ühüd və Cuvaniyyə arasında qoyunlarım var idi və onlara kölə qız baxırdı. Bir gün qoyunları yoxlamağa getdim və gördüm ki, canavar onlardan birini yeyib. Mən adi insan olduğuma görə (qəzəbləndim) və qızı vurdum. Sonra Peyğəmbərin (s.ə.s) yanına gəldim və əhvalatı danışdım. O mənim günahımın ciddiliyi ilə qorxutdu. Mən dedim :” ey Allahın elçisi! Mən onu (günahımı yumaq üçün) azad edimmi?” O dedi:”Onu çağır” Mən belə etdim . O qızdan soruşdu :” Allah hardadır?” qız cavab verdi:” Göylərin üstündə” sonra o qızdan soruşdu :” mən kiməm?” qız dedi:” Allahın elçisi (s.ə.s)” . Bundan sonra Allahın elçisi (s.ə.s) mənə əmr etdi:” onu azad et . o iman gətirmişlərdəndir”” (Imam Muslim, Abu Davud və digərləri)

Şeyx Xəlil Hərrasa görə yuxarıdakı hədis Allahın ucalığı barədə parlaq sübutdur. Çoban qız Rəbbi barədə Allahın hər yerdə olduğunu savadsızcasına iddia edənlərdən daha çox bilirdi.

Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər(s.ə.s) deyib: “ bizim uğur sahibi uca Rəbbimiz hər gecə gecənin sonuncu üçdə biri qalan vaxt aşağı səmaya enir və deyir :” Mənə dua edənin duasına cavab verməyə , Məndən bir şey istəyənin istədiyini verməyə , Məndən öz günahlarının bağışlanmasınıistəyənin günahlarını bağışlamağa gəlmişəm”” (buxari (3/29 ,№ 6321,7494); muslim(1/521,№758))

Əbu Hureyrə rəvayət edir ki, Peyğəmbər(s.ə.s) deyib: “ Allah qiyamət günü qulları üçün enəcək”( tirmizi və digərləri)

Allah öz kitabında buyurur:”sənin Rəbbin gələndə mələklər sıra-sıra düzələr”(fəcr surəsi ,22) . Burada söhbət qiyamət günündən gedir.

[alparslan]

Sahabələrin baxışları

Peyğəmbərin (s.ə.s) arvadı Zeynəb özünü onun(s.ə.s) digər arvadlarından üstünlüyünü göstərmək üçün onlara deyərdi :” Sizi valideynləriniz Peyğəmbərə (s.ə.s) ərə verdi, ancaq Allah 7 göyün üzərindən məni ona ərə verdi”(Buxari) (möminlərin anası Allahın Peyğəmbərə (s.ə.s) onunla evlənmsini əmr etməsini nəzərdə tuturdu )

Başqa rəvayətdə o Peyğəmbərə (s.ə.s) deyib :” Rəhman Öz ərşinin üstündən səni mənə evləndirdi”

Ibn Abbas (r.a) Peyğəmbərin (s.ə.s) arvadı Aişə ölüm yatağında olarkən ona demişdir:” Rəsulullaha (s.ə.s) onun bütün arvadları içərisində ən sevimli olanı sənsən və o pak yaşamışdı. Allah 7 göyün üzərindən Cəbrayl vasitəsilə sənə bəraət endirdi. Allahın elə bir məscidi yoxdur ki , gecə və gündüz orada sənin bəraətin barədə ayələr oxunmasın.”(imam Əhməd)

Peyğəmbərin (s.ə.s) ölümü ilə əlaqədar Əbu Bəkr Sıddıq demişdi:” kim ki Məhəmmədə(s.ə.s) ibadət edirdi ( qoy bilsin ki) Məhəmməd(s.ə.s) ölüb , kim ki Allaha ibadət edirdi ( qoy bilsin ki) Allah göylərin üstündədir və əbədidir.”

Abdurrahman al-Mahdi (böyük alimdir, imam Şafinin müasiridir ) deyib :” Ümmətin içində Cəhmin ardıcıllarından başqa daha çox yaramaz adamlara yoxdur. Onların batil inancları bir mövzu ətrafında fırlanır ”Göyün üstündə heç bir şey yoxdur”. Vallahi mən inanıram ki, onlarla ailə qurmaq olmaz, onlar müsəlmana varis ola bilməz və müsəlman da onlara varis olmaz”

Abdurrahman al-Mahdinin fikirlərini digər saleh sələflər də bölüşür.

Vəhab ibn Cərir deyib:” Cəhmin ardıcıllarının fikirlərindən özünü qoruyun onlar millətə deyirlər ki, göylərin üstündə heç nə yoxdur. Onların sözləri İblisin təlimidir və ancaq küfrdür”

Dörd məşhur imamın baxışları

Imam Əbu Hənifə

Əbu Muti Əl-Bəlxi rəvayət edir:”Mən Əbu Hənifədən “ Mən Rəbbimin göylərin üstündə və ya yerdə olduğunu bilmirəm? ” seyən şəxs barədə soruşdum. Əbu Hənifə dedi:” Belə sözləri deyən şəxs küfr etmiş olur. Çünki Allah deyib :” Rəhman ərşə qalxdı” və Allahın ərşi göylərin üzərindədir” Mən sonra Əbu Hənifədən soruşdum əgər həmin şəxs desə ki, “ Allahın ərşinin üstündədir , ancaq ərşin göylərin üstündə vəya altında olduğunu bilmirəm” Əbu Hənifə cavab verdi:” Əgər o Allahın ərşinin göylərin üzərində olduğunu inkar etsə o küfr emiş olur” (Şərhut-Tahaviyyə səh.288)

İmam Malik

Abdullah bin Nafi rəvayət edir:” Malik bin Ənəs deyib:” Allah göylərin üzərindədir , ancaq Onun elmi hər şeyi əhatə edir. Heç bir şey Onun elmindən qaça bilməz”( Abdullah bin Ahmad, as-Sunnə və digərləri)

İmam Şafi deyib:” Mənim əqidəm məndən əvvəlkilərin əqidəsi ilə eynidir, imanın göstəriciləri budur: “ Allahdan başqa ibadətə layiq tanrı yoxdu ,Məhəmməd Allahın elçisidir, Allah göylərin üstündəki ərşin üstündədir. O istəyəndə aşağı göyə enir.” ( Əl-Cuyuş əl-İslamiyyə, Ibn al-Qeyyim, səh.93)

Imam ibn Xuzeymə (Şafii) deyib:” Kim ki Allahın 7 göyün üstündəki ərşin üstündə olduğunu və yaratdıqlarından kənarda olduğunu qəbul eyməkdən imtina edir , o kafirdir. Belə şəxs öz inancından imtina edib tövbə etməlidir , ya da onun başı bədənindən ayrılmalı və zibilliyə atılmalıdır ki, nə əhli-qiblə (ümumilikdə müsəlmanlar) nə də əhli-zimmə(müsəlman ölkələrində yaşayan xristian və yahudilər) onun murdar bədəninin iyini hiss etməsin.” ( Əl-Cuyuş əl-İslamiyyə, Ibn al-Qeyyim, səh.93)

Əbu Bəkr Məhəmməd ət-Təmimi Nisapurun Şafii imamı deyib:” Allahın atributlarını inkar edən və Allahın ərşinin üstündə olduğunu tanımayan imamın arxasında namaz qılmıram .” ( Əl-Cuyuş əl-İslamiyyə, Ibn al-Qeyyim, səh.93)

Imam Əhməd

Ondan soruşuldu ki,” Allah 7-ci göyün üstündəki ərşin üstündə və yaratdıqlarından kənardadımı və Onun elmi və qüdrəti hər şeyi əhatə edirmi?” O cavab verdi :” Əlbəttəki O ərşinin üstündədir və heç bir şey Onun elmindən yayına bilməz ” ( Əl-Cuyuş əl-İslamiyyə, Ibn al-Qeyyim, səh.123)

Yuxarıdakı sübutlar göstərir ki, keçmiş və indiki müsəlmanlar bütünlüklə yekdil olaraq Allahın ucalığı əqidəsini daşıyıblar.

Batil firqələr məxluqlara məxsus olan Allahın hər yerdə olması batil fikrini yayırlar. Məntiqi dəlillər cəhmiyyəçilərin və bu gün onların küfürlərini yayanları öldürücü zərbə vurur. Allahın Öz əzəmətinə uyğun olaraq 7-ci göyün üstündəki ərşin üstündə olduğunu sübut etmək üçün əhli-sünnənin imamı Əhməd bin Hənbəl rəhiməhullah 1000 il bundan qabaq onların fikrini “Allah haradadır və harda deyil-cəhmiyyəçilərin Allahın ərşinin üstündə olmasını inkar etməsinə cavab” əsərində rədd etmişdi.

“Biz onlardan soruşduq Allah Quranda: “ Rəhman ərşə qalxdı” (Quran 20:5) və “Həqiqətən, Rəbbiniz göyləri və yeri altı gündə xəlq edən, sonra ərşə qalxan Allahdır” (Quran 7:54) deyir, siz nəyə görə Allahın ərşinin üstündə olduğunu inkar edirsiz?

Onlar cavab verdilər: O 7 yerin altındadır. O göydədir,yerdədir və hər yerdədirOnun olmadığı yer yoxdur

Sonra onlar bu ayəni oxudular: Göylərdə də, yerdə də yalnız O Allahdır.

Əgər sən Allahın bir xüsusi yerdə yox ,hər yerdə olduğunu deyən cəhmiyyəçilərin səhvini onlara sübut etmək istəyirsənsə onlardan soruş :”heç bir şey olmamışdan qabaq Allah var idimi?” cəhmiyyəçilər belə cavab verəcək :”əlbətəki Allahdan qabaq heç bir şey olmayıb.” Sonra onlardan soruş :”Allah yaratdıqlarını Özünün içərisində yaradıb yoxsa Özündən kənarda? “cəhmiyyəçilər 3 cavabdan 1-ni seçməli olacaqlar:

Əgər cəhmiyyəçilər desələr ki, Allah yaratdıqlarını Öz içərisində yaradıb onda onlar küfr etmiş olacaqlar , çünki belə çıxır ki, cinlər, insanlar və şeytan Allahın içərisindədir.

Əgər cəhmiyyəçilər desələr ki, Allah yaratdıqlarını Özündən kənarda yaradıb ancaq sonra onların içərisinə girib , onda onlar küfr etmiş olacaqlar , çünki belə çıxır ki, Allah yaratdıqlarının içərisindədir. (məsələn murdar yerlərdə)

Əgər cəhmiyyəçilər desələr ki, Allah yaratdıqlarını Özündən kənarda yaradıb və heç vaxt onların içərisinə girməyib , onda onlar öz küfr inanclarından əl çəkib əhli-sünnəyə qoşulacaqlar.”

Allah Tövratda Özünü təsvir edəndə deyir ki, O yaratdıqlarından yuxarıdadır.(İncildə də belədir). Kabul-əxbar deyib:” Allah tövratda deyib:” Mən Allah qullarımdan yuxarıdayam və Mənim ərşim yaratdıqlarımdan yuxarıdadır və Mən ərşin üzərində qullarımın işlərini idarə edirəm. Göylərdə və yerdə Məndən heç bir şey gizli deyil””(əz-zəhəbi və digərləri)

“Allahı lazımınca qiymətləndirmədilər (uca tutmadılar). Halbuki qiyamət günü yer bütünlüklə Onun ovcunun içində olacaq, göylər isə Onun sağ əli ilə büküləcəkdir” ( Quran 39:67)

Yekun

Peyğəmbərin (s.ə.s) əməlisaleh hesab etdiyi ilk 3 müsəlman nəsli - Peyğəmbərin (s.ə.s) sahabələri ,onların ardınca gələnlər və onlardan da sonrakı nəsil quranın açıq mənalarına olduğu kimi inanıblar və yunan filosoflarının ardınca gedənlər kimi həmin ayələrə süni mənalar verməyiblər.

Biz Allaha dua edirik ki, doğru yolda saxlasın və bizi cənnət əhlindən etsin.

Isnadlar

1.İmam əd-Darimi bu ifadəsi ilə əhli-sünnəyə müxalif olub Quranın məxluq olduğuna inanan və Allahın ucalığını inkar edən cəhmiyyə firqəsini nəzərdə tuturdu.

2. öz dövrünün seçilən imamıdır. Böyük imam Subki onu imamlar imamı adlandırmışdır. O 140-dan çox kitab yazıb ki,məsələn “Rəbbin atributları” , ”Tövhid” , ”səhih ibn Xuzeymə”

3. öz dövrünün Şafi məktəbinin imamı (381-471 h)

4.Buxari, Muslim və digərləri

5.səhih hədisin ın güclü kateqoriyası- hədisin hamı tərəfindən tanınması

[alparslan]

Allah razı olsun bu məqaləni mənə verənə

[MIROTVORES70]

Allah razı olsun bu məqaləni mənə verənə

BELI YENE DE ALIMSAYAQI BASHLANQIC VE CAHILSAYAQI SON! BU LABUDDUR! CUNKI MOVZU ACANDA GEREK FIKRIN ISLAMDA VEHDET VE ISLAMDA PAKLIQ OLSUN! UZR ISTEYIREM ,ELINDE "RAQATKA" SERCE OLDUREN USHAQ ANLAYISHIN OLMASIN GEREK! SIZLER SE BU AMLDAN KENARSIZ!HER EDILEN EMELIN CAVABI ALLAHA VERILECEK! AMMA DONMUSUNUZ AZEBAYCANIN BEZI SIRTIQ MUXALIFET PARTIYALARINA! ONLAR XALQ ADINDAN DANISHAR,SIZLER ALLAH ADINDAN! SONDA ISE IKISI DE GUNAH EDER! CUNKI YALANIN SAVABI HAQDA NE QURANDA VE DE BASHQA BIR HEQIQET GOSTERICISINDE YAZIYA RAST GELMEDIM!

MEQSEDINIZ MELIM,AMALINIZ MELUM! ONUNCUNDA SIZLERE CAVAB VEREN ELE SIZ DUSHUNCEDEDIR! OZUNUZ YAZIN VE OZUNUZ OXUYUB MEMNUN OLUN!CAVABIMI TEHQIR VE SOYUSHLEDE VERE BILERSINIZ! TEECUBLENMEREM!

[Düshünürem]

Kopi paste etmek.ozude batil batil fikirler ireli surmek,bu demek deyilki haqq ehlisen.Bu qeder kopi paste Zeifliyin elametidir.Yoxsa bizde achardiq kitablari her temani kitabla doldurardiq.Amma biz sizi kimi aciz deyilik.

Ne ise kechek movzuya..

Suallarimi tekrar edirem.

Sene bir neche sualim var.

1-Quranin eli var?

2-Allahin neche eli var?

1?yoxsa2?yoxsa3 ve uchden chox?

3-Allah ershdedir?

4-Allah goydedir?

5-ersh goydedir?

6-Goy ershdedir?

7-Allah tanimag sizde tohiddendir?Allahi tanimayib ineye,guneshe ibadet shirkdir?yeni Lazimdir sizin eqideye gore Allahi tanimag?yoxsa ele kime geldi ibadet etmek olar?

Xahish edirem konkret suallara konkret cavab ver.uzunchuluq olub sohbetden yayinmayaq.

[H.I.Huseyn]

ay bisavad, senin suallarina cavab verim: 1] quranin eli yoxdur. 2]Allahin sag ve sol eli var. 3] Allah ershdedir. 4]Allah goylerin ustundedir. 5] Ersh goyun ustundedir. 6]Goy ershin altindadir. 7]Allahi tanimaq tovhiddendir. qane edir seni?

[Düshünürem]

ay bisavad, senin suallarina cavab verim:

"Savadli" hafiz mellim.Cavab verdiyin uchun minnetdaram.axir ki cesaretli vahhabi selefi chixdi.

1] quranin eli yoxdur.

Niye deyirsenki Quranin eli yoxdur,Axi Quranda gelibki Quranin 2 eli.

Bax ay "savadli" hafizchik.

لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ

(Quranın) İki əlinin arasından ona batil yol t. bilməz.(Fussilət-42)

Bundan sonra Tovhid kitabinizda yazinki quraninda 2 eli var,yaxshi?

2]Allahin sag ve sol eli var.

Allahin elleri elleri mehv ola biler?

Desenki yox.Onda mende deyeremki Quranda axi gelibki Üzünden bashqa her shey mehv olacag.

Onun Üzünden başqa hər şey məhv olacaqdır. Hökm Onundur və siz Ona qaytarılacaqsınız.qeses/88

Bele chixirki siz Quranda gelen sozlere iman getirmirsiz?

Birde ay "savadli" hafiz Allah 2 eli ile neche mexluqunu xelq edib?

Yadima dushmushken ay "elm dagarcigi" hafiz,2 eli meseleside Qurana ziddir axi.Bax Quran ne deyir:

أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِكُونَ

Məgər Bizim öz əllərimizlə onlar üçün davarlar(mal-qaranı) yaratdığımızı və özlərinin de onlara sahib olduqlarını görmürlərmi?!(Yasin-71)

Quran Allahin chox eli oldugunu deyir axi.Bilirsende erebler 2-ni tesniyede ishledir.2-den artigi cemde.Bu ayeye esasen sen gerek iman edesenki Allahin 3 ve 3 den daha chox elleri var.

bu ayede ise:

وَالسَّمَاء بَنَيْنَاهَا بِأَيْدٍ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ

Biz göyü əl ilə yaratdıq ve Biz onu genişlendiririk.(əz-Zəriyət -47)

1 el deyir.Indi ay hafiz sen bu ayelerden niye gore 2 el sozunu qebul edirsen?Diger ayeler yoxsa quranin ayeleri deyil?bes demirsenki Quranda ne gelibse onu qebul edirik?

Bes bilmirsen 1 eli qebul etsen,2 ve 3 eli inkar etmish olursan.Yaxud 2 eli qebul etsen,1 ve 3 eli inkar etmish olursan.3 ve 3-den chox eli qebul etsen,1 ve 2 eli inkar etmish olursan..

ay hafiz sizde bu ne el sevdasidir?

3] Allah ershdedir.

4]Allah goylerin ustundedir.

hafiz melim axi senin bu cavabin bir chox ayelere ziddir.Misal uchun:

Şərq də, Qərb də Allahındır: hansı tərəfə yönəlsəniz (üz tutsanız) Allah oradadır. Şübhəsiz ki, Allah (öz mərhəməti ilə) genişdir, (O, hər şeyi) biləndir!(beqere 115)

Göylərdə və yerdə nə varsa, Allaha məxsusdur. Allah hər şeyi əhatə edir.(4-126)

Sense deyirsen ershdedi.Demek bele chixirki Allah etse etse ershi ehate ede biler.Amma Allah deyirki her yeri ehate edir.ershide,ershin altindaki goyude,goyun altindaki yeride.ne qeder mexluqat var hamisini.

Bilin ki, Allah insanla onun qəlbi arasındadır və siz Onun hüzuruna toplanılacaqsınız.ənfəl 24

ay hafiz bes aye deyirki Allah insanla qelbi arasindadir.sen niye deyirsenki ershdedir?

5] Ersh goyun ustundedir.

6]Goy ershin altindadir.

Men sorushmushdumki bunlardan hansi hansini ehate edir.Hansi hansindadir?.sense buna cavab vermedin.amma neynek,bu cavabinlada qane olariq,axi basha dushurukki kamil cavab vermek uchun muselman olmag lazimdir.bu uzden seni uzurlu gorurem.

Onun izni olmadan yerə düşə bilməməsi üçün göyü tutub saxladığını görmürsənmi?(22-65)

Həqiqətən, Allah göyləri və yeri tərpənməsinlər deyə, tutub saxlayır. Əgər tərpənsələr, Ondan başqa onları heç kəs tutub saxlaya bilməz.(35-41)

Bu ne demekdir? Bes o elleri ile(alayazu billah) neyise yardanda goyu kim tutub saxlayir?

Goyde olan ALLAH onu nece ovcunda saxlayir?

He deyesen basha dushdum.Allah ershden tepesi ashagi durub ellerini uzadib goyu saxlayir...

Bes gecenin 3/1-de yere enende nece enir?goyude getirir ozu ile?

Doğrusu, göylərin və yerin xəlq edilməsində, gecə ilə gündüzün bir-birini əvəz etməsində ağıllı adamlar üçün dəlillər vardır.(3-190)

Biz xaliqin mexluqunda olduqunu deyende aqilli adam sayiliriqmi?

7]Allahi tanimaq tovhiddendir.

qane edir seni?

Qane etdi.sagol.

indi zehmet olmasa yuxardaki ayelere ve suallarada cavab ver..

Birde xatirladimki,Qetiyyen mecazdri deme.Ve tevil etme..yoxsa vahhabi selefi exilerin sene kafir olmusan deyerler.axi vahhabilerde selefilerde tevil haramdir,gerek zahire iman edesen

[H.I.Huseyn]

kim deyir ki, biz mecazi qebul etmirik? size ali-imran suresi 7-ci aye aid olunur bu sozlerinize gore. orda ayede Allahin vechi deyilende butun ezalar nezerde tutulur. o biri ayeler ise mecazdir ve bu achiq-aydin gorunur. indi sene bir sual verim. Allah ershe istiva etdi ayetini siz neca basha dushursuz? achiq yaz.

[Düshünürem]

kim deyir ki, biz mecazi qebul etmirik?

Senin mellimin deyir..inanmirsan bax!

12 jan 2009, 12:47

Salam Aleykum. Sheyx senin derslerivin birinde demisenki quranda mecaz yoxdur. Amma ele ayeler var ki anlashilmir misal uchun : Allahin ipinden berk yapishin. burda mecaz yoxdursa onda nece basha dushek? Allah razi olsun

Cavab:

Va aleykumus salam va rahmatullahi va barakatuhu!

Bu misaldır, yəni aydındır ki, ip deyəndə Allahın dini nəzərdə tutulur.

Allah daha yaxşı bilir!

As salamu aleykum va rahmatullahi va barakatuhu!

Indi mecaz yoxdur deyen mellimin Qamet Suleymanav yalanchidir yoxsa sen ???

P.S Xatirladimki onun ayeye misal deyib tulku kimi firlamagi mene kechmez.

size ali-imran suresi 7-ci aye aid olunur bu sozlerinize gore.

Yox Hafiz melim.Ali imran 7 de qinananlar mutashabeh ayeleri elde bayrag edenlerdir.Onlarda sizsiz.Mutashabeh ayelerki el deyilir.onuun esl menasini tehrif edirsiz.Ve cism xususiyyeti dashiyan el oldugunu tesdiqleyirsiz.bu ise kufrdur.

orda ayede Allahin vechi deyilende butun ezalar nezerde tutulur.

Biyyyy Xeyir ola hafiz??? Niye Niye tevil eleyirsen bu ayeni?niye zahirini qebul elemirsen?

Neye gore bu ayeni tevil edirsiz amma el barede olan ayeleri tevil etmirsiz?

o biri ayeler ise mecazdir ve bu achiq-aydin gorunur.

Inanki senin gozlerin achiq aydin gorse idi Allaha naqis sifetler vermezdin!

Sen hansi qaydaya esasen bir sozun mecaz oldugunu sechirsen?

hansi meyarla bir ayenin mutashabeh oldugunu anlayirsan?

indi sene bir sual verim. Allah ershe istiva etdi ayetini siz neca basha dushursuz? achiq yaz.

Bu sualina Ehli beyt imamlarinin sozleri ile yox,Ele sizin ehli sunne imamlarinin sozunu getirerek cavab verecem.

Ebu Cefer Muhemmed ibni Cerir Teberi.

Tefsirinde Eraf suresinin 54-cu ayesinde istevani Hokm olaraq achiqlayir.

54- Şüphesiz ki rabbiniz Allah, gökleri ve yeri altı günde yaratan sonra Arş'a hükmedendir.

Ibni Kesirde oz tefsirinde sozu geden ayeni hokm olaraq achiqlayir.

54 Muhakkak ki sizin Rabbiniz,gökleri ve yeri alti günde yaratan sonra Arş'a hükmeden Allahtir.

Men senin her sozune achiq cavab yazdigim uchun eyni muamilenide senden teleb edirem..evvelki postlarimdaki butun suallara achiq cavab yaz.Yoxsa behsden qachmish sayacam seni.

Изменено 31 августа, 2009 пользователем Düshünürem

[Abusaid]

Bu mövzuda uzunçuluqdan uzaq olmaq üçün sırf dəlillərlə məqalə təqdim etmək istəyirəm.Məlumat üçün hər halda bu kifayət edər.

ALLAH – subhanəhu və təala – nin ULUV – UCALIQ SİFƏTİ VƏ SƏMADA OLMASI

Ərşin üzərində olmasına baxmayaraq, bütün yaratdıqları üzərində uca, onlardan ayrı olmasına baxmayaraq, onları görən, onların nə halda olduqlarını bilən, hər şeyi elmi ilə əhatə edən də odur. Heç bir şey ondan gizli qalmaz, kimsə onunla çəkişməz, ona qarşı çıxmaz, ona heç bir şeydə əngəl olmaz. Əksinə hər şey onun əzəməti önündə boyun əyər, izzəti qarşısında zəlildir. Hər şey onun hökmü, idarəsi altındadır. O, şanı etibarı ilə ən yüksəkdir. O, bütün kamil sifətlərin sahibidir, bütün əskikliklər ondan uzaqdır. ƏZİZDİR, CƏLİLDİR, şanı mübarək və çox ucadır.

ULUV – Ucalıq deməkdir. Allah – subhanəhu və təala – nin zatı sifətlərindən olub iki qismə ayrılır.

1. Sifətlərin Uluvvu. 2. Zatın Uluvvu.

Allah daima uca və böyükdür. Allahın uca olmasına və səmada olmasına beş şey dəlalət edir. 1. Qurani –Kərim. 2. Sünnə. 3. Səhabələrin icması. 4. Ağıl. 5. Fitrət.

Allah – subhanəhu və təala – nın səmada olmasına Quran və Sünnədə 18-cür isbat var.

1. MİN – dan, dən, ön qoşması ilə Allahın yüksəkdə olması – Fövq. «Onlar, onların fövqündə olan Rəblərindən qorxarlar». (ən-Nəhl 50).

2. MİN – dan, dən, ön qoşması gəlmədən. «O, öz qulları üzərində hakim-mütləqdir». (əl-Ənam 18 və 61).

3. Ona doğru yüksəliş. «Mələklər və ruh onun dərgahına müddəti əlli min olan bir gündə qalxarlar». (əl-Məaric 4). Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – buyurur: «Onların arasında gecələyən mələklər yuxarıya qalxarlar (uruc edərlər). Allah onlardan soruşar…».

4. SAƏDƏ – SUUD – qalxmaq sözündən. «Pak söz ona tərəf yüksələr». (Fatir 10). Əbu Hureyrə – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – səllallahu aleyhi və səlləm – buyurur: «Allaha ancaq gözəl şey yüksəlir…». Əbu Musa əl-Əşari – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – səllallahu aleyhi və səlləm – buyurur: «Gündüzün əməlindən əvvəl gecənin əməli, gecənin əməlindən əvvəl gündüzün əməli ona (Allaha) yüksəlir (qaldırılır)».

5. RAFAƏ – YARFƏU – qalxmaq sözündən. Bir çox məxluqatı özünə döğru yüksəldən. «Ya İsa! Həqiqətən mən sənin ömrünü tamam edib öz dərgahıma qaldıraram». (Ali İmran 55). «Xeyir! Allah onu öz dərgahına qaldırmışdı». (ən-Nisa 158).

6. Mütləq ULUV (ucalıq) həm zatı, həm də sifətləri ilə. «O, Alidir (ucadır) və Azimdir (böyük)». (əl-Bəqərə 255). «Allah hər şeydən uca və böyükdür». (əl-Həcc 62).

7. Kitabın onun tərəfindən endirilməsi. Nazil olması. «O, yeri və uca göyləri yaradan Allah tərəfindən endirilmişdi». (Ta Ha 4). «De ki, onu Ruhul – Qüds (Cəbrail) Rəbbindən haqq olaraq endirmişdi». (ən-Nəhl 102). «Həqiqətən biz Quranı dünya səmasına nazil etdik». (Qədir 1).

8. Bəzi məxluqların ona yaxın olması. «Rəbbinin yanında olanlar». (əl-Əraf 206). «Göylərdə və yerdə nə varsa onundur. Onun yanında olanlar isə…» (əl-Ənbiya 19). Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – buyurur: «O, kitab onun yanında Ərşin üstündədir». «Fironun yoldaşı (Asya dua edərək) Ey Rəbbim! Öz dərgahında mənim üçün ev qərar et və məni Firon və onun əməlindən qurtar. Məni zalım qövmdən xilas et». (Təhrim 11).

9. Fİ – da, də ön qoşması ilə Allahın göydə olması. «Göydə olanın yeri titrədib sizi onun dibinə göndərməyəcəyinə əminsinizmi. Göydə olanın sizin üstünüzə daş yağdıran bir yel göndərməyəcəyinə arxayınsınızmı?» (Mülk 16,17). İbn Ömər – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Rəhman olan Allah Rəhm edənlərə Rahm edər. Yerdə olanlara rəhm edin ki, səmada olan da sizə rəhm etsin». Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – buyurur: «Mənə iman gətirmirsiniz. Mən səmada olanın əminiyəm. Səhər – axşam mənə səmalardan xəbərlər gəlir».

10. İSTİVA – ucalması. «Rahmən ərşin üzərinə yüksəldi». (Ta ha 5). «O, böyük əzəmətli Ərşin sahibi». (əl-Muminun 86).

11. Dua edərkən əllərin qaldırılması. Salman Farisi – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Rəsulullah – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Əbədi və Kərim olan Rəbbimiz əllərini ona tərəf qaldıran qulunun əllərini geri boş qaytarmaqdan utanır».

12. Allahın dünya səmasına enməsi. Əbu Hureyrə – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Rəsulullah – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Rəbbimiz hər gecəni 1/3 – də dünya səmasına enir və buyurur: Mənə dua edənin duasını qəbul edərəm, məndən istəyənin istədiyini verərəm, bağışlanma diləyəni bağışlayaram».

13. Rəsulullah – sallallahu aleyhi və səlləm – in vida həcci. Cabir b. Abdullah – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Rəsulullah – sallallahu aleyhi və səlləm – vida həcci zamanı xütbəsində buyurdu: «Mən sizə din olan hər bir şeyi çatdırdımmı?» Səhabələr: «Bəli, ya Rəsulullah!» Allah Rəsulu şəhadət barmağını qaldıraraq: «Ya Rəbbim! Sən şahid ol, ki, mən onlara hər bir şeyi çatdırdım».

14. ƏYNƏ – harada? Sözünün işlədilməsi. Müaviyə b. əl-Həkəm əs-Sələmi – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, bir cariyəm var idi. Çöldə qoyun otarırdı. Bir gün canavar qoyunlardan birini yediyinə görə çox qəzəbləndim. Hətta cariyəyə sillə də vurdum. Peşmançılıq çəkdim və hadisəni Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – ə danışdım. Allah Rəsulu buyurdu: «Cariyəni yanıma çağır». Cariyə gəldikdə, Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Sən möminəsən?» O, da bəli dedikdə Rəsulullah – sallallahu aleyhi və səlləm - buyurdu: «ƏYNƏALLAH – Allah haradadır?».

15. Allahın səmada olmasını söyləyənin iman sahibi olması. Muaviyə b. əl-Həkəm əs-Sələmi – radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – cariyədən soruşdu: «ƏYNƏALLAH – Allah haradadır?» Səma üzərində. Bəs mən kiməm? «Sən Allahın Rəsulu». Bəlkə də bizlərin Allah haradadır deyə sual verməyimizə gülə bilərlər. Lakin yaradılmışların ən mükəmməli, Rəbbimizi ən gözəl tanıyan Allah haqqında haradadır deyə sual verdiyini unutmuşlar? O, da cariyənin gözəl cavabını bəyənmişdir.

16. Fironun Allahın səmada olmasını yalanlaması.Firon dedi: «Ey Haman! Mənim üçün bir qəsr tik ki, bəlkə göylərin yollarına yetişim və Musanın Rəbbini görüm. Doğrusu mən onu yalançı sayıram». (əl-Mumin 36-37). Yəni Firon Musa – əleyhissəlam – ın ilahinin səmada olmasına dair vermiş olduğu xəbərin yalan olduğunu sayırdı. Buna görə də Firon öz qövmünə bunu sübut etmək üçün Hamana onun üçün Qəsr tikməsini əmr edir və sonra: «Doğrusu mən onu yalançı sayıram». (əl-Mumin 36-37). O halda belə bir sual ortaya çıxır: «Nisbət etibarı ilə kim daha çox Firona yaxın olur? Allahın səmada olmasını qəbul edən bizlər? Yoxsa???» heç şübhəsiz ki, Firon, Musa – əleyhissəlam – ın ilahinin səmada olması yalan saymışdı. Allahın ucalığını və səmada olmasını qəbul etməyənlər Firon, səmada olmasını qəbul edənlər isə Musa və Məhəmməd – səllallahu aleyhi və səlləm – in yolundadırlar.

17. Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – in merac səfəri. Onun orada Peyğəmbərlərlə görüşməsi, Allahın dərgahında namazın fərz olması və s. Zeynəb – radıyallahu anhə – möminlərin anası, Rəsulullah – səllallahu aleyhi və səlləm – in zövcəsi – o biri qadınların yanında daima fəxr ilə deyərdi: «Sizi atalarınız ərə verib, məni isə Allah yeddi qat səma üzərində evləndirib».

18. Qiyamət günü Cənnət əhlinin öz Rəbblərini görmələri «O, gün neçə-neçə üz öz Rəbbinin camalına baxıb sevinəcəkdir». (əl-Qiyamət 22-23).

Mən deyirəm ki, Allah Qurani – Kərimdə bir çox ayələrin sonlarında buyurur ki, bu

ayələrdə ağıl sahibləri, hikmətli insanlar üçün ibrətlər vardır. Ağlı olmayan insan yalnız bu qədər dəlilləri inkar edib Allahın göydə olmasını qəbul etməyə bilər.

Səhabələrin, tabiinlərin, sələfi salihin alimlərinin və bütün haqq yolda olan müsəlmanların da qəbul etdiyi, Allah – subhanəhu və təala – nin səmada olmasıdır. Əbu Muti deyir ki, Əbu Hənifə – rahmətullahi aleyhi – dən mən Rəbbinin səmada, yoxsa yerdə olduğunu bilmirəm deyən kimsə haqqında soruşdum. O dedi: «Bu kimsə kafir olur». Çünki Allah buyurur: «Rəhman ərşin üstünə yüksəldi». (Ta ha 5). Onun Ərşi isə yeddi səmanın üstündədir. Mən: «Əgər o, Ərşin üzərindədir dediyi halda, bilmirəm Ərş səmadadır, yoxsa yerdədir, desə?» O, dedi: «Yenə o, kafirdir. O, Allahın səmada olmağını inkar edir».

Ağıl və Fitrət ilə isbata gəlincə, bütün insanlar təbiətləri və səlim qəlbləri ilə dua etdikləri zaman əllərini yuxarı qaldırırlar. Uca Allaha yalvarıb-yaxardıqda da qəlbləri ilə yuxarını qəsd edərlər. Bu Allahın onları yaratmamışdan əvvəl qəlblərində fitrət olaraq yerləşdirdiyi hisslərdir. Onlar bunu bir insandan, müəllimdən öyrənməmişlər. Bu sadəcə qəlbdə olan Allahın ucalığını göstərən hislərdir.

BƏZİ ŞÜBHƏ DOĞURAN AYƏLƏRƏ CAVABLAR

Müxaliflər müsəlmanların qəlblərinə şübhə salmaq üçün bəzi ayələri dəlil gətirirlər. «Məgər görmürsənmi ki, Allah göydə və yerdə nə varsa, hamısını bilir. Aralarında gizli söhbət edən üç adamın dördüncüsü, beş adamın altıncısı Allahdır. Onlar bundan az da, çox da olsalar və harda olsalar, Allah yenə də onların yanındadır. Sonra Qiyamət günü Allah onlara etdikləri əməlləri (bir-bir) xəbər verəcəkdir. Allah hər şeyi biləndir». (əl-Mucadələ 7). «Siz harda olsanız, o, sizinlədir. Allah sizin nə etdiklərinizi görəndir». (əl-Hədid 4). İlk baxışdan bu ayələr insana şübhə gətirə bilər. O, sizinlə bərbərdir buyuruğu: Allah – subhanəhu və təala – yaradılmışlar ilə qarışmış, onların yanlarındadır demək deyil. Xeyr! Allah Ərşin üzərindədir, məxluqatın üzərində RAQİBDİR (nəzarət edəndir). Əgər ayələrin sonlarına fikir versəniz görərsiniz ki, Allahın bizimlə olması onun bizim etdiklərimizi bilməsi və görməsi ilədir. Əgər biz Allahın yaratdıqlarından olan Aya baxsaq görərik ki, o səmada yerləşdirilmişdir. Bununla bərabər o, səfərdə olan hər bir kəsə hara gedirsə getsin onunla birlikdədir. Ayın bərabər olması onun işıq saçması və görülməsinə görədir. Ay isə Allahın ayələrindən ən kiçiyidir. Bir qadından Allah haradadır soruşulduqda: «Allah səmadadır, yerdə deyil – cavabını verdi». Bəs Allah: «Siz harda olsanız, o sizinlədir». (əl-Hədid 4) sözünə nə deyirsən?» - sualına isə belə cavab verdi. «Bu sənin bir kimsəyə məktub yazıb mən səninlə bərabərəm deməyin kimidir. Halbuki sən onun yanında deyilsən».

Elm, qüdrəti ilə hər bir şeyi idarə edən, əhatə edən, himayə edən haqqında düşünmək ki, o məxluqlarla, naqislərlə, günahkarlarla birlikdədir. Bu ağla sığmazdır. Pak və nöqsansız olan Allah – sübhanəhu və təala – naqislərlə bərabər ola bilməz.

Digər şübhələri: «Göydə olanın». (Mülk 16-17). Zahirini qəbul etsək, səmanın Allahı kölgələdiyini, onu daşıdığını desək düzgün olmaz. Çünki Allah başqa ayədə buyurur: «Onun izni olmadan yerə düşə bilməməsi üçün göyü tutub saxladığını görmürsənmi». (əl-Həcc 65). Göyün də Allaha ehtiyacı olduğunu görürük.

Digər şübhələri: «And olsun ki, insanı biz yaratdıq və nəfsinin ona nə vəsvəsə etdiyini də biz bilirik. Biz ona şah damarından da yaxınıq». (Qaf 16). Bəli, bu ayəni oxuduqda biz fikirləşə bilərik ki, Allah bizə şah damarımızdan da yaxındır. Lakin nə ilə yaxın olduğunu biz sonrakı ayədən başa düşürük. «Xatırla ki, sağında və solunda yazan iki mələk oturmuşdur». (Qaf 17). O, mələklər ki, insanın ağzından çıxan hər bir kəlməni qeyd edirlər.

Digər şübhələri: «Göylərdə də, yerlərdə də yalnız o Allahdır. Sizin gizlində də, aşkarda da nəyiniz varsa onu, tutduğunuz əməlləri o bilir». (əl-Ənam 3). Lakin Qurani – Kərimdə digər bir ayə bunu çox gözəl açıqlayır. «Göydə də ilah (ibadət olunan) yerdə də ilah odur. O, hikmət sahibidir, biləndir». (Əz-Zuxruf 84).

Digər şübhələri: «Can boğaza yetişdiyi zaman, siz ona baxıb durursunuz. Biz ona sizdən daha yaxınıq, amma siz görmürsünüz». (əl-Vaqiə 83-85). Allah: «Biz ona sizdən də yaxınıq» buyurduqda, ölüm anında ÖLÜM – mələyinin ölən insana yaxın olduğunu buyurur. Bu ayədə ölüm anı xüsusiləşdirilmişdi. Əgər biz desək ki, Allah bizə yalnız ölüm anında yaxındır, bu düz olmaz, çünki Allah bizə hər an yaxındır. Ölüm anının xüsusiləşdirilməsi isə o, anda ölüm mələyinin yaxın olmasına görədir. Allahın bizə hər an yaxın olması isə Quran və Sünnə ilə sabitdir. Bu da duadır. «Bəndələrim məni səndən soruşsalar söylə ki, mən onlara yaxınam. Dua edib məni çağıranın duasını qəbul edərəm». (əl-Bəqərə 186). Burada söhbət Allahdan nə isə istəmək və Allaha ibadət etmək üçün olunan duadan gedir. İstək duası zamanı insan bir şeyə diqqət etməlidir! Allahın adlarından öz istədiyi şeyə münasib olanını istədiyindən qabaq çəkməlidir. Məs: «Ey Rahmən olan Allah! Mənə rəhm et, məni bağışla!» «Ey qoruyan, məni qoru!» və s. Rəsulullah – sallAllahu aleyhi və səlləm – buyurur: «Sizin dua etdiyiniz Allah sizdən hər hansı birinizin dəvəsinin boynundan da ona yaxındır». Allahın yaxın olması ucalığına və yuxarıda olmasına zidd deyildir. Çünki bütün sifətlərində Allaha bənzər bir şey yoxdur. O, yaxın olması ilə də ucadır, ucalığı ilə də yaxındır. «Allah (müşriklərin) ona aid etdikləri sifətlərdən tamamilə uzaqdır». (əs-Saffət 159).

Allahın Qiyamət günü İsa – əleyhissəlam – ilə danışması onun ilah olmamasını sübut etmək üçün olacaqdır. «Rəbbin sözü düzgün və ədalətli şəkildə tamam oldu». (əl-Ənam 115). «Biz Peyğəmbərlərin bəzisini digərindən üstün etdik. Allah bunlardan bəzisi ilə danışmışdır». (əl-Bəqərə 253). «Rəbbi onlara (Adəm və Həvvaya) müraciət edib buyurdu: Məgər mən sizə bu ağaca (yaxınlaşmağı) qadağan etməmişdimmi?». (əl-Əraf 22). Buradakı səsləniş, nida onların günah etmələrindən sonra olmuşdur.

«Musaya vəd etdiyimiz vaxt gəlib çatanda Rəbbi onunla (arada heç bir vasitə olmadan) danışdı». (əl-Əraf 143). «Allah Musa ilə sözlə danışdı». (ən-Nisa 164). Musa – əleyhissəlam – ilə heç bir mələyin köməyi olmadan, vasitəçi olmadan danışmışdır. «Biz Musanı Tur dağının sağ tərəfindən səslədik». (Məryəm 52). «Yadına sal ki, bir zaman Rəbbin Musaya belə buyurmuşdu: Get o, zalım tayfanın yanına». (əş-Şuəra 10).

«Allah həmin gün onlara xitab edib belə buyuracaqdır: Peyğəmbərlərə nə cavab verdiniz?» (əl-Qəsəs 65). «Rəhmli Allahdan (onlara) salam deyiləcəkdir». (Yasin 58). Rəsulullah – səllAllahu aleyhi və səlləm – buyurur: «Qiyamət günü Allah ilə qulun arasında heç bir tərcüməçi (vasitə) olmadan Allahın danışmadığı heç bir qul yoxdur».

Möminlərdən fərqli olaraq Allahın Qiyamət günü «Allah onlarla danışmaz…». (əl-Bəqərə 174). «Allah ilə olan əhdlərini və andlarını ucuz bir qiymətə satan şəxslərə axirət nemətlərindən heç bir pay yoxdur. Allah Qiyamət günündə onları dindirməz…». (Ali-İmran 77). Onlarla danışmaması onlar üçün bir əzabdır. Allah buyurar: «Orada zəlil, məyus vəziyyətdə durub qalın və mənə heç bir şey deməyin». (əl-Muminun 107).

Bu ayələrdən göründüyü kimi Allah – subhanəhu və təala – kəlam sifətinə malikdir və yaradılmış məxluqların səs və həriflərinə bənzəməz. Onun danışması vəhydir. Peyğəmbər – səllAllahu aleyhi və səlləm – buyurur: «Allah bir əmri vermək istədikdə vəhy ilə danışır». Allah daha doğru söz söyləyən olmadığı üçün hər bir şeyi hər baxımdan gözəl bilən də odur.

[alparslan]

Niye deyirsenki Quranin eli yoxdur,Axi Quranda gelibki Quranin 2 eli.

Bax ay "savadli" hafizchik.

لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ

(Quranın) İki əlinin arasından ona batil yol t. bilməz.(Fussilət-42)

Bundan sonra Tovhid kitabinizda yazinki quraninda 2 eli var,yaxshi?

nədənsə həmin ayə sən deyən kimi tərcümə edilməyib

41. Fussilət

• 42 Nə önündən, nə də arxasından batil ona girişə bilməz. O, Müdrik, Tərifəlayiq (Allah) tərəfindən nazil edilmişdir.
  

Allahin elleri elleri mehv ola biler? Desenki yox.Onda mende deyeremki Quranda axi gelibki Üzünden bashqa her shey mehv olacag.

Onun Üzünden başqa hər şey məhv olacaqdır. Hökm Onundur və siz Ona qaytarılacaqsınız.qeses/88

Bele chixirki siz Quranda gelen sozlere iman getirmirsiz?

sən o ayəni düzgün başa düşmürsən. Sizə görə imamalar Allahın üzüdü . Sənin məntiqinlə belə çıxır. Allahın üzü-İmamlar qalacaq Allah isə məhv olacaq. Ayənin mənasını başa düşmək üçün bütünlüklə oxumaq lazımdır. Allah deyir ki, Ondan başqa bütün batil tanrılar məhv olacaq yalnız Özü qalacaq . Yəni ki, tutaq ki, 100 nəfər edam olunmalıdır və deyilir ki, sizdən yalnız birininizin başı salamat qalacaq digərləri məhv olacaq . burdan aydın olur ki, 99 nəfər öldürüləcək 1-i sağ qalacaq və onun əl ayağını kəsməyəcəklər noolsun ki, dedilər ki, başın salamat qalacaq

88 Allahla yanaşı başqa bir məbuda yalvarma! Ondan başqa (ibadətə layiq olan) heç bir məbud yoxdur. Onun Üzündən başqa hər şey məhv olacaqdır. Hökm Onundur və siz Ona qaytarılacaqsınız.

[alparslan]

Allah 2 eli ile neche mexluqunu xelq edib?

məsələn Adəmi

Yadima dushmushken ay "elm dagarcigi" hafiz,2 eli meseleside Qurana ziddir axi.Bax Quran ne deyir:

أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِكُونَ

Məgər Bizim öz əllərimizlə onlar üçün davarlar(mal-qaranı) yaratdığımızı və özlərinin de onlara sahib olduqlarını görmürlərmi?!(Yasin-71)

heç bir ziddiyət yoxdu

[alparslan]

Quran Allahin chox eli oldugunu deyir axi.Bilirsende erebler 2-ni tesniyede ishledir.2-den artigi cemde.Bu ayeye esasen sen gerek iman edesenki Allahin 3 ve 3 den daha chox elleri var.

bu ayede ise:

وَالسَّمَاء بَنَيْنَاهَا بِأَيْدٍ وَإِنَّا لَمُوسِعُونَ

Biz göyü əl ilə yaratdıq ve Biz onu genişlendiririk.(əz-Zəriyət -47)

1 el deyir.Indi ay hafiz sen bu ayelerden niye gore 2 el sozunu qebul edirsen?Diger ayeler yoxsa quranin ayeleri deyil?bes demirsenki Quranda ne gelibse onu qebul edirik?

Bes bilmirsen 1 eli qebul etsen,2 ve 3 eli inkar etmish olursan.Yaxud 2 eli qebul etsen,1 ve 3 eli inkar etmish olursan.3 ve 3-den chox eli qebul etsen,1 ve 2 eli inkar etmish olursan..

ay hafiz sizde bu ne el sevdasidir?

Allahın 2 əli var ayələri fırlatma

5. əl-Maidə

Yəhudilər dedilər: "Allahın Əli bağlıdır!" Onların цz əlləri bağlandı və dedikləri sцzə gцrə lənətə gəldilər. Əksinə, Onun hər iki Əli aзıqdır və O, (Цz lьtfьndən) istədiyi kimi sərf edir.

hafiz melim axi senin bu cavabin bir chox ayelere ziddir.Misal uchun:

Şərq də, Qərb də Allahındır: hansı tərəfə yönəlsəniz (üz tutsanız) Allah oradadır. Şübhəsiz ki, Allah (öz mərhəməti ilə) genişdir, (O, hər şeyi) biləndir!(beqere 115)

Göylərdə və yerdə nə varsa, Allaha məxsusdur. Allah hər şeyi əhatə edir.(4-126)

Sense deyirsen ershdedi.Demek bele chixirki Allah etse etse ershi ehate ede biler.Amma Allah deyirki her yeri ehate edir.ershide,ershin altindaki goyude,goyun altindaki yeride.ne qeder mexluqat var hamisini.

heç bir ziddiyyət yoxdur Allah əhatə edir bu Onun böyüklüyündəndir . onun kürsüsü də əhatə edir Allah isə lürsünün üstündədir

http://www.al-shia.org/html/eng/books/hadi.../part3-ch20.htm

burdakı hədisdə belə yazılıb

H 337, Ch. 20, h 3

Muhammad ibn Isma'il has narrated from Fadl ibn Shadhan from Hammad ibn 'Isa from Rabi'i ibn 'Abdallah from Fudayl ibn Yasar who has said the following.

"I asked Imam abu 'Abdallah (a.s.) about the words of Allah, the Most Holy, the Most High, "His al-Kursi (the Throne) encompasses the heavens and earth." He said, "O Fudayl everything is the al-Kursi (the Throne), the heavens and earth everything is in al-Kursi."

Bilin ki, Allah insanla onun qəlbi arasındadır və siz Onun hüzuruna toplanılacaqsınız.ənfəl 24

ay hafiz bes aye deyirki Allah insanla qelbi arasindadir.sen niye deyirsenki ershdedir?

sən o ayəni başa düşməmisən ayənin mənası Allahın insanın qəlbinin dərinliyinə kimi xəbəri var. Məsələn deyəndəki biz forumdayıq. məgər kompyuterin içindəyik?

Onun izni olmadan yerə düşə bilməməsi üçün göyü tutub saxladığını görmürsənmi?(22-65)

Həqiqətən, Allah göyləri və yeri tərpənməsinlər deyə, tutub saxlayır. Əgər tərpənsələr, Ondan başqa onları heç kəs tutub saxlaya bilməz.(35-41)

Bu ne demekdir? Bes o elleri ile(alayazu billah) neyise yardanda goyu kim tutub saxlayir?

Goyde olan ALLAH onu nece ovcunda saxlayir?

bax belə saxlayır

zumər surəsi

67 Onlar Allahı layiqincə qiymətləndirmədilər. Halbuki Qiyamət gьnь yer bьtьnlьklə Onun Ovcunda olacaq, gцylər isə Onun Əli ilə bьkьləcəkdir. O, pakdır, mьqəddəsdir və onların (Ona) qoşduqları şəriklərdən ucadır.

Ey insanlar Allahı layiqincə qiymətləndirin

He deyesen basha dushdum.Allah ershden tepesi ashagi durub ellerini uzadib goyu saxlayir...

başa düşmək üçün ağıllı baş lazımdır. ağılsız baş sənin kimi fikirləşir

Bes gecenin 3/1-de yere enende nece enir?goyude getirir ozu ile?

Allah öz əzəmətinə uyğun olaraq enir . necə kiqiyamət günü mələklərlə gələcək

89. əl-Fəcr

22 sənin Rəbbin və səf-səf (düzülmüş) mələklər gələcək

Doğrusu, göylərin və yerin xəlq edilməsində, gecə ilə gündüzün bir-birini əvəz etməsində ağıllı adamlar üçün dəlillər vardır.(3-190)

Biz xaliqin mexluqunda olduqunu deyende aqilli adam sayiliriqmi?

o hələ sənə aid deyil

[alparslan]

ibn kəsirin təfsiri

http://www.tafsir.com/default.asp?sid=7&tid=17986

burda deyilmir hökmü altına alıb əksinə

Indeed, we assert and affirm what the Imams said, such as Nu`aym bin Hammad Al-Khuza'i, the teacher of Imam Al-Bukhari, who said, "Whoever likens Allah with His creation, will have committed Kufr. Whoever denies what Allah has described Himself with, will have committed Kufr. Certainly, there is no resemblance (of Allah with the creation) in what Allah and His Messenger have described Him with. Whoever attests to Allah's attributes that the plain Ayat and authentic Hadiths have mentioned, in the manner that suits Allah's majesty, all the while rejecting all shortcomings from Him, will have taken the path of guidance.''

məgər ərş Allahın hökmündın çıxmışdı ki, onu yenidən hökmü altına alsın?

[alparslan]

burda imam əhli sünnə kimi deyir ki Allah göydədir

http://www.al-shia.org/html/ru/lib/dua/sahife/m43.htm

Эй, управляющий Аллаха на небе!

burda isə kuleyni deyir Allah hər yerdədir http://www.al-shia.org/html/eng/books/hadi...3/part3-ch8.htm

H 250, Ch. 8, h 9

He asked, "Where is your Lord?"

The Prophet replied, "He is everywhere, but He is not confined in any limited space."

[H.I.Huseyn]

dushunurem, deyirsen ki, Allah yeri ve goyu 6 gunde yaratdi, sonra ershe hokm etdi. men de senden sorushuram.: bes evvelki 6 gunde ershe hokm etmirdi? ersh ozbashina idi? ne bosh-bosh danishirsan? Allahin hokmunden kenarda varliq olur?

[Zeyd-H]

dushunurem, deyirsen ki, Allah yeri ve goyu 6 gunde yaratdi, sonra ershe hokm etdi. men de senden sorushuram.: bes evvelki 6 gunde ershe hokm etmirdi? ersh ozbashina idi? ne bosh-bosh danishirsan? Allahin hokmunden kenarda varliq olur?

Bes Allah isteseydi 1 gune yarada bilmezdi ?

yaman agillisan

[Zeyd-H]

dushunurem, deyirsen ki, Allah yeri ve goyu 6 gunde yaratdi, sonra ershe hokm etdi. men de senden sorushuram.: bes evvelki 6 gunde ershe hokm etmirdi? ersh ozbashina idi? ne bosh-bosh danishirsan? Allahin hokmunden kenarda varliq olur?

Bes Allah isteseydi 1 gune yarada bilmezdi ?

yaman agillisan

[EHLI BEYT YOLUNDA]

"Savadli" hafiz mellim.Cavab verdiyin uchun minnetdaram.axir ki cesaretli vahhabi selefi chixdi.

Niye deyirsenki Quranin eli yoxdur,Axi Quranda gelibki Quranin 2 eli.

Bax ay "savadli" hafizchik.

??? ????????? ?????????? ???? ?????? ????????

(Quran?n) ?ki ?linin aras?ndan ona batil yol t. bilm?z.(Fussil?t-42)

Bundan sonra Tovhid kitabinizda yazinki quraninda 2 eli var,yaxshi?

N? ?nc?, n? d? sonra batil ona yol tapa bilm?z (?eytan onun bir s?z?n?, bir h?rfini bel? d?yi?? bilm?z). O, hikm?t sahibi, ??kr? (t?’rif?) layiq olan (b?t?n i?l?ri b?y?nil?n Allah) t?r?find?n nazil edilmi?dir. (42)

[EHLI BEYT YOLUNDA]

Bes Allah isteseydi 1 gune yarada bilmezdi ?

yaman agillisan

aidiyyeti yoxdur.necce isteyirse,nece gune isteyirse elede yaradir.bu onun hikmetindendir

[hekari]

?stiva – Allah – subhan?huv? t?ala – nin feli sif?tl?rind?ndir. ?stiva – ?st? olmaq, y?ks?lm?k, ??xmaqdem?kdir. Allah?n yeddi s?man?n ?st?nd? yaratd?qlar?ndan ayr? olaraq ?r?in?z?rin? istiva etdiyin? v? elmi il? h?r bir ?eyi ?hat? etdiyin? imang?tirilm?lidir. Qatad? b. ?n-Numan – rad?yallahu anhu – r?vay?t edir ki,Pey??mb?r – s?llallahu aleyhi v? s?ll?m – buyururdu: «Allah yaratma?? qurtard?qdansonra ?r?in ?z?rin? istiva etdi».

Bu k?lm?ni M?xalifl?rinyozduqlar? kimi z?bt etdi, h?km? alt?na ald?, q?dr?ti il? v? s. m?nalar il?d?yi?m?m?liyik. ?stiva – m?lumdur, keyfiyy?ti is? m?chuldur. Ona iman g?tirm?kis? vacibdir. ?bu Nuaym C?f?r b. Abdullah deyir ki, biz imam M?lik –rahm?tullahi aleyhi – nin yan?nda idik. Bir n?f?r: «Ey Abdullah?n atas?! Allah?r?? nec? istiva etdi?» ?mam M?lik – rahm?tullahi aleyhi – bu sual? e?id?nd?b?rk q?z?bl?ndi. Ba??n? a?a?? salaraq, ?lind?ki ?ubuqla yer? s?rt?r?k fikr?dald?. Sonra ba??n? qald?r?b ?lind?kini atd? v?: «Nec?liyi a??lla d?rk olunmaz.?stiva Allah ???n m?lumdur. Buna iman vacib, bu haqda sual verm?k bid?tdir.S?ni d? bir bid?t?i kimi g?r?r?m v? bu adam?n qovulmas?n? ?mr etdi».

Allah – subhan?hu v? t?ala –Qurani K?rimd? yeddi yerd?: ?l-?raf 54, Ta ha 5, ?r-Rad 2, Yunus 3, ?s-S?cd? 4,Furqan 59, ?l-H?did 4-d? AL? – ?z?rin? ?n qo?mas? il?, «Rahm?n ?r?in ?z?rin?y?ks?ldi». (Ta ha 5). ?ki yerd? is?: ?l-B?q?r? 29, Fussil?t 11-d? ?L? – t?r?f?n qo?mas? il?, «Sonra s?maya t?r?f ?z tutaraq». (?l-B?q?r? 29) –d? ?stivaetdiyini b?yan etmi?di.

M?xalifl?r ?stiva k?lm?sinibir ?ox m?nalar il? d?yi?mi?l?r. Bunlardan ?n m??huru ?ST?VA – s?z?n? L? –??kil?isi art?raraq ?ST?VL? – z?bt etm?k, h?km? alt?na almaq m?nas?d?r. He? birqrammatika aliml?ri bu s?zl?rin eyni m?na ifad? etdikl?rini qeyd etm?mi?l?r.?ST?VA – felin s?kkizinci f?slin? aiddir v? k?k? Sin, Vav, V? – d?n ibar?tdir.?lif v? T? art?r?laraq ?m?l? g?lib. ?ST?VL? – felin onuncu f?slin? aiddir v?k?k? Vav, L?m, V? – d?n ibar?tdir. ?lif Sin art?rmaqla d?z?lir.

H?m?inin biz? Qurani –K?rimd?n g?r?nd?y? kimi, sonra ?r?? y?ks?ldi. Muxalifl?rin dediyi kimi olsa,sonra h?km? alt?na ald? – bel? ??x?r ki, ?vv?l ?r? Allah?n h?km? alt?nda deyildi,h?m?inin h?km? alt?na almaq acizliyin ?lam?tidir. Allah ?vv?l aciz olub, sonrag?c toplayaraq ?z h?km? alt?na al?b. ?kinci t?r?fd?n ?g?r Allah, onlar?n dediyikimi ?r?i h?km? alt?na al?bsa b?s qalan m?xluqlar nec?? Biz bilirik ki, Allahg?yl?ri v? yeri yaratmam??dan ?lli min il ?vv?l d? her bir ?ey Allah?n h?km?alt?nda olub v? olacaqd?r.

?R? V? KURS?

?hli S?nn? v?l C?maat – ?r?v? Kursinin d? haqq oldu?una inan?rlar. ?r? – k?lm?si Qurani-K?rimd? iyirmi biryerd? qeyd olunur. «?anl? ?r?in sahibi d? odur». (?l-Buruc 15). «?r?in sahibiolan Allah». (?l-Mumin 15). «O, b?y?k ?r?in sahibi olan Allahdan ba?qa ilahyoxdur». (?n-N?mi 26). «O, uca v? k?rim olan ?r?in sahibidir». (?l-Muminun116). ?r? – Taxt dem?kdir. «Onun ?ox b?y?k ?z?m?tli ?r?i (taxt?) d? vard?».(?n-N?ml 23). «Yusif ata-anas?n? taxt (?z taxt?n?n) ?st?n? qald?rd?». (Yusif100).

?r? m?l?kl?rin da??d??? v?tutaca?? taxtd?r. ?r?in tutaca?? vard?r. R?sulullah – s?llallahu aleyhi v?s?ll?m – buyurur: «?nsanlar?n ?a?q?n olan vaxt? ilk oyanan m?n olaca?am. Bird?f? bax?b g?r?c?m ki, Musa – ?leyhiss?lam – ?r?in tutaca??ndan tutub». Al?min?z?rind? Q?bb? formas?ndad?r, b?t?n m?xluqat?n tavan?d?r. R?sulullah –s?llallahu aleyhi v? s?ll?m – buyurdu: «Allahdan C?nn?ti ist?diyiniz zamanFirdovs C?nn?tini ist?yin. ??nki o, C?nn?tin ?n y?ks?k yeri v? C?nn?tin ?n ortayeridir. Onun ?st?nd? Rahm?nin ?r?i vard?r».

?r? – k?lm?sini m?lk, q?dr?tkimi t?hrif ( d?yi?m?k) etm?k ist?y?nl?r bu ay?l?r? n? deyirl?r. «H?min g?nR?bbinin ?r?ini onlar?n (ba??) ?st?nd? s?kkiz m?l?k da??yacaqd?r». (?l-H?qqa17). «Onun ?r?i suyun ?z?rind?dir». (Hud 7).

?bn Abbas – rad?yallahu anhu– r?vay?t edir ki,R?sulullah – sallallahu aleyhi v? s?ll?m – s?hab?l?r?buyurdu: «Bilirsinizmi, s?ma il? yer aras?nda n? q?d?r m?saf? var?» S?hab?l?r:«Allah v? R?sulu daha g?z?l bilir». R?sulullah – s?llallahu aleyhi v? s?ll?m –buyurdu: «H?r bir s?ma qat? aras?nda 500 –il piyada getm?k ???n m?saf? vard?r.Yeddi s?ma il? ?r?in aras?nda d?niz vard?r. Bu d?nizin dibi il? s?thi aras?ndas?ma il? yer aras?nda olan m?saf? vard?r. Allah bunlar?n ham?s?ndanyuxar?dad?r. Ad?m ?vladlar?n?n he? birinin ?m?li ondan gizli qalmaz».

R?hman?n ?r?inin a??rl???,b?y?kl?y? haqq?nda R?sulullah – s?llallahu aleyhi v? s?ll?m – buyurur: «Yaratd?qlar?n?nsay? q?d?r, ?z?n?n raz? olaca?? q?d?r, ?r?inin a??rl??? q?d?r v? k?lm?l?rininsay? q?d?r Allaha h?md ed?r?k o, pak v? n?qsans?zd?r».

R?sulullah – s?llallahualeyhi v? s?ll?m – s?x?nt? anlar?nda buyurard?: «Allahdan ba?qa he? bir ilahyoxdur.O, ?ox b?y?kd?r, H?limdir. Allahdan ba?qa he? bir ilah yoxdur. O, b?y?k?r?in R?bbidir. Allahdan ba?qa he? bir ilah yoxdur. G?yl?rin R?bbidir, yerinR?bbidir. K?rim olan ?r?in R?bbidir».

Kursi ?r?d?n sonra g?lib,ondan ayr?d?r. Kursi dils? – d???k v? ya ?z?rind? oturulan h?r ?ey dem?kdir.«And olsun ki, biz S?leyman? imtahana ??kdik. Taxt?n?n ?st?n? bir cinn oturtduq(v? ya ruhsuz bir c?s?d atd?q). Sonra o (pe?man olub t?vb? etdi v? yenid?n ?zm?lk?n? taxt?na) qay?td?». (Sad 34).

Allah?n Kursisi is? onun ikiaya??n?n qoydu?u yerdir. ?bn Abbas – rad?yallahu anhu – dedi: «Kursi iki aya??nqoyuldu?u yerdir. ?r?in b?y?kl?y?n? is? Allahdan ba?qa he? k?s bilm?z». O, daQurani – K?rimd? yaln?z bir yerd? qeyd olunur. «Onun kursisi g?yl?ri v? yeri ?hat?etmi?di». (?l-B?q?r? 255). Kursinin elm olmaz haqda b?zi aliml?r h?disl?r d?g?tirirl?r. Lakin bu h?disl?rin ham?s? z?ifdir.

?r? il? Kursininm?qayis?sini R?sulullah – s?llallahu aleyhi v? s?ll?m – bel? izah edir. «Yeddiqat g?y v? yeddi qat yer, Allah?n Kursisi yan?nda geni? s?hraya at?lm?? birhalqa kimidir. ?r?in Kursiy? ?st?nl?y? is? bu geni? s?hran?n halqaya ?st?nl?y?kimidir». ?bn Zeyd – rad?yallahu anhu – r?vay?t edir ki, R?sulullah –sallallahu aleyhi v? s?ll?m – buyurdu: «Yeddi qat g?y v? yeddi qat yer Kursiil? m?qayis?d? qalxan?n i??risin? at?lm?? yeddi dirh?m? ox?ay?r».

Allah?n ?r?? d? Kursiy? d?ehtiyac? yoxdur. Allah ?r?? ehtiyac? oldu?u ???n isteva etm?mi?dir. Allah ?r??d?, ba?qa ?eyl?r? d? m?htac olmaqdan m?n?zz?hdir. Allah?n izz?ti v? uluhiyy?ti?r? v? Kursid?n d? ?ox ucad?r. ?r? d? Kursi d? Allah?n q?dr?ti v? h?km? il?da??nmaqdad?r. «?lb?tt?, Allah al?ml?r? m?htac deyildir». (Ali ?mran 97). «Eyinsanlar! Siz Allaha m?htacs?n?z. Allah is? (he? n?y?) m?htac deyildir». (Fatir10).

[Kenan_313N]

Bismillah,hekarinin dastan?na q?sa cvb

Allah ?r?i(?r??,d?qiq yad?mda deyil) istiva etdi...Y?ni h?km? alt?na ld?,o "d?rma?maqdan" s?hb?t bel? ged? bilm?z...?bn K?sir bu r?yd?dir,t?fsirl?r? baxa bil?rsiz

[Kenan_313N]

Bismillah,k?rs?,?r? olmasa Allah siz? g?r? harda oturacaq????

[Word]

Kimin suali var mene versin men deyirem Allah zati ile goydedir elmi ile ise her yerde buna qurandan xeyli sayda delil var

[Word]

Allahin eli var bunu da subut ede bilerem ve sonra subut ede bilerem ki Quranin eli yoxdu.Sonra subut ede bilerem ki Allahin elleri yox iki eli var.sonra subut ede bilerem ki Allahin ersin uzerine qalxib.Ve sonra subut ederem ki quranda mecaz yoxdur.sonra subut ede bilerem ki Allahin uzunden basqa her sey mehv olacaq ayesi haqqdir ve bu elinin mehv olacaqi anlamina gelmir.Sonra subut ede bilerem ki Allah insan ile qelbi arasindadir ayesi yalan tercumedir.

Dusunurem nikli user yaman sevinir amma inseAllah sevinci cox uzun surmeyecek

?ndi sualinizi vere bilersiniz amma bir suali qurtarmadan diger suali verdi yoxdu.Bir bir suallari vere bilersiniz

Изменено 28 августа, 2011 пользователем Word

[hekari]

Dey?s?n ham? qa?d?)))

[Kenan_313N]

Dey?s?n ham? qa?d?)))

Bismillah,250d?f? cavab verilmi? ?eyl?ri n? q?d?r cavabland?raq?Ona g?r? yazan yoxdur...Quranda m?caz? ha?an vovalar q?ul ed?c?k,onda i? d?z?l?c?k,yoxsa d?z?l?n deyil!!!

P.S ?mam Sadiq(?):"?ki ?ld?n m?qs?d q?vv?t v? q?dr?tdir!"

[Word]

Bismillah,250d?f? cavab verilmi? ?eyl?ri n? q?d?r cavabland?raq?Ona g?r? yazan yoxdur...Quranda m?caz? ha?an vovalar q?ul ed?c?k,onda i? d?z?l?c?k,yoxsa d?z?l?n deyil!!!

P.S ?mam Sadiq(?):"?ki ?ld?n m?qs?d q?vv?t v? q?dr?tdir!"

onda Allahin iki qudreti varimi? .H??

[Kenan_313N]

onda Allahin iki qudreti varimi? .H??

Bismillah,g?zl?rinizd? problem yoxdur?"?ki ?ld?n m?qs?d q?vv?t v? q?dr?tdir",y?ni biri q?vv?t,biri q?dr?t!!!Q?vv?t v? q?dr?t-m?c?rr?d isiml?rdir,onlar? saymaq olmur:)..."?l"in yerin? i?l?nibl?r,y?ni m?cazd?r)))

[Word]

Bismillah,g?zl?rinizd? problem yoxdur?"?ki ?ld?n m?qs?d q?vv?t v? q?dr?tdir",y?ni biri q?vv?t,biri q?dr?t!!!Q?vv?t v? q?dr?t-m?c?rr?d isiml?rdir,onlar? saymaq olmur:)..."?l"in yerin? i?l?nibl?r,y?ni m?cazd?r)))

aha demeli Allahin bir qudreti var imis bir dene de quvveti.Bes Allahin ovcu ne imis?

[bakigeceleri]

aha demeli Allahin bir qudreti var imis bir dene de quvveti.Bes Allahin ovcu ne imis?

salam olsun cumlenize..imkan olanda bu ayeni de izah edersen

Allah g?yl?rin v? yerin nurudur. Onun (m?minl?rin q?lbind? olan) nuru, i?ind? ??raq olan bir tax?aya b?nz?yir; o ??raq ????nin i?ind?dir, ???? is?, sanki inci kimi bir ulduzdur. O (??raq) t?kc? ??rq? v? ya t?kc? q?rb? aid edilm?y?n (daim g?n?? ??alar? alt?nda qalan) m?bar?k zeytun a?ac?ndan yand?r?l?r. Onun ya?? ?z?n? od toxunmasa da, sanki i??q sa??r. (Bu), nur ?st?nd? nurdur. Allah dil?diyini ?z nuruna y?n?ldir. Allah insanlar ???n misallar ??kir. Allah h?r ?eyi Bil?ndir.

[Гость ?? ??? ??? ????]

salam olsun cumlenize..imkan olanda bu ayeni de izah edersen

Allah g?yl?rin v? yerin nurudur. Onun (m?minl?rin q?lbind? olan) nuru, i?ind? ??raq olan bir tax?aya b?nz?yir; o ??raq ????nin i?ind?dir, ???? is?, sanki inci kimi bir ulduzdur. O (??raq) t?kc? ??rq? v? ya t?kc? q?rb? aid edilm?y?n (daim g?n?? ??alar? alt?nda qalan) m?bar?k zeytun a?ac?ndan yand?r?l?r. Onun ya?? ?z?n? od toxunmasa da, sanki i??q sa??r. (Bu), nur ?st?nd? nurdur. Allah dil?diyini ?z nuruna y?n?ldir. Allah insanlar ???n misallar ??kir. Allah h?r ?eyi Bil?ndir.

s?nin salam verm? ?slubundan hiss etdim ki s?n ?l?sg?rin tayfas?na m?nsubsan.Sad?c? burda ?z?n? ?i? kimi q?l?m? verm?k ist?yirs?n.Eybi yoxdu ax?r bir g?n ke?mi? ibrahim oglu niki g?l?r bu foruma onda alarsan pay?n? bil?rs?n ki cild? girm?yin c?zas? nec? olur.